Орман мелиорация негізіндегі орман екпелері

Валитова Наталья Владимировна

Оқытушының портфолиосы

Сипаттама: Әртүрлі табиғи-климаттық және орман өсіру жағдайларына және орман өсіру мақсаттарына сәйкес ағаш тұқымдарын өсіру және өсіру жағдайлары бойынша орман дақылдары аудандастыру негізінде неғұрлым өмір сүруге төзімді, ұзақ мерзімді және жоғары өнімді екпелер құру үшін орман дақылдары өндірісін дұрыс жоспарлау саласында білім қалыптастырады; қорғаныштық орман өсіру және құрғақшылықпен, топырақтың жел және су эрозиясымен және басқа да халық шаруашылығына зиян келтіретін қолайсыз табиғи құбылыстармен күресу бойынша іс-шаралар кешенін игеру саласындағы білім.

Кредиттер саны: 6

Пререквизиты:

  • Орман питомниктері

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері сағат
Дәрістер 30
Практикалық жұмыстар
Зертханалық жұмыстар 30
СӨЖО 30
СӨЖ 90
Қорытынды бақылау нысаны емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны жазбаша экзамен

Компонент: ЖОО компоненті

Цикл: Базалық пәндер

Мақсат
  • Орман дақылдарын өндіруді дұрыс жоспарлаудың практикалық дағдыларын игеру, өміршең, берік және өнімділігі жоғары екпелерді құру, орман дақылдарын өсіру жағдайларына байланысты аудандастыру қажет, яғни әр түрлі табиғи-климаттық және орман өсіру жағдайында орман құру үшін ағаш түрлерін таңдау, сондай-ақ ағаш шикізатын орман өсіру мақсаттары.
Міндет
  • республика аумағын орман өсіру және орман-мәдени аудандастыруға байланысты мәселелерде теориялық ережелер мен практикалық дағдыларды игеру;
  • әр түрлі мақсаттағы жасанды орман екпелерін өсіру үшін ағаш түрлері мен орман дақылдарының түрлерін дұрыс және негізделген түрде таңдауды үйрену.
Оқыту нәтижесі: білу және түсіну
  • орманды аудандастыру және орман типологиясының негіздерін түсіну;
  • орман дақылдары мен орман мелиорациялық екпелерді құру және бағалау тәсілдері мен әдістерін білу;
  • ҚР орман өсіру аймақтары бойынша орман дақылдарының түрлері мен түрлерін білу;
  • табиғи жағдайларды ұзақ уақыт жақсартуға, су және жел эрозиясы процестерін әлсіретуге арналған орман мелиорациялық екпелерді құру және өсіру принциптері мен технологияларын білу.
Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану
  • орман дақылдары мен орман мелиорациялық екпелер жобасын әзірлеу, нысаналы мақсаттағы орман дақылдарын құру;
  • орман дақылдарын құрудың агротехникасын және табиғи жағдайларды жақсарту жөніндегі іс-шараларды әзірлеу, есептік-технологиялық карталар жасау;
  • орман дақылдары мен орман мелиорациялық екпелердің сапасын есепке алуды және бағалауды, оларды орманмен жабылған алаңға ауыстыруды жүргізу.
Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру
  • объективті баға бере білу, ұғымдардың мазмұнын ашып, пән бойынша өз білімдерін жеткізе білу, сондай-ақ осы білімге субъективті баға мен қатынасты білдіру керек.
Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер
  • ҚР әртүрлі орман өсіру жағдайларында орман дақылдарын және орман мелиорациялық екпелерді жобалау мен құру технологияларына байланысты мәселелер шеңберін шеше білу.
Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі
  • алған білімдерін шаруашылық-экономикалық нақты орман-экологиялық жағдайларда шығармашылықпен қолдана білу, қабылданған шешімдерді негіздей білу.
Оқыту әдістері

белсенді дәріс формаларын ұйымдастыру технологиясы: дәріс-визуализация (мазмұны сурет, графика, схема түрінде ұсынылған); екілік дәріс (бірге) — проблематизация форма мен мазмұн есебінен жүреді; дәріс-баспасөз конференциясы; дәріс-кеңес беру; дәріс-арандату; дәріс-диалог; дидактикалық әдістерді қолдана отырып дәріс (ми шабуыл, нақты жағдайлар әдісі және т.б.).

ұжымдық өзара оқыту технологиясы;

коммуникативті технологиялар (пікірталас, баспасөз конференциясы, миға шабуыл, оқу пікірталастары және басқа да белсенді формалар мен әдістер);

ақпараттық-коммуникациялық (оның ішінде қашықтықтан білім беру) технологиялар;

белсенді және проблемалық оқыту технологиялары.

