Философия
Сипаттама: Философия-бұл теориялық тұрғыдан дамыған дүниетаным, жалпы категориялар жүйесі, әлемге теориялық көзқарастар, ондағы адамның орны. Философия әлемді тану және игеру тәсілі ретінде. Философияның қалыптасуы, оның пайда болуының экономикалық, әлеуметтік және жалпы мәдени алғышарттары. Философияның объектісі мен пәні, көзқарастардың әртүрлілігі және философияның даму процесінде оның пәндік өрісінің мазмұнының эволюциясы. Философиялық және ғылыми білімнің арақатынасы, олардың байланысы мен өзара енуі, ұқсастықтары мен айырмашылықтары. Философияның негізгі мәселесі және оның екі жағы. Материализм мен идеализм-философиядағы екі негізгі бағыт. Онтология философияның бір саласы ретінде, болмыс туралы ілім. Материя туралы философиялық ілім. Әлемнің философиялық бейнесі. Философиялық білім құрылымындағы әлеуметтік философия, оның әлеуметтанумен байланысы. Қоғамның философиялық тұжырымдамасы. Философиядағы адам мәселесі. Адам және табиғат. Адамның шығу тегі мәселесі. Адам болмысының құндылықтары. Аксиология құндылықтар туралы философиялық ілім ретінде. Этика-адамгершілік пен адамгершілік туралы ілім, оның философиялық білім құрылымындағы орны. Сана философиясы. Сана рефлексия ретінде. Сана-қоғамдық дамудың өнімі. Сана және өзін-өзі тану. Сана функциялары. Таным философиясы. Сана және таным. Эпистемология-танымның философиялық теориясы. Басты рөл, философияның қызметі-адамды адам ету, адамның өмірін жоғары мағынамен, идеялармен және тұрақты құндылықтармен толтыру.
Кредиттер саны: 5
Пререквизиты:
- Адам. Қоғам. Құқық. Мектеп курсы
Пәннің еңбек сыйымдылығы:
| Жұмыс түрлері | сағат |
|---|---|
| Дәрістер | 15 |
| Практикалық жұмыстар | 30 |
| Зертханалық жұмыстар | |
| СӨЖО | 30 |
| СӨЖ | 75 |
| Қорытынды бақылау нысаны | емтихан |
| Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны | жазбаша емтиханға жауап беру |
Компонент: Міндетті компонент
Цикл: Жалпы білімдік пәндер
Мақсат
- Студенттердің философияны дүниені танып-білудің ерекше формасы ретінде түсінуін қалыптастырып, олардың келешек кәсіби қызметтері аясында оның негізгі тараулары, мәселелері мен әдістері туралы тұтас білім беру
Міндет
- - Білім алушылардың қоғамдық сананы жаңартудағы және қазіргі заманның жаһандық міндеттерін шешудегі философияның рөлін түсіну аясында білім алушылардың философиялық-көзқарастық және әдістемелік мәдениет негіздерін игеруі; - студенттердің бойында философиялық рефлексияны,өзін-өзі сараптау және адамгершіліктік өзін-өзі реттеу дағдыларын қалыптастыру; - ғылыми зерттеу қабілеттерін дамыту, интеллектуалдық және шығармашылық әлеует қалыптастыру.
Оқыту нәтижесі: білу және түсіну
- - философияның тарихи дамуы негізінде онтология мен метафизиканың негізгі мазмұнын сипаттау; - шындықты философиялық зерделеудің ерекшелігін түсіндіру; - табиғи және әлеуметтік әлемді философиялық зерделеу мен зерттеудің нәтижесі ретінде дүниетанымды негіздеу; - дүниетаның тарихи типтеріінің мазмұны мен ерекшеліктерін интерпрециялау; - қоғам мен тұлғаның құндылықтары ретінде негіздұниетанымдық ұғымдардың ролі мен маңызын негіздеу; - шешім қабылдау үшін әлеуметтік-мәдени және тұлғалық жағдайлардың, мәтіндердің философиялық аспектілерін талқылау; - қазіргі жаһандық қоғамның өзекті мәселелеріне байланысты өзіндік адамгершіліктік бағдар қалыптастыру.
Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану
- - шешім қабылдау үшін әлеуметтік-мәдени және тұлғалық жағдайлардың, мәтіндердің философиялық аспектілерін талдау; - қазіргі жаһандық қоғамның өзекті мәселелеріне байланысты өзіндік адамгершіліктік бағдар қалыптастыру; - кәсіби салададағы мәселелердің философиялық мазмұнын анықтаудың өзектілігіне зерттеу жүргізу.
Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру
- - табиғи және әлеуметтік әлемді философиялық зерделеу мен зерттеудің нәтижесі ретінде дүниетанымды негіздеу; - дүниетаның тарихи типтеріінің мазмұны мен ерекшеліктерін интерпретациялау; - негізгі дүниетанымдық ұғымдардың мағынасы мен рөлін адамның қазіргі әлемдегі жеке және әлеуметтік болмысының құндылықтары ретінде негіздеу; - шешім қабылдау үшін әлеуметтік-мәдени және тұлғалық жағдайлардың, мәтіндердің философиялық аспектілерін талқылау;
Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер
- - шындықты философиялық зерделеудің ерекшелігін түсіндіру; - қоғам мен тұлғаның құндылықтары ретінде негізгі дүниетанымдық ұғымдардың ролі мен маңызын негіздеу; - қазіргі жаһандық қоғамның өзекті мәселелеріне байланысты өзіндік адамгершіліктік бағдар қалыптастыру.
Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі
- - әлемді ғылыми және философиялық танудың әдістерін саралау; - кәсіби салададағы мәселелердің философиялық мазмұнын анықтаудың өзектілігіне зерттеу жүргізу.
Оқыту әдістері
Оқу сабақтарын өткізу кезінде мынадай білім беру технологияларын қолдану қарастырылады: - классикалық: дәрістер, семинарлар, өзіндік жұмыс, кеңес беру, әңгімелесу, коллоквиум, емтихан; - білім алушыны оқытуда рефлексивті тәсіліне негізделген студент-орталықтанған оқыту; - логикалық-аналитикалық технологиялар: логикалық схемалар, кестелер, курстың тақырыптары бойынша баяндамалар; - коммуникативтік технологиялар: Сократтық диалог, топтық пікірталас, конференция, «шағын топтар»; - кейс-стади әдісі: әлеуметтік-мәдени нақты және гипотетикалық жағдайларды талдау, мүмкін және оңтайлы шешімдерді іздеу; - құзыреттілік-бағытталған оқыту: «контекстік оқыту», «тұлғалық тәжірибе негізінде оқыту», «ойындық үлгілеу»; - жобалық-ұйымдастырылған технологиялар: өмірлік-тәжірибелік мәселелерді кешенді шешу үшін философиялық білімді қолдану, қоғам мен тұлғаны дамытудың сценарлық-болжамдық модельдері; - ізденіс-зерттеу (оқу үрдісінде студенттердің өзіндік зерттеу қызметі);
Білім алушының білімін бағалау
Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.
