Инженерлік білім беруге кіріспе
Сипаттама: Энергия ресурстарын үнемдеу қазіргі заманның маңызды міндеттерінің бірі болды. Әлемнің барлық дамыған елдерінде энергия тиімділігін арттыру жөніндегі шаралар жақсы белгілі. Көмір және көмірсутекті жылу электр станциялары экологиялық проблемалардың негізгі себебі болып табылатындықтан. Сондықтан әлем жаңартылатын энергия көздерін энергия үнемдеудің негізгі көзі ретінде қабылдайды.
Кредиттер саны: 5
Пререквизиты:
- Физика. Мектеп курсы
Пәннің еңбек сыйымдылығы:
| Жұмыс түрлері | сағат |
|---|---|
| Дәрістер | 15 |
| Практикалық жұмыстар | 30 |
| Зертханалық жұмыстар | |
| СӨЖО | 30 |
| СӨЖ | 75 |
| Қорытынды бақылау нысаны | диф.сынақ |
| Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны |
Компонент: ЖОО компоненті
Цикл: Базалық пәндер
Мақсат
- Студенттердің өндірістік энергетика негіздерін, оның ішінде жылу және электр энергетикасын, өнеркәсіптік кәсіпорындардың энергетикалық және технологиялық жабдықтарын дамыту бағыттарын оқып үйрену.
Міндет
- Пәнді оқу нәтижесінде студенттер өндірістік энергетикалық объектілер туралы, олардың жұмыс принциптері туралы, негізгі энергия көздерін оқып, энергия үнемдеу негіздерімен және оның өнеркәсіптік кәсіпорындарда даму перспективаларымен танысу керек.
Оқыту нәтижесі: білу және түсіну
- Пәнді оқу нәтижесінде студенттер өнеркәсіптік энергетикалық объектілер туралы, олардың жұмыс принциптері туралы, негізгі энергия көздерін оқып, түсінуі, энергия үнемдеу негіздерімен және оның өнеркәсіптік кәсіпорындарда даму перспективаларымен танысуы тиіс.
Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану
- Өнеркәсіптік энергетикасының технологиялық басқару нысандарыың түрлері Түрлік әдістемелермен есеп жүргізу. Техникалық тапсырмаларға сәйкес стандартты автоматизация жобалауларымен жеке бөлшектер мен құрамаларын жобалау
Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру
- Өндірісте экологиялық қауіпсіздікті сақтау, экологиялық қорғау іс - шаралары мен өндірісте энергия және ресурс үнемдеу жөніндегі іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысу
Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер
- Жұмыс орындарын ұйымдастыруды, оларды техникалық жарақтандыруды, өндіріс технологиясына, қауіпсіздік техникасы мен өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі және еңбекті қорғау нормаларына сәйкес технологиялық жабдықтарды орналастыруды білу
Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі
- Энергетикадағы технологиялық процестерді басқаруды ұйымдастыру. Өндірістік учаскелердегі технологиялық процестердің сапа менеджменті бойынша құжаттамаларды құру және өндірістегі экологиялық қауіпсіздіктің сақталуына бақылау жүргізу, Өндірістегі энергия және ресурс үнемдеу бойынша іс - шараларды әзірлеу және жүзеге асыру
Оқыту әдістері
Кредиттік оқыту технологиясы жағдайында сабақтар көбінесе белсенді және шығармашылық түрде өткізілуі тиіс. Білім алушыларды білімді іздеу мен басқаруға тартуға, Міндеттерді өз бетінше шешу тәжірибесін алуға ықпал ететін тиімді педагогикалық әдістемелер мен технологиялардың қатарында: - проблемалық және жобалық-бағдарлы оқыту технологиясы; -оқу-зерттеу қызметінің технологиялары; -коммуникативтік технологиялар (дискуссия, пресс-конференция, ми шабуылы, оқу пікірсайыстары және басқа да белсенді формалар мен әдістер)); - кейс әдісі (жағдайды талдау); - білім алушылар іскерлік, рөлдік, Имитациялық ойындарға қатысатын ойын технологиялары; - ақпараттық-коммуникациялық (соның ішінде қашықтықтан білім беру) технологиялар.
