Гидро күштік қондырғылар

Сипаттама: СЭС және ГАЭС су жолының жұмысы, олардың желідегі жұмысы туралы жалпы мәліметтер береді. Су қоймаларында орналасқан қысымға байланысты турбиналардың әртүрлі түрлерін жобалау және модельдеу әдістерімен таныстырады. Спиральды камералардың, бұру құбырларының және төменгі бъефпен жалғану әдістерінің конструкциялық ерекшеліктері егжей-тегжейлі зерттеледі. Шағын ГЭС жобалау үшін қажетті қосалқы сипаттамаларды есептеу бойынша практикалық дағдыларды қалыптастырады.

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

• Физика

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Компонент: Таңдау бойынша компонент

Цикл: Кәсіптік пәндер

Мақсат

• Пәннің мақсаты – су ресурстарын су күші қондырғылары арқылы электірлік энергияны өндіру үшін пайдалану және керісінше электр энергияны пайдаланып су ресурстарын тұтынушыларға берудегі кәсіптік білімді қалыптастыру. Осы пәнді оқу үрдісінде білімгерлер су күшті қондырғылардың негізгі схемаларын, гидротурбиналармен сорғыштардың кострукцияларын білу, су күшті қондырғылардың ағыс жолдарында өтетін технологиялық үрдісін түсініп, гидромашиналардың түрімен, маркасын таңдауды білу, олардың негізгі параметрлерін есептеудің және су қуаты қондырғылардың жеке элементтерін жобалап құрастыруды үйрену керек

Міндет

• Білімі: су күшті қондырғылардың негізгі конструктивтік схемаларын және құрылымдарын, гидромашиналардың түрлерін және маркаларын .

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Өзен ағысы, өзен, көл, батпақтың су режимін қалыптастыру заңдылығы туралы меңгеру. Өзен бассейндерінің су теңгерімі, ағысты реттеу әдістері, негізгі гидрологиялық сипаттамасын есептеу әдістерін білу.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Су шаруашылығы және гидротехникалық нысандары, кешенді гидро түйіндері, сорғыш бекеттерін жобалау және пайдалану бойынша дағдыларын меңгеру; олардың экономикалық тиімділігі мен экологиялық қауыпсіздігін бағалау

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Өндірістік-технологиялық, ұйымдастыру-басқару, су шаруашылығы саласындағы жабалау мен зерттеу қызметтері үшін дайын болу

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Су шаруашылығы саласындағы өндірістік-техникалық, ұйымдастыру-басқару, жобалау және зерттеу қызметтері үшін дайындау.

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Саладағы кәсіпорын өнімдеріндегі өзіндік құны мен бағаның құрылуы туралы түсінігін алу, олардың экономикалық маңызы, қағидасы және өндірістің әртүрлі жағдайында оларды анықтау әдістері мен су шаруашылығы қызметін іске асыру.

Оқыту әдістері

су шаруашылығы саласындағы технологиялар трансферті орталығы зертханаларының мүмкіндіктерін қолдана отырып, интерактивті практикалық сабақтар; - оқытудың мынадай белсенді нысандарын қолдану: басқарылатын пікірталас немесе әңгімелесу; модерация; слайдтарды немесе оқу фильмдерін көрсету; - берілген шарттар негізінде әртүрлі жағдайлардың даму сценарийлерін құру; - ақпараттық-коммуникациялық; - іздестіру-зерттеу (студенттердің өзіндік зерттеу қызметі)

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• Гидравликалық турбиналардың жіктелуі
• Гидротурбиналық қондырғы элементтері
• Турбинаның негізгі параметрлері
• Турбинаның шығыны, басы, қуаты және тиімділігі
• Турбина жұмысының негізгі теңдеуі
• Турбиналарды модельдеу принциптері
• Жылдамдық коэффициенті
• Кавитация және рұқсат етілген сору биіктігі
• Турбиналардың энергетикалық сипаттамалары
• Спиральды камералар
• су электр станцияларының жабдықтары

Негізгі әдебиет

• Использование энергии. Под ред. Ю.С. Васильева. М.Энергия,2005.-562с. 2. Железняков Г.В. Гидрометрия. – М.: Колос, 2005. – 303с. 3. Константинов Н.М. Гидрология и гидрометрия. – М.: Высшая школа, 2007. – 199с. 4. Большаков В.А. и др. Сборник задач по гидравлике. – Киев: Вища школа, 2009.-320с.

Қосымша әдебиеттер

• Иванов В.М., Бахтина И.А. Гидравлика и гидромашины. Практикум. [Электронный ресурс]: Практикум.— Электрон. дан.— Барнаул: АлтГТУ, 2015 2 Синюгин, В.Ю. Гидроаккумулирующие электростанции в современной электроэнергетике [Электронный ресурс] / В.Ю. Синюгин, В.И. Магрук, В.Г. Родионов.— Электрон. дан. — Москва : ЭНАС, 2017. — 352 с