Кәсіпорын экономикасы

Сипаттама: Кәсіпорынның экономикасын білу, мамандардың құзіреттілігінің негізі, олардың кәсіпорынның экономикалық даму бағытын анықтай білу. Бәсекелі нарықтық ортадағы кәсіпорындардың қызметін, шектеулі ресурстар жағдайында тиімді шешімдер қабылдау және дамыту үрдістері оқытылады. Білім алушылар негізгі және айналым қаражаттары, еңбек ресурстар, жалақы жүйесі, шығындар, қаржылық көрсеткіштер және инвестициялық бағалау туралы білімді меңгереді.

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

• Математика 2

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Компонент: ЖОО компоненті

Цикл: Базалық пәндер

Мақсат

• Нарықтық экономика жағдайында кәсіпорынды экономикалық басқару саласындағы қолданбалы білімді, сонымен қатар өндірістік тиімділікті арттыру мақсатында теориялық білімді тәжірибелік қызметті дербес пайдалану дағдыларын алу.

Міндет

• Кәсіпорынның тиімділігін арттыру мақсатында резервтерді анықтау әдістерін, бизнес мәселелерін шешудің жақсы тәсілдерін білу; кəсіпорынның өндірістік-шаруашылық қызметінің тиімділігін есептеу үшін көрсеткіштер мен əдістер жүйесін қолдана білу, кəсіпорынның ресурстарын тиімді пайдалану, өндірісті дамытуға инвестицияларды негіздеу.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Кәсіпорынның өндірістік ресурстарын, өзіндік құнын қалыптастыру үрдісін, өндірісті дамытуға инвестицияларды бағалаудың халықаралық көрсеткіштер жүйесін білу.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Кәсіпорын қызметінің тиімділігін арттыру үшін оның ресурстарын ұтымды пайдалана білу, сонымен қатар инвестициялардың экономикалық тиімділігін есептеу.

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Кәсіпорынның өндірістік қызметінің экономикалық категориялары туралы кәсіби білімі болуы керек.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Кәсіпорынның шаруашылық қызметі туралы ақпаратты қоғаммен байланыс үшін қолдану, өндіріс құралдарын басқаруда құзырлы болу.

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Арнайы білімді әдістемелік және ғылыми негізде жетілдіру, кәсіби білімді жүйелі түрде жетілдіру.

Оқыту әдістері

Оқытуды жүргізу кезінде келесі білім беру технологияларын қолдану қарастырылған: - мәселелік және жобалық-бағдарланған оқыту технологиясы; - оқу-зерттеу қызметінің технологиялары; - коммуникациялық технологиялар (пікірталастар, баспасөз конференциялары, «шабуыл», «пікірсайыс» және басқа белсенді әдістері мен формалары).

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• 1 Кәсіпорын шаруашылық нысан ретінде, экономикалық жүйенің негізгі буыны
• 2 Кәсіпорынның негізгі қоры
• 3 Қазақстан Республикасындағы кәсіпорынның негізгі құралдарын (негізгі қорларын) бағалау әдістері
• 4 Кәсіпорынның айналым қаражаты
• 5 Кәсіпорынның айналым қаражатын (айналым қарларын) пайдалануды жетілдірудің негізгі бағыттары
• 6 Кәсіпорынның еңбек ресурстары
• 7 Еңбек өнімділігі: мәні, кәсіпорын дамуындағы рөлі, оны өлшеу әдістері
• 8 Кәсіпорындағы еңбек ақы
• 9 Кәсіпорынның инвестициялық және инновациялық қызметі: инвестициялық белсенділік және кәсіпорынның тартымдылығын бағалау әдісі; кәсіпорынның инновациялық қызметі - мәні, міндеттері және жаңашылдықтарды басқару
• 10 Өндірістік шығындар мен өнімді өткізу
• 11 Өнімді өткізу мен кәсіпорынның өндіріс шығындарын қалыптастырудың Қазақстандық тәжірибесі
• 12 Кәсіпорынның өндірістік қызметін жоспарлау
• 13 Кәсіпорын мен өнімнің бәсекелестігі
• 14 Кәсіпорын қызметінің қаржылық нәтижесі
• 15 Кәсіпорын қызметінің экономикалық тиімділігі

Негізгі әдебиет

• 1. Куатова Д.Я. Экономика предприятия: Учебное пособие. - Алматы: Экономика, 2011.
• 2. Куатова Д.Я. Экономика предприятия: практический курс: Учебное пособие. - Алматы: ТОО PПИК «Дәуір», 2015.
• 3. Окаев К.О., Дюкова Е.Л. Экономика промышленного предприятия в условиях рынка. - Алматы: Экономика, 2015.
• 4. Сейтказиева А.М., Бекназарова А.Т. Экономика предприятия и предпринимательство: Учебное пособие / Алматы: Университет «Туран», 2016.
• 5. Сейтказиева А.М. и др. Инвестиционная деятельность предприятия: Учебное пособие / А.М. Сейтказиева, А.Б. Байкадамова, Ж.И. Сариева. - Алматы: Экономика, 2016.
• 6. Прыкина Л.В. Экономические предприятия. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2014.
• 7. Грузинов В.П. Экономика предприятия: Учебник для вузов. - М.: ЮНИТИ, 2015.
• 8. Чалдаева Л.А. Экономика предприятия: учебник / Л.А. Чалдаева. М.: Юрайт, 2015.
• 9. Адамов В.Е. Экономика и статистика фирм. - М.: Финансы и статистика, 2016.
• 10. Грибов В.Д., Грузинов В.П. Экономика предприятия: Учебник. – М.: Финансы и статистика, 2015.
• 11. Сергеев И.В. Экономика предприятия: Учебное пособие. – М. Финансы и статистика, 2016.
• 12. Экономика предприятия: Учебник  Под ред. О.И. Волкова - М.: ИНФРА, 2015.
• 13. Экономика предприятия: Учебник для вузов  Под ред. В.Я. Горфинкеля, В.А. Швандара. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2017.
• 14. Экономика предприятия: Учебник  Под ред. А.Е. Карлика, М.Л. Шухгальтер. - М.: ИНФРА-М, 2017.

Қосымша әдебиеттер

• 1. Гражданский Кодекс РК (общая часть).
• 2. Трудовой Кодекс РК.
• 3. Кодекс РК «О налогах и других обязательных платежах в бюджет (Налоговый Кодекс)».
• 4. Гранатуров В.М. Экономический риск: сущность, методы изменения, пути снижения: Учебное пособие. – М.: Дело и сервис, 2015.
• 5. Грузинов В.П. Экономика предприятия и предпринимательства. – М.: СОФИТ, 2016.
• 6. Кейлер В.А. Экономика предприятия: курс лекций. М.: ИНФРА-М; Новосибирск: НГАЭиУ, 2015.
• 7. Ковалев В.В. Сборник задач по финансовому анализу. - М.: Финансы и статистика, 2016.
• 8. Ковалев В.В. Финансовый анализ: Управление капиталом. Выбор инвестиций. Анализ отчетности. - М.: Финансы и статистика, 2015.
• 9. Раицкий К.А. Экономика предприятия: Учебник для вузов. – М.: Информ. Внедренческий центр «Маркетинг», 2015.
• 10. Райзберг Б.А., Фатхутдинов Р.А. Управление экономикой: Учебник. М.: Биизнес-школа «Интел-синтез», 2014.
• 11. Тренев Н.Н. Предприятие и его структура: Диагностика. Управление. Оздоровление: Учебное пособие для вузов. М.: ПРИОР, 2015.