| Кезең | Тапсырма түрі | Өлшем |
|---|---|---|
| 1 рейтинг | 1-7 семинарға ауызша жауап | 0-100 |
| 1-7 СОӨЖ орындау | ||
| 2 рейтинг | 8-15 семинарға ауызша жауап | 0-100 |
| 8-15 СӨОЖ орындау | ||
| Қорытынды бақылау | емтихан | 0-100 |
Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты
| Тапсырма түрі | 90-100 | 70-89 | 50-69 | 0-49 |
|---|---|---|---|---|
| Өте жақсы | Жақсы | Қанағаттанарлық | Қанағаттанарлықсыз | |
| жазбаша сауалнама | Барлық теориялық сұрақтарға дұрыс және толық жауаптар берілді; Материал логикалық дәйектілікті сақтай отырып, сауатты баяндалды; шығармашылық қабілеттері көрсетілді. | Барлық теориялық сұрақтарға дұрыс, бірақ толық емес жауаптар берілді, елеусіз қателіктер немесе дәлсіздіктер жіберілді; практикалық тапсырма орындалды, бірақ шамалы қателік жіберілді; Материал логикалық дәйектілікті сақтай отырып, дұрыс баяндалды. | Теориялық сұрақтарға жауаптар негізінен дұрыс, бірақ толық емес, тұжырымдардағы дәлсіздіктер мен логикалық қателіктер жіберілді; практикалық тапсырма толық орындалмады; Материал дұрыс баяндалған, бірақ логикалық реттілік бұзылған. | Теориялық сұрақтарға жауаптар өрескел қателіктерден тұрады; практикалық тапсырма орындалмады; жауаптың презентациясында грамматикалық, терминологиялық қателіктер жіберілді, логикалық реттілік бұзылды. |
| ауызша сауалнама | Барлық теориялық сұрақтарға дұрыс және толық жауаптар берілді; Материал логикалық дәйектілікті сақтай отырып, сауатты баяндалды; шығармашылық қабілеттері көрсетілді. | Барлық теориялық сұрақтарға дұрыс, бірақ толық емес жауаптар берілді, елеусіз қателіктер немесе дәлсіздіктер жіберілді; практикалық тапсырма орындалды, бірақ шамалы қателік жіберілді; Материал логикалық дәйектілікті сақтай отырып, дұрыс баяндалды. | Теориялық сұрақтарға жауаптар негізінен дұрыс, бірақ толық емес, тұжырымдардағы дәлсіздіктер мен логикалық қателіктер жіберілді; практикалық тапсырма толық орындалмады; Материал дұрыс баяндалған, бірақ логикалық реттілік бұзылған. | Теориялық сұрақтарға жауаптар өрескел қателіктерден тұрады; практикалық тапсырма орындалмады; жауаптың презентациясында грамматикалық, терминологиялық қателіктер жіберілді, логикалық реттілік бұзылды. |
| тестілеу | Барлық теориялық сұрақтарға дұрыс және толық жауаптар берілді; Материал логикалық дәйектілікті сақтай отырып, сауатты баяндалды; шығармашылық қабілеттері көрсетілді. | Барлық теориялық сұрақтарға дұрыс, бірақ толық емес жауаптар берілді, елеусіз қателіктер немесе дәлсіздіктер жіберілді; практикалық тапсырма орындалды, бірақ шамалы қателік жіберілді; Материал логикалық дәйектілікті сақтай отырып, дұрыс баяндалды. | Теориялық сұрақтарға жауаптар негізінен дұрыс, бірақ толық емес, тұжырымдардағы дәлсіздіктер мен логикалық қателіктер жіберілді; практикалық тапсырма толық орындалмады; Материал дұрыс баяндалған, бірақ логикалық реттілік бұзылған. | Теориялық сұрақтарға жауаптар өрескел қателіктерден тұрады; практикалық тапсырма орындалмады; жауаптың презентациясында грамматикалық, терминологиялық қателіктер жіберілді, логикалық реттілік бұзылды. |
Бағалау нысаны
Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:
- Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
- Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.
Қорытынды бағаны есептеу формуласы:
| И= 0,6 | Р1+Р2 | +0,4Э |
| 2 |
мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;
Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.
Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:
Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:
| Әріптік жүйе бойынша бағалар | Балдардың сандық эквиваленті | Балдар (%-тік құрамы) | Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар |
|---|---|---|---|
| A | 4.0 | 95-100 | Өте жақсы |
| A- | 3.67 | 90-94 | |
| B+ | 3.33 | 85-89 | Жақсы |
| B | 3.0 | 80-84 | |
| B- | 2.67 | 75-79 | |
| C+ | 2.33 | 70-74 | |
| C | 2.0 | 65-69 | Қанағаттанарлық |
| C- | 1.67 | 60-64 | |
| D+ | 1.33 | 55-59 | |
| D | 1.0 | 50-54 | |
| FX | 0.5 | 25-49 | Қанағаттанарлықсыз |
| F | 0 | 0-24 |
Дәріс сабақтарының тақырыптары
- Ойлау мәдениеті және философия
- ғылым мен дін мәселелерін шешу жолдары
- Сана Мазмұны: жан, ақыл, парасат, рух
- Болмыс философиясы
- Таным мен шығармашылық адамның әлемде болу тәсілі ретінде 1
- Ғылым, техника және технологиялар философиясы 1
- Философиядағы адам мәселесі 1Адамды қарастыруға философиялық көзқарастың ерекшелігі 2 Философия тарихындағы адамның тұжырымдамасы 3 Адамның әлемде болуы 4 Адам жеке тұлға, даралық, тұлға ретінде
- Философиядағы өмірдің, өлімнің және өлместіктің мәні туралы мәселе 1
- Өнер философиясы 1
- Құндылықтар философиясы 1
- Бостандық философиясы 1
- Философиядағы қоғам мен мәдениет мәселесі 1 қоғамды түсінуге философиялық көзқарастың ерекшелігі, қоғамның негізгі философиялық тұжырымдамалары 2 қоғам ұғымы, оның мәні, құрылымы, түрлері 3
- Тарих философиясы 1
- Дін философиясы 1
- "Мәңгілік ел" және "рухани жаңғыру" - жаңа Қазақстан философиясы 1
Негізгі әдебиет
- 1. Габитов Т.Х. и т.д. Философия: Учебник. – Алматы: Лантар Трейд, 2019. – 380 б. 2. Нұрышева Г.Ж. «Философия» – Алматы: Інжу-маржан, 2017. 3. Петрова В.Ф., Хасанов М.Ш. «Философия». – Алматы: Эверо, 2019. 4. Ғарифолла Есім «Қазақ философиясының тарихы» – Алматы, 2018. 5. Бертран Р. «История западной философии» – М.: Издатель Litres, 2018. – 1195 с. 6. Кенни Э. «Батыс философиясының жаңа тарихы. 1-том: Антика философиясы» – Астана, 2018. – 408 с. 7. Кенни Э. «Батыс философиясының жаңа тарихы. 2-том: Орта ғасырфилософиясы» – Астана, 2018. – 400 с. 8. Kenny A.«New History of Western Philosophy». Volume 1-4. –Oxford University Press, 2006 - 2020.
Қосымша әдебиеттер
- 1 Абишев К., Абишева А.К. Философия. Учебник для студентов, магистрантов, докторантов PhD вузов. Под ред. З.К. Шаукеновой. Алматы: Институт философии, права и религиоведения КН МОН РК, 2018. – 520 с. 2 Аблеев С.Р. История мировой философии. Учебник для вузов. Люберцы: Юрайт, 2017. – 318 с. 3 Алексеев П.В. История философии: Учебник. - М.: Проспект, 2018. - 240 c. 4 Алексеев П.В. Социальная философия: учебное пособие. – М.: Проспект, 2019. –256 с. 5 Армстронг Карен История Бога: 4000 лет исканий в иудаизме, христианстве и исламе. Пер. с англ. – М.: Альпина нон-фикшн, 2018. - 720 с. 6 Бучило Н.Ф. Философия: учеб.ное пособие. – М.: Проспект, 2017. – 325 с. 7 Гриненко Г.В. История философии. В 2-х ч. Ч.2: от XVII до XXI века: Учебник-Люберцы: Юрайт, 2019. – 402 с