Білім алушының білімін бағалау
Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.
| Кезең | Тапсырма түрі | Өлшем |
|---|---|---|
| 1 рейтинг | 1 практикалық жұмыс. Энергияны түрлендіру әдістері мен құрылғылары. Энергия туралы түсініктер. энергия түрлері. | 0-100 |
| СӨЖ №1 - Қатты отынның құрамы және негізгі сипаттамалары | ||
| СӨЖ №2 -Энергия қалай сақталады | ||
| 2 практикалық жұмыс. Жердің энергетикалық ресурстары және оларды пайдалану. Энергетикалық ресурстардың сипаттамасы, жіктелуі және құрылымдық талдауы. | ||
| 3 практикалық жұмыс. Жаһандық энергия балансындағы жаңартылатын энергия көздері. Қалпына келмейтін және жаңартылатын энергия көздеріне негізделген электр энергиясын өндірудің жалпы сипаттамасы. | ||
| СӨЖ №3 -Идеал газдардың негізгі заңдары | ||
| 4 практикалық жұмыс. Конденсациялық электр станциясының жылу сұлбасы оның құрылымдық элементтерінің тағайындалуының қысқаша сипаттамасымен қарастырылады. | ||
| 2 рейтинг | 5 практикалық жұмыс. Конденсациялық электр станциясының жылу сұлбасы оның құрылымдық элементтерінің тағайындалуының қысқаша сипаттамасымен қарастырылады. | 0-100 |
| 6 практикалық жұмыс. ЖЭО жылу сұлбасы. Құрылымдық элементтерінің мақсатының қысқаша сипаттамасымен біріктірілген жылу электр станциясының жылу схемасы қарастырылады. | ||
| 7 практикалық жұмыс. | ||
| №4,5,6 СӨЖ таңдау бойынша | ||
| 8 практикалық жұмыс. Электр желілері. Электр желілерінің негізгі сипаттамалары. Оларға арналған есептеу формулалары | ||
| 9 практикалық жұмыс.Электр энергиясын тұтыну. Электр қабылдағыштардың категориялары, электр қабылдағыштардың жұмыс режимдері | ||
| 10 практикалық жұмыс. Бақылау жұмысы. Екінші аралық бақылау. | ||
| Қорытынды бақылау | диф.сынақ | 0-100 |
Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты
| Тапсырма түрі | 90-100 | 70-89 | 50-69 | 0-49 |
|---|---|---|---|---|
| Өте жақсы | Жақсы | Қанағаттанарлық | Қанағаттанарлықсыз | |
| Бақылау сұрақтары бойынша әңгімелесу | жүйелік теориялық білімді көрсетеді, терминологияны біледі, құбылыстар мен процестердің мәнін логикалық және дәйекті түрде түсіндіреді, дәлелді тұжырымдар мен жалпылаулар жасайды, мысалдар келтіреді, монологиялық сөйлеуді еркін меңгергендігін және нақтылау сұрақтарына тез жауап беру қабілетін көрсетеді | ол күшті теориялық білімді көрсетеді, терминологияны біледі, логикалық және дәйекті түрде мәнін, құбылыстары мен процестерін түсіндіреді, дәлелді тұжырымдар мен жалпылаулар жасайды, мысалдар келтіреді, монологиялық сөйлеуді еркін меңгергендігін көрсетеді, бірақ сонымен бірге мұғалімнің өз бетінше немесе шамалы түзетуімен түзететін маңызды емес қателіктер жібереді | Таяз теориялық білімін көрсетеді, құбылыстар мен процестерді талдауда нашар қалыптасқан дағдыларды көрсетеді, дәлелді қорытындылар жасау және мысалдар келтіру қабілеті жеткіліксіз, монологтық сөйлеуде, терминологияда, логикалық және баяндау жүйелілігін жеткіліксіз меңгереді, түзету арқылы ғана түзетілетін қателер жібереді. мұғалім. | Пәннің теориялық негіздерін білмегендігін, құбылыстар мен процестерді талдау дағдыларының қалыптаспағанын көрсетеді, дәлелді қорытындылар жасауды және мысалдар келтіруді білмейді, монологтық сөйлеуді нашар меңгереді, терминологияны білмейді, логикалық және жүйелілік жетіспеушілігін көрсетеді презентация, мұғалімнің түзетуімен де түзете алмайтын қателіктер жібереді, сабақта жауап беруден бас тартады |
| Практикалық (семинар) сабақтарында жұмыс | талап етілетін әрекеттер тізбегін сақтай отырып, практикалық жұмысты толық орындады; жауапта барлық жазбаларды, кестелерді, суреттерді, сызбаларды, графиктерді, есептеулерді дұрыс және дәл толтырады; қателерді талдауды дұрыс орындайды. Сұрақтарға жауап беру кезінде сұрақтың мәнін дұрыс түсінеді, негізгі ұғымдарға нақты анықтама беріп, түсіндіреді; жауапты жаңа мысалдармен сүйемелдейді, білімді жаңа жағдайда қолдануды біледі; оқытылатын және бұрын оқытылатын материал арасында, сондай-ақ басқа пәндерді оқуда алған материалмен байланыс орната алады. | «5» деген баға талаптарын