Жеке және ұжымдық қорғану құралдары

Сипаттама: Пән жеке және ұжымдық қорғану құралдарын қолданудың тиімді әдістері мен тәсілдерін, кәсіби аурулардың себептерін, олардың кәсіптік аурулардың жіктелуін, жеке және ұжымдық қорғану құралдарын сауатты пайдалануды, жұмысшылар ағзасына өндірістік факторлардың жағымсыз салдарын, олардың алдын алу бойынша іс-шараларды енгізу және әзірлеу

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

• Биологиялық қауіпсіздіктің негіздері

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер	15
Практикалық жұмыстар	30
Зертханалық жұмыстар
СӨЖО	30
СӨЖ	75
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны

Компонент: Таңдау бойынша компонент

Цикл: Базалық пәндер

Мақсат

• Пәнді оқытудың мақсаты - жұмыс істеушілерді жеке және ұжымдық қорғану құралдарымен қамтамасыз ету бойынша заңнамалық және нормативтік базаны білетін, сонымен қатар еңбек жағдайларын жақсартуға, жұмысшылардың жоғары еңбек өнімділігін бір уақытта қамтамасыз ете отырып, өндірістік жарақаттанудың алдын алуға бағытталған инженерлік шешімдер қабылдауды меңгерген маман дайындау.

Міндет

• курстың міндеттері: - жұмыс істеушілерді ЖҚҚ қамтамасыз ету бойынша дұрыс шешімдер қабылдау; - негізгі ЖҚҚ тізімін және олардың сипаттамаларын зерттеу; - ЖҚҚ-ны есепке алу, сақтау және беру жөніндегі ғылыми-техникалық құжаттаманы жүргізу; - жұмыс істеушілерге ЖҚҚ әсерін бағалау; - өндірістегі жазатайым жағдайдың, өндірістік жарақаттанудың және кәсіптік аурулардың себептерін жою бойынша инженерлік, техникалық, технологиялық, ұйымдастырушылық және санитарлық-гигиеналық іс-шараларды әзірлеуді үйрету.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Қазіргі кездегі жеке және ұжымдық қорғау құралдарымен қамтамасыз ету саласындағы білімді жетілдіру және өндіріс орындарда қауіпті және зиянды факторларды адам ағзасына әсер етуіне қарсы қауіпсіздік шараларымен таныстыру. Болашақ маманды үйрету: жұмысшыларды жеке және ұжымдық қорғау құралдарымен жабдықтауда дұрыс шешім қабылдау; жеке және ұжымдық қорғау құралдарын сақтау және таратып беру бойынша ғылыми – техникалық құжаттардың есебін жүргізу; жеке және ұжымдық қорғау құралдарының негізгі талаптарымен және олардың мінездемесімен танысу; жеке басты қорғау құралдарының жұмысшыларға әсерін бағалау

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Жеке және ұжымдық қорғану құралдарының мәселелерін шешуге кәсіби көзқарасты көрсететін өз білімі мен түсінігін қолдану; дәлелді әдістер мен құралдарды ұсыну және қорғау, сондай-ақ өндірістік жарақаттануды, кәсіби ауруларды болдырмау немесе төмендету, жеке және ұжымдық қорғану құралдарын сауатты қолдану міндеттерін шешу білімінде көрінетін құзыреттілікті меңгеру

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Жеке және ұжымдық қорғану құралдары саласындағы қажетті деректерді жинау және түсіндіру, өндірістік жарақаттану, кәсіби аурулар және ЖҚҚ мәселелерін шешуге байланысты тиісті ғылыми, техникалық мәселелер бойынша пікірлерді қамтитын көзқарастарды қалыптастыру.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын қолдану арқылы өндірістік жарақаттанушылықтан, кәсіби аурулардан жағымсыз салдарларды азайту мақсатында мамандар мен маман емес мамандардан тұратын аудиторияның оқылатын пән мәселелері бойынша ақпаратты, идеяларды, мәселелерді және шешімдерді беру.

