Сапа экономикасы
Сипаттама: Сапа экономикасы саласындағы базалық ұғымдар мен негізгі үрдістерді зерделеуді, сапаны басқарудың теориялық аспектілерімен танысуды және оларды отандық кәсіпорындар мен ұйымдардың қызметінде іс жүзінде қолданылуын сипаттайды. Пәнді оқытудың өзектілігі индустриалды-инновациялық экономиканың қажеттіліктерімен түсіндіріліп, оның алғышартында кәсіпорынның табысты қызметі шығарылатын өнімнің бәсекеге қабілеттілігіне негізделеді.
Кредиттер саны: 5
Пререквизиты:
- Кәсіпорын экономикасы
Пәннің еңбек сыйымдылығы:
| Жұмыс түрлері | сағат |
|---|---|
| Дәрістер | 15 |
| Практикалық жұмыстар | 30 |
| Зертханалық жұмыстар | |
| СӨЖО | 30 |
| СӨЖ | 75 |
| Қорытынды бақылау нысаны | емтихан |
| Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны |
Компонент: ЖОО компоненті
Цикл: Кәсіптік пәндер
Мақсат
- Білім алушылар объектілердің (тауарлардың) сапасын өлшеу және талдау үшін қажетті теориялық білімдер алу, қызмет көрсету, технологиялық процестер) өмірлік циклдің әр түрлі сатыларында және практикалық техникалық-экономикалық есептеулерді өз бетінше орындау және жүйенің,технологиялық процестер мен өнімнің сапасын қамтамасыз ету саласында шешімдер қабылдау дағдысы игеру.
Міндет
- сапа экономикасына қатысты ғылыми көзқарастарды зерттеу, мазмұны мен шығындардың сапаға жіктелуі, осы шығындардың құрамын анықтау;
- сапа экономикасы саласындағы отандық және шетелдік ғалымдардың зерттеулерінің эволюциясымен, сапа шығындарын зерделеудің негізгі ғылыми тәсілдерімен танысу, сапа шығындарын оңтайландыру модельдерін қарастыру;
- сапа экономикасы саласындағы ұлттық және халықаралық стандарттардың ұсынымдарымен және талаптарымен танысу;
- сапа экономикасы жүйесінің мақсатын, міндеттерін, функцияларын анықтау;
- сапаға шығындарды басқару процесінің негізгі кезеңдерін зерттеу, атап айтқанда сапаға шығындарды жоспарлау; ақпаратты жинау, олар туралы деректерді есептеу және жүйелеу; талдамалық көрсеткіштерді анықтау және сапаға шығындар бойынша есептілік нысандарын құру; сапа менеджменті жүйесінің тиімділігін арттыру жөніндегі іс-шаралар бағдарламасын қалыптастыру және іске асыру;
- сапа менеджменті жүйесі шеңберінде экономикалық тиімділікті есептеу әдістерін зерттеу.
Оқыту нәтижесі: білу және түсіну
- жүйенің,технологиялық процестер мен өнімнің сапасын статистикалық басқарудың негізгі әдістерін жүйелі түсінуді көрсету;
Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану
- сапа саласындағы шаруашылық жүргізуші субъектілердің қызметін сипаттайтын экономикалық және әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштерді есептеу үшін қажетті бастапқы деректерді жинау және талдау
Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру
- сапа саласындағы басқарушылық шешімдерінің ұсынылған нұсқаларын сыни бағалау, әлеуметтік-экономикалық тиімділік өлшемдерін, тәуекелдерді және ықтимал әлеуметтік-экономикалық салдарларды ескере отырып оларды жетілдірудің ұсыныстарын әзірлеу және негіздеу.
Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер
- коммуникативтік міндеттерді шешу үшін заманауи техникалық құралдар мен ақпараттық технологияларды қолдану;
- кәсіби қарым-қатынас және мәдениетаралық коммуникация дағдысына ие болу;
Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі
- ел экономикасының түрлі деңгейлерінде сапаны арттыру бойынша әлеуметтік-экономикалық процестерді сыни талдау, бағалау және синтездеу.
Оқыту әдістері
интерактивті дәріс (оқытудың келесі белсенді түрлерін қолдану: жетекшіліктегі (басқарылатын) пікірталас немесе әңгімелесу; модерация; слайдтарды немесе оқу фильмдерін көрсету; ми шабуылы; мотивациялық сөйлеу)
берілген шарттар негізінде әртүрлі жағдайлардың даму сценарийлерін құру;
ақпараттық-коммуникациялық (мысалы, қолданбалы бағдарламалардың кәсіби пакеттерін пайдалана отырып, компьютерлік сыныптағы сабақтар)
іздеу-зерттеу (оқу үрдісінде студенттердің өзіндік зерттеу қызметі)
оқу есептерін шешу.
