Конкурс атауы: 2023-2025 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобаларды гранттық қаржыландыруға арналған конкурс (Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі).
Жоба жетекшісіні: Уазырханова Гулжаз Кенесханкызы, PhD, қауымдастырылған профессор.
Идентификаторлар:
- Scopus Author ID 55540168500 (https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=55540168500),
- ResearcherID Web of Science: ABF-8853-2021
- ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9817-9752
Жобаның зерттеу тобы
| № | Т. А. Ә. | Жоба бойынша лауазымы | ResearcherID, ORCID, Scopus Author ID идентификаторы (болғандағы) | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Уазырханова Г.К. | Жобаның жетекшісі АҒҚ |
Scopus Author ID 55540168500 (https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=55540168500), |
||
| 2 | Рахадилов Б.К. | ЖҒҚ | Scopus Author ID -55539741700 (https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=55539741700), ORCID https://orcid.org/0000-0001-5990-7123 |
||
| 3 | Уазырханова Ж.К. | ҒҚ | Scopus Author ID 57191264964, (https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57191264964) | ||
| Жас ғалымдар (40 жасқа дейін + оқытушылар (студенттер, магистранттар)) | |||||
| № | Т. А. Ә. | Жоба бойынша лауазымы | ResearcherID, ORCID, Scopus Author ID идентификаторы (болғандағы) | Ескерту (ПОҚ, студент, магистрант, докторант) | |
| 1 | Магазов Н.М. | ҒҚ | Scopus ID 57220041350, https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57220041350 Web of Science (Researcher ID: ADJ-9528-2022), Google Scholar ID: BwzDmfUAAAAJ, ORCID: 0000-0002-9941-9199 https://orcid.org/0000-0002-9941-9199 |
докторант | |
| 2 | Кәкімжанов Д.Н. | ҒҚ | Scopus ID автора 57221761416, https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57221761416 Web of Science Researcher ID: ABF-7849-2021, Google Scholar ID: y1t0GrIAAAAJ, ORCID: 0000-0001-9453-0456 https://orcid.org/0000-0001-9453-0456 |
докторант | |
| 3 | Әпсежанова А.Қ. | КҒҚ | Scopus Author ID: 57225969663 https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57225969663 |
докторант | |
| 4 | Кусаинов А.Е. | КҒҚ | https://orcid.org/0000-0003-4623-4681 | магистрант | |
| 5 | Арингожина З.Е. | КҒҚ |
Scopus Author ID: (https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=58639928600) |
докторант | |
| 6 | Толыбаева Г.М. | Инженер | |||
Жобаның аңдатпасы
Жоба беттің ультрадыбыстық модификациясын (Ultrasonic Nanocrystal Surface Modification), ионды-плазмалық азоттауды және магнетронды бүрку әдісімен көп қабатты жабынды қолдануды қамтитын жамбас буыны имплантатының сфералық басын өңдеудің біріктірілген әдісін әзірлеуге бағытталған. Бұл әдіс нанокристалды қабаттан, азотталған нанокристалды қабаттан, Ti/TiN көп қабатты жабыннан тұратын көп қабатты архитектурамен жабынды алуға мүмкіндік береді. Оңтайлы жұмыс режимін таңдау арқылы қалыңдығы бойынша микроберіктікті, қалдық кернеудің және микроқаттылықтың микроқұрылымның градиенттік таралуын қамтамасыз етіледі. Осы жоба шеңберінде алынған көп қабатты жабынның бактерияға қарсы сипаттамалары, уыттылығы және механикалық, коррозиялық, трибологиялық және трибокоррозиялық сипаттамалары зерттелетін болады. Сондай-ақ субстрат бетінің алдын ала ультрадыбыстық модификациясының құрылымдық-фазалық күйлерге, қаттылыққа, тозуға төзімділікке, азотталған қабаттың қалыңдығына, сондай-ақ Ti/TiN жабындарының жабысқақ беріктігіне әсері зерттеледі. In vitro жағдайында ti/TiN көп қабатты жабынның биотрибокоррозиялық әрекетін жан-жақты зерттеу ұсынылады.
Зерттеу нәтижелері конденсацияланған заттар физикасы және материалтану саласындағы ғылыми зерттеулер тұрғысынан, сондай-ақ медициналық импланттарды жасауда практикалық пайдалану тұрғысынан маңызды болады. Ғылыми зерттеулердің нәтижелерін ШҚТУ базасында құрылған өндіріске енгізуге болады. Д.Серікбаева (өтініш беруші). Бұл жобаның нәтижелерін жүзеге асыру отандық импланттардың бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етеді. Осылайша, зерттеу нәтижелері Қазақстан Республикасындағы медицина ғылымының дамуына септігін тигізеді. Бұл ретте жобаның ұлттық және халықаралық ауқымдағы маңызы зор. Осылайша, соңғы жылдары жамбас импланттарын жақсартуға бағытталған әзірлемелер көбірек назар аударды.
Мақсаты
Трибологиялық, механикалық және коррозиялық сипаттамаларын арттыруға мүмкіндік беретін титан қорытпасынан жасалған жамбас буыны имплантатының сфералық басын өңдеудің біріктірілген әдісін әзірлеу.
Жобаның күтілетін нәтижелері және алынған нәтижелері:
| Жыл |
Зерттеу бойынша алынған нәтижелері. |
|---|---|
| 2023 жыл | Титан қорытпасының Т Ti-6Al-4V бетінің ультрадыбыстық модификациясының оңтайлы режимі анықталды. Титан қорытпасының Ti-6Al-4V ионды-плазмалық азоттаудың оптималды режимі эксперименталды түрде анықталды. |
| 2024 жыл | Аса ұсақ түйіршікті Ti-6Al-4V қорытпасының бетінде азотталған қабаттың пайда болуының негізгі механизмдері анықталды. Ti/TiN көп қабатты жабынының адгезиялық беріктігін қамтамасыз етудегі ультрадыбыстық бетті модификациялау және нитрлеудің рөлі эксперименталды түрде анықталды. Көпқабатты Ti/TiN жабындарының механикалық және трибологиялық сипаттамаларының қосқабаттардың қалыңдығы мен санына тәуелділігі белгіленеді. |
| 2025 жыл | Көпқабатты Ti/TiN жабындарының коррозиялық және бактерияға қарсы сипаттамалары тұндыру режимдеріне байланысты зерттелетін болады. Ti/TiN жабындарының уыттылығы зерттелетін болады. Биологиялық ортада коррозия мен тозудың біріккен әсерінен Ti/TiN жабындарының бетінің деградациясының ерекшеліктері зерттелетін болады. |
Инфографика