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Жоғары дербестік дәрежесімен оқылатын "Жеке және ұжымдық қорғау құралдары" пәні бойынша одан әрі оқытуды жүзеге асыру үшін қажетті дағдылар әзірленді

Оқыту әдістері

Оқу сабақтарын өткізу кезінде мынадай білім беру технологияларын пайдалану көзделеді: - слайдтарды немесе оқу фильмдерін көрсету; мотивациялық сөйлеу; - берілген шарттар негізінде әртүрлі жағдайлардың даму сценарийлерін құру; - ақпараттық-коммуникациялық (мысалы, қолданбалы бағдарламалардың кәсіби пакеттерін пайдалана отырып, компьютерлік сыныптағы сабақтар); - іздестіру-зерттеу (оқу үрдісінде студенттердің өзіндік зерттеу қызметі); - зертханалық жұмыстарды орындау.

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• Пәннің зерттеу объектісі, мақсаты, міндеттері
• Өндірісте еңбек жағдайын топтастыру
• Жұмысшылар ағзасына әсер етуі бойынша өндірістік факторлар жіктелуі, зиянды факторлар, қауіпті факторлар
• Жеке қорғаныс құралдарының жоспарлы жұмыс жүйесіндегі еңбекті қорғау
• Жеке қорғаныс құралдарынын сақтау, тарату әдістері, ережелері, талаптары
• Арнайы киім және аяқ киім түрлері, белгіленуі, қолдану ерекшеліктері
• Тыныс алу мүшелерін қорғайтын құралдары
• Көзді, бетті, басты және есту мүшелерін, қолды қорғайтын жеке бас құралдары
• Ұжымдық қорғаныс құралдарының түрлері, қолдану аясы, мақсаты, маңызы, тиімді қолдану
• Иондаушы сәулелердің радиациялық қауіпінен ұжымдық қорғаныс түрлері, пайдалану әдісі, тиімділігі
• Ұжымдық қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралар
• Өндірістерге жеке басты қорғау құралдарының қажеттілігін есептеу және оны таратып беру тәртібі, ЖҚҚ эмблемалық белгілерін танып білу
• Ұжымдық қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралар

Негізгі әдебиет

• 1. Конституция Республики Казахстан 2. Трудовой Кодекс РК , 2015 с изм 01.01.2019 3. Андреева – Галанина Е.Ц.,Буркова Л.Я. Гигиена труда и промышленная санитария – Л., « Медицина», 2006 – 261 с. 4 Алексеев С.В., Усенко В.Р. Гигиена труда.-М.: Медицина, 2008.-576с. 5 Сраубаев Е.Н., Белоног А.А., Руководство по санитарной экспертизе в области гигиены труда: Учебно-методическое пособие.-Караганда, САНАТ-Полиграфия, 2015г.-562с. 6 Гурова А.И., Горлова О.Е. Практикум по гигиене. М., университет дружбы народов , 2008 – 168 с. 7 Глебова А.А, Гигиена труда и производственная санитария – М ., «Медицина» ; 2008-368 с. 8. Дурановская Г.П. «Безопасность и охрана труда. Трудовое законодательство: комментарии, вопросы и ответы»; Алматы: Lem , 2017 9. Аманжолов Ж. , Охрана труда и техника безопасности; Астана : Фолиант,2011 10. Аипов А.К., Охрана труда и безопасность жизнедеятельности; Учебное пособие,-Астана: Каз.УЭФМТ, 2013 11 Преображенский В.Б. Роль средств индивидуальной защиты в сохранении жизни и здоровья работников // Справочник специалиста по охране труда,- 2002

Қосымша әдебиеттер

• 12 Навроцкий В.К. Гигиена труда. М., « Медицина », 1974-439 с. 13 Руководство к практическим занятиям по гигиене труда / Под ред. Проф. Шефченко А.М./. Киев , 1986 -336 с. 14 Методы оценки производственной среды промышленных предприятий./ Под ред. Н.Ф.Измерова ,Ю.Г. Широкова /. М., « Медицина », 1980-208 с. 15 Гигиена. / Под ред. Акад. РАМН Г.И. Румянцева /. М ., ГЕОТАР – «Медицина» - 2001 -608 с. 16 Пивоваров Ю.П., Королик В.В., Зиневич Л.С. Труд как неотъемлемая часть существования человека и его положительное и отрицательное влияние на здоровье человека ./ кн. Гигиена и основы экологии человека. /М., «Академия», 2004 -311-395 с. 17 Технический регламент о безопасности средств индивидуальной защиты УТВЕРЖДЕН постановлением Правительства Российской Федерацииот 24 декабря 2009 г. No 12133 18 ГОСТ Р 12.4.250-2009 фильтрующие сизод с принудительной подачей воздуха, используемые со шлемом или капюшоном