Білім алушының білімін бағалау
Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.
| Кезең | Тапсырма түрі | Өлшем |
|---|---|---|
| 1 рейтинг | Выполнение заданий по теме 1 | 0-100 |
| Решение задач по теме 2 | ||
| Решение задач по теме 3 | ||
| Решение задач по теме 4 | ||
| Решение ситуационных кейсов по теме 5 | ||
| Тестирование по теме "Показатели качества продукции и услуг" | ||
| Анализ документов СМК на основе стандартов ИСО 9000 | ||
| Разработка документов по внутреннему аудиту СМК | ||
| Тестирование по теме "Управление качеством продукции" | ||
| Решение задач по теме 8 | ||
| 2 рейтинг | Решение задач по теме 9 | 0-100 |
| Решение задач по теме 10 | ||
| Проанализировать функции Комитета технического регулирования и метрологии Министерства торговли и интеграции Республики Казахстан | ||
| Решение задач по теме 12 | ||
| Решение задач по теме 13 | ||
| Решение задач по теме 14 | ||
| Тестирование по теме "Стандартизация в системе экономики качества" | ||
| Индивидуальное задание по теме 15 | ||
| Рубежный тест | ||
| Қорытынды бақылау | емтихан | 0-100 |
Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты
| Тапсырма түрі | 90-100 | 70-89 | 50-69 | 0-49 |
|---|---|---|---|---|
| Өте жақсы | Жақсы | Қанағаттанарлық | Қанағаттанарлықсыз | |
| Различные виды работ, в зависимости от вида задания оцениваются от 5 до 25 баллов при их выставлении в оценивании используется 100% -ая шкала в соответствии со соедующими критериями | 1. Даны правильные и полные ответы на все теоретические вопросы; 2. Полностью решено практическое задание; 3. Материал изложен грамотно с соблюдением логической последовательности; 4. Продемонстрированы творческие способности. | 1. Даны правильные, но неполные ответы на все теоретические вопросы, допущены несущественные погрешности или неточности; 2. Практическое задание выполнено, однако допущена незначительная ошибка; 3. Материал изложен грамотно с соблюдением логической последовательности. | 1. Ответы на теоретические вопросы в принципе правильные, но неполные, допущены неточности в формулировках и логические погрешности; 2. Практическое задание выполнено не полностью; 3. Материал изложен грамотно, однако нарушена логическая последовательность. | 1. Ответы на теоретические вопросы содержат грубые ошибки; 2. Практическое задание не выполнено; 3. В изложении ответа допущены грамматические, терминологические ошибки, нарушена логическая последовательность. |
Бағалау нысаны
Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:
- Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
- Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.
Қорытынды бағаны есептеу формуласы:
| И= 0,6 | Р1+Р2 | +0,4Э |
| 2 |
мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;
Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.
Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:
Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:
| Әріптік жүйе бойынша бағалар | Балдардың сандық эквиваленті | Балдар (%-тік құрамы) | Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар |
|---|---|---|---|
| A | 4.0 | 95-100 | Өте жақсы |
| A- | 3.67 | 90-94 | |
| B+ | 3.33 | 85-89 | Жақсы |
| B | 3.0 | 80-84 | |
| B- | 2.67 | 75-79 | |
| C+ | 2.33 | 70-74 | |
| C | 2.0 | 65-69 | Қанағаттанарлық |
| C- | 1.67 | 60-64 | |
| D+ | 1.33 | 55-59 | |
| D | 1.0 | 50-54 | |
| FX | 0.5 | 25-49 | Қанағаттанарлықсыз |
| F | 0 | 0-24 |
Дәріс сабақтарының тақырыптары
- Сапа экономикасының теориялық негіздері
- Кәсіпорын мен өнімнің бәсекеге қабілеттілігі
- Өнім және қызмет сапасының көрсеткіштері
- Өнім мен қызмет сапасын анықтау әдістері
- Сапа менеджменті нысандарының эволюциясы
- МС ИСО 9000 бойынша сапа менеджменті жүйесі
- Кәсіпорында өнім сапасын басқару
- Сапаны бақылау
- Статистические методы управления качеством
- Сапаны басқару жүйесіндегі стандарттау
- Өнімдерді, қызметтерді және менеджмент жүйелерін сертификаттау
- Сапа шығындарын басқару
- Классификация и анализ брака
- Влияние качества на прибыль
- Сапа бойынша сыйақыларды салыстырмалы талдау
Негізгі әдебиет
- Менеджмент качества: Учебно-методическое пособие /О.К. Денисова – Усть-Каменогорск: ВКГТУ, 2014. – 220 с.
- Экономика качества, стандартизация и сертификация: Учебник /О.А. Леонова, Г.Н. Темасова, Н.Ж. Шкаруба . - Инфра -М. - Москва. - 2017. - 384 с.
- Экономика качества: Учебное пособие / В.В. Ефимов . - Ульяновск: УлГТУ. - 2015. - 117с.
- Системы, методы и инструменты менеджмента качества: Учебник для вузов / Под ред. М.М. Кане. - СПб.: Питер. - 2009. - 432 с.
- Основы экономики качества: учеб. пособие /Т.М. Владимирова – Архангельск: САФУ, 2016. – 147 с.
Қосымша әдебиеттер
- Закон Республики Казахстан «О стандартизации» от 05.10.2018 г. №183-VI.
- Закон Республики Казахстан "О техническом регулировании" от 09.11.2004 г. №603-II.
- Закон Республики Казахстан «Об обеспечении единства измерений» от 07.06.2000 г.№53-II.
- Закон Республики Казахстан «О защите прав потребителей» от 04.05.2010 г. №274-4.
- СТ РК ИСО 9000-2017 «Системы менеджмента качества. Основные положения и словарь».
- СТ РК ИСО 9001-2016 «Системы менеджмента качества. Требования».
- СТ РК ИСО 19011-2011 «Рекомендации по аудиту систем менеджмента».
- Менеджмент качества: практикум. /О.К. Денисова – Усть-Каменогорск, 2013. – 110 с.
