Қазан қондырғылары

Сипаттама: Пән қазіргі заманғы жылу электр станцияларының және аз қуатты қазандық қондырғыларының энергетикалық қазандықтарын, сонымен қатар олардың өнеркәсіптік кәсіпорындардағы технологиялық процестермен өзара әрекеттесуін зерттейді. Курста энергетикалық қазандықтардың және қазандық қондырғылардың негізгі түрлері, жану құрылғыларындағы физикалық процестер, булану жүйелері, бумен өте қыздырғыштар, су, ауа және отын қыздырғыштары қарастырылады. Отынмен қамтамасыз ету жүйелері, күлді жинау және шығару жүйелері, сонымен қатар экологиялық аспектілері мен қоршаған ортаны қорғау зерттеледі.

Кредиттер саны: 5

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Компонент: Таңдау бойынша компонент

Цикл: Кәсіптік пәндер

Мақсат

• Курстың негізгі мақсаты қазандық қондырғыларының әр түрлі типтерінің, олардың қосалқы жабдықтарының жұмыс принциптерін, есептеу әдістемелерін зерделеу, қазандық жабдықтарын монтаждау, баптау және жөндеу әдістерін игеру, қазандықтармен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік нормалары мен ережелерімен танысу, тиімділікті арттыруға және зиянды шығарындыларды азайтуға бағытталған заманауи технологияларды қолдану болып табылады.

Міндет

• Бу қазандары мен басқа да бу генерациялайтын қондырғылардың конструкциялары мен жұмыс принциптері туралы, негізінен және қосалқы жабдықтарда өтетін ішкі жұмыс процестері туралы білімді қалыптастыру.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• - жылу электр станцияларында, атом электр станцияларында және басқа қондырғыларда бу өндіру технологиясын анықтау. - Бу қазандары мен қосалқы механизмдердің конструкциялары мен тораптарын атаңыз. - Электр станциясы жүйесіндегі бу қазанының орны мен мақсатын сипаттаңыз. - Бу қазандарының жұмыс принципін және олардың элементтерін түсіндіру. - Бу генераторындағы жылу және физикалық-химиялық процестер арасындағы байланысты түсіндіру.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• - Бу қазандығын жобалау және тексеру жылу есептеулерін орындау. - Есептеу әдісін қазандық қондырғыларының әртүрлі түрлеріне қолдану.

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• - әртүрлі бу қазандықтарының конструкцияларының сипаттамалары мен тиімділігін талдау. - Электр станциясы жүйесіндегі қазандық қондырғысының жұмысына параметрлердің әсерін бағалау.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• - Кәсіби қарым-қатынастың негізгі формалары мен құралдарын атаңыз. – Кәсіби ортадағы сөйлеу әрекетінің ерекшеліктерін анықтау.

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• - жанудың материалды және жылулық баланстарын жасау; – Оттық құрылғыларының түрін есептеп, түріне қарай таңдаңыз бу генераторының қуаты және отын түрі -Оттық құрылғылардың түрі мен санын, сондай-ақ олардың санын ұсыныңыз ең жақсы нәтижеге жету үшін жану камерасының периметрі бойынша орналастыру отынның толық жануы, пештің шлактануын жою, азайту атмосфераға зиянды шаң мен газ шығарындыларының қалыптасуы; - Жылу техникасының жылу техникасының есептеулерін орындау қондырғылар, әртүрлі пайдалану жағдайларының тиімділігін анықтау энергетикалық ресурстар

Оқыту әдістері

Оқытудың кредиттік технологиясы жағдайында сабақтар негізінен белсенді және шығармашылық нысандарда жүргізілуге тиіс. Білім алушыларды білімді іздеуге және басқаруға тартуға, мәселелерді өз бетінше шешу тәжірибесін алуға ықпал ететін тиімді педагогикалық әдістер мен технологиялар арасында мыналарды атап өткен жөн: - проблемалық және жобалық-бағытталған оқыту технологиясы; - оқу-зерттеу қызметінің технологиялары; - коммуникативтік технологиялар (пікірталас, баспасөз конференциясы, ми шабуылы, оқу дебаттары және басқа да белсенді формалар мен әдістер); - кейс әдісі (жағдайды талдау); - білім алушылар іскерлік, рөлдік, Имитациялық ойындарға қатысатын ойын технологиялары; - ақпараттық-коммуникациялық (оның ішінде қашықтықтан білім беру) технологиялар.

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• Кіріспе
• Қазандық агрегаттардың энергия көздері
• Қазандық агрегаттың жылу және экзергиялық теңгерімдері
• Қазандық агрегаттардың пештеріндегі газ тәріздес отынның жануы
• Қазандық агрегаттардағы сұйық отынның жануы
• Қазандық агрегаттардағы қатты отынның жануы
• Қазандық қондырғының радиациялық және конвективті қыздыру беттеріндегі жылу беру
• Табиғи және мәжбүрлі айналымы бар жүйелердің гидродинамикасы
• Қазандық қондырғының газ-ауа жолының аэродинамикасы
• Қазандықтың су режимі
• Жылу схемалары және қазандық агрегаттарының негізгі элементтері
• Қазандық қондырғылардың параметрлері мен қуаттарын стандарттау
• Бу және ыстық су қазандықтарының құрылымдық сұлбалары
• Жанармаймен қамтамасыз ету жүйелері, күлді және қожды шығару
• Қазандық агрегаттың коррозиясы, абразивті тозуы, ластануы және жылыту беттерін тазарту

Негізгі әдебиет

• 1. Бадмаев Ю.Ц., Хусаев Н.С., Балданов М.Б. Котельные установки и парогенераторы: учеб.-метод. пособие. – СПб.: Лань, 2023. – 208 с. – ISBN 978-5-507-47032-7.
• 2. Лебедев В.М., Приходько С.В. Тепловой расчёт котельных агрегатов средней паропроизводительности: учебное пособие. – СПб.: Лань, 2022. – 184 с.
• 3. Горюнова И.Ю., Похорилер В.Л. Котельные установки ПТУ и ПГУ: учеб. пособие. – Екатеринбург: УрФУ, 2020. – 142 с. – ISBN 978-5-7996-3130-7.
• 4. Мунц В.А., Павлюк Е.Ю., Прошин А.С. Котельные установки и парогенераторы: учеб. пособие. – Екатеринбург: УрФУ, 2020. – 160 с. – ISBN 978-5-7996-3145-1.
• 5. Карякин. Котельные установки и парогенераторы. Основы и методика теплового расчёта: учебное пособие. – 2022.

Қосымша әдебиеттер

• Липов Ю.М., Третьяков Ю.М. Котельные установки и парогенераторы - Москва-Ижевск: НИЦ «Регулярная и хаотическая динамика», 2003.
• Нурекен Е. Жылу электр станцияладың қазандық қойдырғылары. Оқу қуралы. – Алматы: АЭжБИ, 2007 – 270 б. 2007
• Нурекен Е. Жылу электр станцияладың қазандық қойдырғылары. Мысалдар мен есептер. Оқу қуралы. – Алматы: АЭжБИ, 2008 – 206 б.