Пайдалы қазбалар кенорындарын игеру кезінде ресурстарды жинау технологиясы

Сипаттама: Берілген курс Қазақстанның тау-кен саласы, Қазақстан Республикасының металлургиялық кешенінің инновациялық дамуы және де қазіргі кезеңдегі тау-кен ғылымы мен тау-кен өндіру саласының проблемаларын шешудің өзекті басым бағыттары сияқты негізгі бөлімдерден тұрады.

Кредиттер саны: 6

Пререквизиты:

• Тау-кен ісіндегі қазіргі заманға сай мәселелер

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Компонент: Таңдау бойынша компонент

Цикл: Кәсіптік пәндер

Мақсат

• Магистранттардың кенді кенорындарын игерудің ресурсты жинау технологиясы туралы толық білім алу

Міндет

• Полиметалды кенорындарын игеру кезінде кен қорларын алудың қазіргі заманға сай технологиялары және жер қойнауын тиімді қолдану туралы ақпараттарды беру тиіс

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Кенді кенорындарын игерудің негізгі ресурсты жинау технологиясы туралы толық білім алу

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Өндірістік мәселелерді шешу қабілетін түсіну, білу, жобаның жаңартпашылық потенциалын бағалай алу, жаңартпашылық қауіп қатерді анықтай алу керек, техникалық құжаттарды, әдістемелік және нормативті құжаттарды жасау

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Ғылыми-зерттеу қызметіне дағдылану: өндірістік және зерттеу жұмыстарында пайда болатын мәселелі сұрақтарды уақытында айқындау, оларды шешудің тиімді жолдарын анықтау

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Тау-кен ісін дамытудағы ақпараттың мәні мен маңызын түсіне алу, ақпаратты қайта өңдеу, сақтау, алу құралдары мен әдістері және негізгі әдістемелерін білу, қазіргі заманға сай ақпараттық технологиялар мен техникалық жабдықтарды қолдану арқылы коммуникативті мәселелерді шешу

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Өз бетімен оқу және кәсіби қызметтің барлық кезеңінде біліктілікті жоғарлату, ғылыми, техникалық және әлеуметтік құзырлыққа ие болу, халықаралық және мәдениаралық өзарақатынас тәжірбие алу

Оқыту әдістері

дәріс ( атқарушы (басқарылатын) пікірталас немесе әңгімелесу; слайдтарды немесе оқу фильмдерін көрсету);

- іздеу-зерттеу (оқу үрдісінде студенттердің өзіндік зерттеу қызметі);

оқу тапсырмаларды шешу.

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• Дүниежүзілік түсті металлургия географиясы
• Дүниежүзілік қара металлургия географиясы
• Қазақстанның қара металлургиясы
• Мыс кен орындары
• Тау-кен өнеркәсібінің дүниежүзілік өркендеу көрсеткіші
• Қазақстан Республикасының металлургиялық кешенінің инновациалық дамуы
• Қазақстан Республикасының металлургиялық кешенінің инновациалық дамуы
• Тау-кен ғылымы және облыстық жер қойнауын игеру, инженерлік кадрлерді дайындау кезіндегі қиындықтар
• Тау-кен ғылымы және кен өндіру өрісі өнеркәсібінің қазіргі кезеңінің артықшылық бағытындағы қиыншылықтардың шешілуі
• Келешектегі кен орнының концепциялары
• ХХI ғасырдың өндірісі минералды шикізатты жерасты кешенінде қазу және өңдеу
• Әлемдік ірі кеніштердегі Уран кенін өндіру
• Уран өндірісінің қалдықтарын пайдаға асыру
• Методические основы оперативного снижения потерь разведанных запасов при эксплуатации полиметаллических месторождений
• Кен өнеркәсіптеріндегі толтыру жұмыстарын жүзеге асырудағы ҒІЖ-ң перспективті бағыты

Негізгі әдебиет

• 1 Правила промышленной безопасности при ведении работ подземным способом. Утв прикзом Министра по ЧС РК, 2008 2 Фрейдин А.м., Быкадоров А.И. Ресурсосберегающие технологии подземной разработки рудных меторождений// Горная промышленность, №6, 2003 3 Хайрутдинов М.М. Пути совершенствования системы разработки с закладкой выработанного пространства//Горный журнал, №11, 2007-с.40-43

Қосымша әдебиеттер

• 1 Трубецкой К.Н., Шапарь А.Г. Малоотходные и ресурсосберегающие технологии при открытой разработке месторождений. - М.:Недра, 1993. - 272с. https://cyberleninka.ru/article/n/resursosberegayuschie-tehnologii-pri-razrabotke-rudnyh-mestorozhdeniy-s-ispolzovaniem-vyrabotannogo-prostranstva Зависимость эффективности внутреннего отвалообразования от максимально допустимой высоты отвальных ярусов при разработке глубокозалегающих месторождений ограниченной длины 2009 / Саканцев Г. Г. Организационно-технологические условия повышения эффективности и безопасности освоения запасов недр твердых полезных ископаемых 2014 / Саканцев Георгий Григорьевич Ресурсосберегающие технологии при разработке рудных месторождений с использование выработанного пространства 2008 / Саканцев Г. Г. Теоретические основы безотходных технологий открытой разработки рудных месторождений 2019 / Саканцев Георгий Григорьевич, Переход Татьяна Максимовна, Свещинская Наталья Алексеевна Основы применения внутреннего отвалообразования при разработке ограниченной длины 2004 / Саканцев Г. Г. Исследование факторов, определяющих условия формирования карьерного пространства при разработке глубокозалегающих месторождений ограниченной длины с внутренним отвалообразованием 2000 / Саканцев Г. Г. Технология разработки нижней части карьерного поля с внутренним отвалообразованием на крутопадающих месторождениях 2008 / Курленя М. В., Медведев М. Л., Колдырев Ю. И., Кисляков В. Е. Об эффективности перехода с блочной продольной на поперечную однобортовую спиральную систему разработки на примере действующего разреза 2015 / Ермолаев В. А., Селюков А. В., Литвин Я. О. Разработка западного участка Восточного месторождения горы Магнитной с внутренним отвалообразованием 1993 / Фролов А. В., Васильев В. В., Циглер Е. Н., Цыкунов А. Н. Ресурсосберегающее вскрытие при вовлечении в разработку смежного участка карьерного поля 2009 / Ракишев Б. Р., Молдабаев С. К.