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Кезең Тапсырма түрі Өлшем
1  рейтинг 1-8 зертханалық сабақтар 0-100
Ауызша сауалнама / тестілеу
СӨЖ
Аралық бақылау 1
2  рейтинг 9-15 зертханалық сабақтар 0-100
Ауызша сауалнама / тестілеу
СӨЖ
Аралық бақылау 2
Қорытынды бақылау емтихан 0-100
Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты
Тапсырма түрі 90-100 70-89 50-69 0-49
Өте жақсы Жақсы Қанағаттанарлық Қанағаттанарлықсыз
Работа на лабораторных занятиях выполнил лабораторную работу в полном объеме с соблюдением необходимой последовательности действий и методики; в ответе правильно и аккуратно выполняет все записи, таблицы, рисунки, чертежи, графики, вычисления; правильно выполняет анализ ошибок. При ответе на вопросы правильно понимает сущность вопроса, дает точное определение и истолкование основных понятий; сопровождает ответ новыми примерами, умеет применить знания в новой ситуации; может установить связь между изучаемым и ранее изученным материалом, а также с материалом, усвоенным при изучении других дисциплин. выполнил требования к оценке «5», но допущены 2-3 недочета. Ответ обучающегося на вопросы удовлетворяет основным требованиям к ответу на 5, но дан без применения знаний в новой ситуации, без использования связей с ранее изученным материалом и материалом, усвоенным при изучении других дисциплин; допущены одна ошибка или не более двух недочетов, обучающийся может их исправить самостоятельно или с небольшой помощью преподавателя. выполнил работу не полностью, но не менее 50% объема практической работы, что позволяет получить правильные результаты и выводы; в ходе проведения работы были допущены ошибки. При ответе на вопросы обучающийся правильно понимает сущность вопроса, но в ответе имеются отдельные проблемы в усвоении вопросов курса, не препятствующие дальнейшему усвоению программного материала; допущено не более одной грубой ошибки и двух недочетов. выполнил работу не полностью или объем выполненной части работ не позволяет сделать правильных выводов. При ответе на вопросы демонстрирует не владение основными знаниями и умениями в соответствии с требованиями программы; допущены больше ошибок и недочетов, чем необходимо для оценки 3 или не может ответить ни на один из поставленных вопросов.
Устный опрос/ тестирование/ колловиум демонстрирует системные теоретические знания, владеет терминологией, логично и последовательно объясняет сущность явлений и процессов, делает аргументированные выводы и обобщения, приводит примеры, показывает свободное владение монологической речью и способность быстро реагировать на уточняющие вопросы демонстрирует прочные теоретические знания, владеет терминологией, логично и последовательно объясняет сущность, явлений и процессов, делает аргументированные выводы и обобщения, приводит примеры, показывает свободное владение монологической речью, но при этом делает несущественные ошибки, которые исправляет самостоятельно или при незначительной коррекции преподавателем демонстрирует неглубокие теоретические знания, проявляет слабо сформированные навыки анализа явлений и процессов, недостаточное умение делать аргументированные выводы и приводить примеры, показывает недостаточно свободное владение монологической речью, терминологией, логичностью и последовательностью изложения, делает ошибки которые может исправить только при коррекции преподавателем. демонстрирует незнание теоретических основ предмета, несформированные навыки анализа явлений и процессов, не умеет делать аргументированные выводы и приводить примеры, показывает слабое владение монологической речью, не владеет терминологией, проявляет отсутствие логичности и последовательности изложения, делает ошибки, которые не может исправить даже при коррекции преподавателем, отказывается отвечать на занятии.
СРО выполнил работу (раздел курсового проекта, отчет, реферат, презентацию) в полном объеме с соблюдением необходимой последовательности действий и содержания задания; выполняет все записи, таблицы, рисунки, чертежи, графики, вычисления выполнены правильно и аккуратно; правильно выполняет анализ ошибок, умеет применить знания в новой ситуации; может установить связь между изучаемым и ранее изученным материалом, а также с материалом, усвоенным при изучении других дисциплин. выполнил требования к оценке «5», но допущены одна ошибка или не более двух недочетов, обучающийся может их исправить самостоятельно или с небольшой помощью преподавателя. выполнил работу не полностью, но не менее 50% объема задания, что позволяет получить правильные результаты и выводы; в ходе проведения работы были допущены ошибки; допущено не более одной грубой ошибки и двух недочетов. выполнил работу не полностью или объем выполненной части работ не позволяет сделать правильных выводов; допущены больше ошибок и недочетов, чем необходимо для оценки 3 или не может ответить ни на один из поставленных вопросов.
Итоговый контроль Ответил на все вопросы, темы раскрыты полностью, правильно даны все определения. выполнил требования к оценке «5», но допущены одна ошибка или не более двух недочетов. Ответил не на все вопросы, но не менее 50% объема задания, были допущены ошибки; допущено не более одной грубой ошибки и двух недочетов. допущены больше ошибок и недочетов, чем необходимо для оценки 3 или не ответил ни на один из вопросов.
Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

  • Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
  • Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

И= 0,6 Р12 +0,4Э
2

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Әріптік жүйе бойынша бағалар Балдардың сандық эквиваленті Балдар (%-тік құрамы) Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар
A 4.0 95-100 Өте жақсы
A- 3.67 90-94
B+ 3.33 85-89 Жақсы
B 3.0 80-84
B- 2.67 75-79
C+ 2.33 70-74
C 2.0 65-69 Қанағаттанарлық
C- 1.67 60-64
D+ 1.33 55-59
D 1.0 50-54
FX 0.5 25-49 Қанағаттанарлықсыз
F 0 0-24
Дәріс сабақтарының тақырыптары
  • Орманды аудандастыру
  • Орман дақылдарын құру жүйелері
  • Отырғызу және себу орындарын орналастыру тәсілдері
  • Орман дақылдары үшін топырақты өңдеу
  • Орман егу және отырғызу
  • Орман дақылдарына күтім жасау
  • Орман дақылдарын техникалық қабылдау және түгендеу
  • Қазақстанның орман өсіру аймақтары бойынша орман дақылдарының түрлері
  • Мақсатты орман дақылдарын құру
  • Орман мелиорациясы
  • Орман қорғау белдеулерін құру технологиясы
  • Топырақ эрозиясы және онымен күресу
  • Қорғаныш орман екпелері
  • Құмдар және оларды бекіту
  • Бұзылған жерлерді қалпына келтіру
Негізгі әдебиет
  • Лесные культуры : учебник / А. Р. Родин, С. А. Родин, Е. А. Калашникова, С. Б. Васильев ; под редакцией В. Ф. Никитина. — 2-е изд. — Москва : МГТУ им. Н.Э. Баумана, 2020. — 210 с.
  • Лесные культуры : учебно-методическое пособие / Т. В. Нуреева, М. А. Карасева, А. В. Ушнурцев, Л. Н. Сотнева. — Йошкар-Ола : ПГТУ, 2018. — 104 с.
  • Лесные культуры : учебно-методическое пособие / В. Ф. Никитин, И. И. Дроздов, С. Б. Васильев [и др.]. — Москва : МГТУ им. Н.Э. Баумана, 2019. — 176 с.
  • Дроздов, И. И. Проектирование лесных культур. Технологические карты и Схемы : учебное пособие / И. И. Дроздов, Г. В. Силаев. — 2-е изд. — Москва : МГТУ им. Н.Э. Баумана, 2013. — 63 с.
  • Тимерьянов, А. Ш. Лесная мелиорация : учебное пособие / А. Ш. Тимерьянов. — Санкт-Петербург : Лань, 2022. — 160 с.
  • Сысоев В.В., Тихонов Н.Н. Лесомелиорация ландшафтов. Учебное пособие. – Пенза: РИО ПГСХА, 2014. – 129 с.
Қосымша әдебиеттер
  • Правила проведения мероприятий на участках государственного лесного фонда по воспроизводству лесов и лесоразведению в Республике Казахстан. Приказ по Комитету лесного и охотничьего хозяйства МСХ РК от 03.12.2004, N 258.
  • Кабанова С.А., Данченко М.А. Лесохозяйственные технологии создания устойчивых лесных культур в Казахстане. Монография. — Кокшетау: И.П. Устюгов, 2017. — 200 с.
  • Правила перевода угодий, не покрытых лесом, в угодья, покрытые лесом, в государственном лесном фонде. Приказ по Комитету лесного и охотничьего хозяйства МСХ РК 17 января 2005 года № 12.
  • Искаков С.И., Кентбаев Е.Ж. Проект лесных культур. Методическое указание по курсовому проектированию для студентов лесохозяйственных специальностей. КазНАУ, Алматы, 2005.
  • ОСТ 56-82-9-87 Лесные культуры. Оценка качества.
  • Байзаков С.Б., Медведев А.Н., Искаков С.И., Муканов Б.М. Лесные культуры в Ка-захстане (книга вторая): Алматы. КазНАУ. Изд-во «Агроуниверситет», 2007.