Жол қозғалысын басқарудың автоматтандырылған жүйелері

Сипаттама: Пәнді оқу қалаларда жол қозғалысын басқарудың автоматтандырылған жүйелерін қолдану негіздерімен, олардың жіктелуімен, құрамымен және құрылымымен, басқару деңгейімен, басқарудың негізгі алгоритмдерімен, енгізу және пайдалану мәселелерімен, даму перспективаларымен танысуды қарастырады.

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

• Тасымалдауды ұйымдастыру және козғалысты басқару

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Компонент: ЖОО компоненті

Цикл: Кәсіптік пәндер

Мақсат

• Жол қозғалысын басқарудың автоматтандырылған жүйелерін ұтымды пайдалану есебінен жол қозғалысын ұйымдастыру және басқару тиімділігін арттыру саласында құзыреттерді қалыптастыру

Міндет

• Пәнді оқу міндеті автокөлік құралдарының қозғалысын басқарудың жаңа технологияларын қолдану қабілеті болып табылады;
• Студенттердің жол қозғалысын басқарудың автоматтандырылған жүйелері, ЖҚБАЖ құрудың жалпы қағидалары, ЖҚБА жүйесінің құрылымы және техникалық құралдары туралы түсініктерін қалыптастыру;
• студенттерге ЖҚБАЖ әзірлеу және енгізу мақсаттары, ЖҚБАЖ шеңберінде шешілетін міндеттер, олардың тиімділігі туралы білім беру;
• Студенттерді басқару жүйесінің әртүрлі деңгейлеріндегі жол қозғалысын басқару жөніндегі міндеттерді шешу кезіндегі. әдістемелік ұсыныстарды дұрыс қолдануға үйрету.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Көліктегі қазіргі инновациялық ақпараттық технологияларды; байланыс құралдарының, АБЖ, компьютерлердің және оларға қосылатын құрылғылардың жұмыс істеуінің негізгі принциптерін, қолданыстағы жүйелер мен оларға қосылатын жабдықтардың негізгі ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін білу.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Конструкциялық элементтерге, жүйелерге, КҚ қозғалысын басқару технологияларына, олардың қауіпсіздігін анықтайтын техникалық талаптарды әзірлей білу.

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Техникалық жүйелер мен технологиялық процестердің қауіпсіздігін, экологиялылығын және тұрақтылығын арттыру әдістері мен құралдарын меңгеру

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Ақпаратты, техникалық деректерді, көлік жүйелері жұмысының көрсеткіштері мен нәтижелерін зерттеу және талдау қабілеті; нақты уақыт режимінде қозғалысты басқару кезінде қазіргі заманғы ақпараттық-компьютерлік технологиялардың мүмкіндіктерін пайдалану.

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Жол қозғалысын басқару және ұйымдастыру саласындағы үздіксіз машықтарды қолдана білу
• Дербес, жеке жұмысқа дайындық, өзінің кәсіби құзыреті шеңберінде шешімдер қабылдау; ақпараттық технологияларды пайдалануға дайындық.

Оқыту әдістері

Оқу сабақтарын өткізу кезінде мынадай білім беру технологияларын пайдалану көзделеді: - Сабақтар білім алушыларды білімді іздеу мен басқаруға тартуға, Міндеттерді өз бетінше шешу тәжірибесін алуға ықпал ететін белсенді және шығармашылық нысандарда өткізіледі, оның ішінде: - оқу-зерттеу қызметінің технологиялары; - коммуникативтік технологиялар (пікірталас, оқу дебаттары); - ақпараттық-коммуникациялық (оның ішінде қашықтықтан білім беру) технологиялар.

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• ЖҚАЖ туралы жалпы ақпарат
• Жүйенің құрылымы және қозғалысты басқару әдістері
• Жүйенің перифериялық жабдықтары
• Басқарушы есептеу кешені
• Диспетчерлік басқару құралдары
• Қазақстандық ҚБАЖ сипаттамасы
• Автомобиль жолдарындағы қозғалысты басқару жүйелері
• Жол қозғалысын басқарудың автоматтандырылған жүйесінің құралдары
• Көлік ағынын бақылаудың автоматтандырылған жүйесі
• Бейнебақылау жүйесі
• Жол қозғалысын басқарудың автоматтандырылған жүйесі (ЖҚБАЖ)
• Көші-қон процестерін бақылаудың автоматтандырылған жүйесі
• Сандық жылдамдық өлшегіштер
• Көлік ағындарын бақылаудың автоматтандырылған жүйесі
• ҚБАЖ тиімділігі

Негізгі әдебиет

• 1. Горев, Андрей Эдливич. Информационные технологии на транспорте: учебник для академического бакалавриата / Горев, Андрей Эдливич. – М.: Юрайт, 2016. – 271с. – (Бакалавриат. Академический курс). – ISBN 978-5-9916-5608-5: 950.00. 2. Автоматизированные системы управления дорожным движением : учеб. пособие / Д.В. Капский, Ю.А. Врубель, Д.В. Навой [и др.]. — Минск : Новое знание ; М. : ИНФРА-М, 2015. — 368 с. : ил. — (Высшее образование).

Қосымша әдебиеттер

• 1. Автоматизированные системы управления дорожным движением в городах/ В. В. Петров: Учебное пособие. – Омск: Изд-во СибАДИ, 2021. – 98 с. 3-е издание. 2. Воронин В.Е., Куранцева В.С. Оптимизация управления транспортными системами с использованием имитационного моделирования / Интернет-ресурс. – Режим доступа: http://www.gpss.ru/immod07/doklad/65.html – Загл. с экрана. 3. Кременец Ю. А. Технические средства регулирования дорожным движением.-М.: Академкнига, 2005. 4. Пегин, П. А. Современные тенденции развития бортовых интеллектуальных транспортных систем: моногр. / П. А. Пегин, Д. В. Капский, В. В. Касьяник, В. Н. Шуть; СПбГАСУ. – СПб., 2019. – 198 с. 5. Шуть В.Н., Персиа Лука Интеллектуальные робототехнические транспортные системы / В.Н. Шуть, Л. Персиа. − Брест: Издательство УО «БрГТУ», 2017. − 196 с. 6. Интеллектуальные транснорные системы : учебное пособие /сост.: Н. С. Сембаев, Н. Д. Ставрова. - Павлодар : Кереку, 2016.-99 с 7. Евстигнеев Игорь Анатольевич Интеллектуальные транспортные системы на автомобильных дорогах федерального значения России. – М. Издательство Перо, 2015. – 132 с. 8. Технические средства организации дорожного движения: учебное пособие /Арпабеков М., Баубек А. - Астана, 2010. - 440 с.