Өнеркәсіптік экология

Сипаттама: Ластаушы заттарды жеке, сондай-ақ өнеркәсіптік өндіріс кешені бойынша жіктеу, ластаушы заттардың биосфераның әр түрлі компоненттеріне әсері, қолданыстағы өндірістердің қоршаған ортаға теріс салдарларының деңгейін төмендету жолдары мен әдістері бойынша теориялық және практикалық дағдыларды береді. Ластану деңгейінің нормативтік көрсеткіштерін, өнеркәсіптің әртүрлі салаларының техногенді әсерін, шаң бөлуді, электромагниттік ластану көздерін, қалдықсыз өндіріс тұжырымдамасын, өнеркәсіптік кәсіпорынның экологиялық паспортын қарастырады.

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

• Химиялық қауіпсіздік негіздері

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер	15
Практикалық жұмыстар	30
Зертханалық жұмыстар
СӨЖО	30
СӨЖ	75
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны

Компонент: ЖОО компоненті

Цикл: Базалық пәндер

Мақсат

• Өндірістік өнеркәсіп орындарының қоршаған ортаға техногендік әсерінің теориялық және практикалық дағдыларын қалыптастыру. Студенттерде негізгі ластаушы көздер, сандық бағалаудағы зиянды заттардың құрамы, өндірістік ресурстарды пайдаланудың негізгі бағыттарын оқытуды қалыптастыру болып табылады

Міндет

• курстың теориялық көлемін окыту - студенттерге қоршаған ортаның экологиялық жағдайын, оның ішінде қоршаған ортаның, өнеркәсіптік шығарындылардың және көмілген өнеркәсіп қалдықтарының ықпалын диагностикалауға үйрету - нақты материалждарды сараптауға дағды мен білімді қалыптастыру - инженерлік шешімдер қабылдауға үйрету

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Ойлау мәдениеті жоғары және дүнеиетанымы кең жоғары білімді тұлғаның қалыптасуына ықпал ететін жалпы білім беретін және базалық цикл пәндерінің математика, жаратылыстану, гуманитарлық және экономикалық ғылымдар саласында базалық білімі мен түсінігінің болуы.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Заманауи техниканы қолдану дағдысының болуы, кәсіптік қызметте ақпараттық технологияларды қолдана білуі.

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Кәсіптік қызметке байланысты түрлі жағдайларда икемді де ұтқыр болу және белгісіздіктер мен қауіп -қатер жағдайында экономикалық және ұйымдастыру сипатындағы шешімдер қабылдау дағдыларының болуы

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Командада жұмыс істеуге қабілетті болу, өзінің көзқарасын дәлелдей алу, жаңа шешімдер ұсына білу

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Кәсіби және тұлғалық тұрғыдан өсуге ұмтылу

Оқыту әдістері

Оқу сабақтарын өткізу кезінде мынадай білім беру технологияларын пайдалану көзделеді - интерактивті дәріс (оқытудың келесі белсенді түрлерін қолдану: атқарушы (басқарылатын) пікірталас немесе әңгімелесу; модерация; слайдтарды немесе оқу фильмдерін көрсету; ми шабуылы; мотивациялық сөйлеу); - берілген шарттар негізінде әртүрлі жағдайлардың даму сценарийлерін құру; - ақпараттық-коммуникациялық (мысалы, қолданбалы бағдарламалардың кәсіби пакеттерін пайдалана отырып, компьютерлік сыныптағы сабақтар); - іздеу-зерттеу (оқу үрдісінде студенттердің өзіндік зерттеу қызметі); - оқу міндеттерін шешу.

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• Өнеркәсіптік экологияға кіріспе
• Биосфера ластануының себептері мен сипаты
• Кәсіпорындардың қоршаған ортаға әсері
• Тау-кен өндірісінің қоршаған ортаға әсері
• Энергетика және қоршаған орта
• Транспорт және қоршаған орта
• Қоршаған орта сапасын нормалау
• Қоршаған ортаға әсерді бағалау

Негізгі әдебиет

• 1 Калыгин В.Г. Промышленная экология – М.: МНЭПУ, 2009 2 Голицын А.Н. Основы промышленной экологии – М.: ИПРО, 2010 3 Семенова И.В. Промышленная экология Учебник для студ. высш. учеб. заведений / И.В.Семенова. — М.: Издательский центр «Академия», 2009. — 528 с. 4 Медведев В.Т. (ред.) Инженерная экология Учебник. - М.: Гардарики, 2002. — 687 с. 5. Дорожко С., Малькевич Н., Морзак Г. Технические основы охраны окружающей среды. - Минск: БНТУ, 2012 г.- 1197с. 6. В.М.Гарин, И.А.Клёнова, В.И.Колесников. Экология для технических вузов. Феникс, 2001 7. Г.С.Оспанова, Г.Т.Бозшатаева. Экология. Алматы.Экономика, 2012 8. Ә.С.Бейсенова, Ж.Б.Шілдебаев, Г.З.Саутбаева. Экология. Алматы, 2010 9. Ж.Е.Дәрібаев, Ә.Б.Баешов, С.С.Сермаңызов. Экология. Астана. Дәнекер, 2005 10. Н.А.Нұрбаева, С.К.Мұқатаева. Экология пәнінен барлық мамандық студенттеріне практикалық сабаққа арналған әдістемелік нұсқау, 2010 11. М.С.Тонкопий, Г.С.Сатбаева, Н.П.Ишкулова, Н.М.Анисимова Экология және тұрақты даму. Алматы. ЖШС РПБК «Дәуір»,2011 12. Әлинов Максат Шарапатұлы. Экология және тұрақты даму. Алматы «Бастау», 2012 13. А.Т.Қуатбаев Жалпы экология Алматы. ЖШС РПБК «Дәуір»,2012 14. Луканин В.М., Трофименко Ю.В. Промышленно-транспортная экология- М.: Высшая школа, 2001 15. Певзнер В.И. Горное производство и окружающая среда.- М.: Высшая школа,2005 16. Реймерс Н.Ф. Природопользование – М.: Мысль,1990 17. Сапега В.А. Практикум по экологии – Тюмень, ТГУ, 2002 18. Акимова Т.А., Кузьмин А.П., Хаскин В.В. Экология – М.: ЮНИТИ- ДАНА, 2001 19. Предельно-допустимые концентрации (ПДК) загрязняющих веществ в атмосферном воздухе населенных мест ГН 2.1.6.695 – 98 РК 3.02.036 99 20. Ориентировочные безопасные уровни воздействия (ОБУВ) загрязняющих веществ в атмосферном воздухе населенных мест - ГН 2.1.6.695 – 98 РК 3.02.037 99 21. Экологический кодекс Республики Казахстан

Қосымша әдебиеттер

• 1. Экология для инженера : учеб.-справ. пособие / В.Ф.Панин, А.И.Сечин, В.Д.Федосова. - М. : Издат. дом "Ноосфера", 2001. - 282 c. - Библиогр.: с. 272-277. 2. Практикум по экологии и охране окружающей среды : учеб. пособие для ВУЗов / А.И.Федорова, А.Н.Никольская. - М. : ВЛАДОС, 2001. - 286 c. 3. Инженерная экология и экологический менеджмент : Учеб. / Ред. Н.И.Иванов, Ред. И.М.Фадин. - М. : Логос, 2002. - 527 c.