орындады, бірақ 2-3 кемшілік жіберді. Студенттің сұрақтарға жауабы 5-жауапқа қойылатын негізгі талаптарды қанағаттандырады, бірақ білімді жаңа жағдайда қолданбай, бұрын оқыған материалмен және басқа пәндерді оқуда үйренген материалмен байланысын қолданбай беріледі; Бір қате немесе екіден көп кемшілік жіберілсе, оқушы оны өз бетінше немесе мұғалімнің азғантай көмегі арқылы түзете алады. | жұмысты толық орындамаған, бірақ дұрыс нәтижелер мен қорытындыларды алуға мүмкіндік беретін практикалық жұмыс көлемінің 50% кем емес; Жұмыс барысында қателіктер жіберілді. Сұрақтарға жауап беру кезінде студент сұрақтың мәнін дұрыс түсінеді, бірақ жауапта курс сұрақтарын меңгеруде бағдарламалық материалды одан әрі меңгеруге кедергі келтірмейтін кейбір мәселелер туындайды; бір өрескел қатеден және екі олқылықтан артық емес. | жұмысты толық аяқтамады немесе жұмыстың аяқталған бөлігінің көлемі дұрыс қорытынды жасауға мүмкіндік бермейді. Сұрақтарға жауап беру кезінде бағдарлама талаптарына сәйкес негізгі білім мен дағдыларды меңгермегендігін көрсетеді; 3 балл алу үшін қажет мөлшерден көп қателер мен кемшіліктер жіберді немесе қойылған сұрақтардың ешқайсысына жауап бере алмайды. |
| Аралық бақылауға арналған тест түріндегі тапсырмалар | 100-90% дұрыс жауаптар | 89-70% дұрыс жауаптар | 69-50% дұрыс жауаптар | 49-0% дұрыс жауаптар |
Бағалау нысаны
Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:
- Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
- Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.
Қорытынды бағаны есептеу формуласы:
| И= 0,6 | Р1+Р2 | +0,4Э |
| 2 |
мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;
Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.
Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:
Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:
| Әріптік жүйе бойынша бағалар | Балдардың сандық эквиваленті | Балдар (%-тік құрамы) | Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар |
|---|---|---|---|
| A | 4.0 | 95-100 | Өте жақсы |
| A- | 3.67 | 90-94 | |
| B+ | 3.33 | 85-89 | Жақсы |
| B | 3.0 | 80-84 | |
| B- | 2.67 | 75-79 | |
| C+ | 2.33 | 70-74 | |
| C | 2.0 | 65-69 | Қанағаттанарлық |
| C- | 1.67 | 60-64 | |
| D+ | 1.33 | 55-59 | |
| D | 1.0 | 50-54 | |
| FX | 0.5 | 25-49 | Қанағаттанарлықсыз |
| F | 0 | 0-24 |
Дәріс сабақтарының тақырыптары
- Энергия туралы жалпы түсініктер
- Отын-энергетикалық ресурстар
- Электр және жылу энергиясын алу әдістері
- Ядролық бөліну энергиясы
- Негізгі термодинамикалық сұрақтар
- Жылу электр станцияларының жылу схемалары
- Атом электр станциялары
- Су электр станциялары
- Жел электр станциялары
- Күн электр станциялары
- Энергияны жоғалту және энергияны үнемдеу мәселелері
- Энергетиканың экологиялық аспектілері
- Тұрақты токтың сызықтық электр тізбектері
Негізгі әдебиет
- 1. "Основы энергосбережения: учеб. пособие" Р.Р. Байтасов, СПб.: Лань, 2019, 2. "Теплотехника: учебное пособие" А.В. Гдалев [и др.], Саратов: Научная книга, 2019, 3. "Потенциал и резервы энергосбережения в промышленности" В.С. Степанов, Новосибирск: СОАН, 2019, 4. "Промышленная теплоэнергетика и теплотехника. Справочник" под общ. ред. В.А.Григорьева и В.М.Зорина, М.: Энергия, 2019 5. "Нагнетатели: учебное пособие для студентов специальности 5В07170 'Теплоэнергетика'" сост. О.М. Талипов, А.М. Акаев, Е.В. Приходько, А.Е. Карманов, Павлодар: Кереку, 2019.
Қосымша әдебиеттер
- 6. Правила устройства электроустановок РК (ПУЭ РК). Астана, 2006. – 462 с. 7. Справочник по электроснабжению и электрооборудованию/ Под. ред. А.А. Федорова. – М.: Энергоатомиздат, 2003 8. В.Я. Рыжкин. Тепловые электрические станции - М.: Энергия, 1987. 9. Дукенбаев К.Д. Энергетика Казахстана и пути ее интеграции в мировую экономику – Алматы: Гылым, 2002. 10. Дукенбаев К.Д. Нурекен Е. Энергетика Казахстана (технический аспект). - Алматы: Гылым, 2001.-312с. 11. Сибикин, Юрий Дмитриевич. Нетрадиционные возобновляемые источники энергии [Текст] : [учеб. пособие] / Ю. Д. Сибикин, М. Ю. Сибикин, 2009. - 232 с.
