Тау-кен өндірісінің экологиясы

Сипаттама: "Тау-кен өндірісінің экологиясы" пәні бойынша 14001 сериялы "экологиялық менеджмент жүйесі" және Қазақстан Республикасының "Экологиялық кодексі" халықаралық стандарттары негізінде қоршаған ортаны қорғау бойынша заңнама негіздері, Қазақстан Республикасының нормативтік-техникалық актілерінің талаптары, 17 сериялы "табиғатты қорғау" мемлекеттік стандарттары және ең үздік қол жеткізілген технологиялар негізінде қоршаған ортаны қорғау техникасы оқытылады.

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

• Экология негіздері және өмір тіршілігінің қауіпсіздігі

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер	15
Практикалық жұмыстар	30
Зертханалық жұмыстар
СӨЖО	30
СӨЖ	75
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны

Компонент: ЖОО компоненті

Цикл: Кәсіптік пәндер

Мақсат

• Тау-кен экологиясы - тау-кен өндірісі саласында адам баласының өзін қоршаған ортаға ететін әсерінің заңдылығын зерттеп білу. Негізгі мақсаты тау-кен өндірісі әсерінен биосфераның бұзылуын экономикалық тұрғыдан бағалау принциптерін, тау-кен өндірісінің қоршаған ортаға әсерін тиімді ету негіздері мен әдістерін және құралдарын жасау.

Міндет

• Пәннің міндеті тау-кен өнеркәсібінде қоршаған ортаны қорғау саласындағы білімді меңгеру болып табылады.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Қоршаған ортаны қорғау шарттары бойынша өндірістік процестерді ұйымдастыру принциптері; тау-кен өндірісі процесінде қоршаған ортаны қорғау әдістері мен құралдарының түрлері, мақсаты

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Экологиялық аспектілерді сәйкестендіре білу, маңызды бөле білу және олардың қоршаған ортаға әсерін бағалау; қоршаған ортаны қорғау және қоршаған ортаға зиян келтірудің алдын алу бойынша іс-шараларды әзірлеу және енгізу;

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Өндірістік процестердің экологиялығын, қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі нормативтік-құқықтық базаның жай-күйі мәселелерінде; қоршаған ортаны қорғаудың тәсілдері мен техникалық құралдарын қолдану мәселелерінде құзыретті болуға тиіс.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Экологиялық менеджмент жүйесін енгізу және оның жұмыс істеуі

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Өндірістік процестердің экологиялығын, қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету бойынша нормативтік-құқықтық база жай-күйінің мәселелеріндегі; қоршаған ортаны қорғаудың тәсілдері мен техникалық құралдарын қолдану мәселелеріндегі құзыреттілік.

Оқыту әдістері

- Контекстік оқыту технологиясы-мамандық контекстінде оқыту (дайындық бағыты мен бейінінің ерекшелігін ескеретін оқу тапсырмаларында іске асырылады). Интерактивті оқыту технологиясы (білім алушылардың өзара әрекеттесуін, кері байланыстың белсенді түрлерін қолдануды көздейтін оқу тапсырмалары түрінде іске асырылады). Электронды оқыту технологиясы (ШҚМТУ-дың электронды білім беру ортасының көмегімен электронды-кітапханалық жүйе ресурстарын пайдалану кезінде, автоматтандырылған тестілеу жүргізу кезінде іске асырылады).

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• 1 тақырып
• 2 тақырып
• 3 тақырып
• 4 тақырып
• 5 тақырып
• 6 тақырып
• 7 тақырып
• 8 тақырып
• 9 тақырып
• 10 тақырып
• 11 тақырып
• 12 тақырып
• 13 тақырып
• 14 тақырып
• 15 тақырып

Негізгі әдебиет

• 1 Г.С.Оспанова, Г.Т.Бозшатаева. Экология.-Алматы. Экономика, 2009.-315 б. 2 Баубеков С.Д., Дуйсенбаева С.Т. Немеребаев М. Инженерные сооружения и их технологические воздействие на окружающую среду. –Алматы: ЖШС «Эверо».2016. 502с. 3 Михайлов Ю.В. Горнопромышленная экология. Учебное пособие для студентов. Издательский центр «Академия», 2011,-336стр. 4 Семенова И.В. Промышленная экология. Учебное пособие для студентов высших уч. заведений. М: Издательский центр «Академия», 2009,-520стр. 5 Батугина И.М., Петухов И.М., Батугин А.С. Горное дело и окружающая среда. Геодинамика недр. Учебное пособие. - М.: Горная книга, 2009. - 120 с. 6 Певзнер М.Е., Костовецкий В.Л. Экология горного производства. М.:Недра, 1990.- 235с. 7 Экология и охрана природы при открытых горных работах: Учебное пособие. – М.: Издательство МГУ, 2000. - 417 с. 8 OHSAS 18002:2008 Руководство по применению OHSAS 18001. 9 Международные стандарты ИСО 9001-2015, ИСО 14001-2016

Қосымша әдебиеттер

• 1 Ржевский В.В., Болотова Л.Е. экология горного производства.-Москва: МГИ, 1988.-77с. 2 Мирзаев Г.Г., Иванов Б.А., Щербаков В.М., Проскуряков Н.М. экология горного производства: Учебник для вузов.- Москва: Недра,1991.-320с. 3 Будыко М.И. Глобальная экология. М.: Мысль, 1977.-287с. 4 Экологиялық энциклопедия. Алматы, 2007.-543с. 5 Горелов А.А. Экология. Курс лекций.М.:Центр,1997.-237с. 6 Панин М.С. Химическая экология. Семипалатинск, 2002.-245с. 7 Гуриков Д.Е. Экология – наука для всех. Алматы. Кайнар, 1990.-371с. 8 Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы. Қазақ университеті, 2000.-297б.