Төтенше жағдайлардың салдарларын жою мен құтқару жұмыстарының тактикасы

Сипаттама: Төтенше жағдайлар аймақтарында құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды жүргізуге қабілетті, адамдарды құтқару және зардап шеккендерге көмек көрсету, ТЖ салдарын оқшаулау және жою және кейіннен қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу үшін жағдай жасау мақсатында жоғары кәсіби дайындығы бар мамандарды даярлау жүргізіледі.

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

• Химиялық қауіпсіздік негіздері

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер	15
Практикалық жұмыстар	30
Зертханалық жұмыстар
СӨЖО	30
СӨЖ	75
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны	жазбаша емтихан

Компонент: Таңдау бойынша компонент

Цикл: Базалық пәндер

Мақсат

• Адамдарды құтқару және зардап шеккендерге көмек көрсету, ТЖ салдарын оқшаулау және жою және одан әрі қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу үшін жағдай жасау мақсатында жүргізілетін төтенше жағдайлар аймақтарында құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды жүргізуге қабілетті жоғары кәсіби дайындығы бар мамандарды даярлау.

Міндет

• Пәнді оқытудың негізгі міндеті: ТЖ құтқару кезінде тактика негіздерін білетін мамандарды дайындау.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Тиісті авариялық жағдайларды жою және құтқару жұмыстарын жүргізу үшін қажетті іс-шараларды, техникалық және технологиялық ресурстарды дұрыс таңдауды білу. Табиғи және техногендік сипаттағы ТЖ кезінде авариялық-құтқару жұмыстарын ұйымдастырудың жолдары мен оңтайлы схемасын түсіну

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Техногендік және табиғи сипаттағы ТЖ ерекшеліктерін ажырата білу және құтқару және басқа да кезек күттірмейтін жұмыстардың озық әдістерін қолдана білу

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Шешім қабылдау және іс-шараларды қалыптастыру кезінде ҚР қолданыстағы нормативтерін және авариялық-құтқару ісі саласындағы мемлекетаралық келісімдерді басшылыққа алу

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Өзінің өндірістік және қоғамдық қызметін қажетті кәсіби құзыреттілік көлемінде кәсіби жүзеге асыруға; - өндірістік орта, авариялық немесе төтенше жағдайлардың алдын алу саласындағы әдістер мен бағдарламаларды әзірлеуге және іске асыруға қатысуға;

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Авариялық-құтқару ісін ұйымдастыру әдістері, жұмыстарды жоспарлау, құтқару буындарын қалыптастыру, табиғи және техногендік сипаттағы ТЖ байланысты тиісті техникалық құралдарды іріктеу арқылы оқыту дағдыларын іске асыру

Оқыту әдістері

Оқу сабақтарын өткізу кезінде мынадай білім беру технологияларын пайдалану көзделеді: - слайдтарды немесе оқу фильмдерін көрсету; мотивациялық сөйлеу; - берілген шарттар негізінде әртүрлі жағдайлардың даму сценарийлерін құру; - ақпараттық-коммуникациялық (мысалы, қолданбалы бағдарламалардың кәсіби пакеттерін пайдалана отырып, компьютерлік сыныптағы сабақтар); - іздестіру-зерттеу (оқу үрдісінде студенттердің өзіндік зерттеу қызметі); - зертханалық жұмыстарды орындау.

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• Төтенше жағдайларды жою саласындағы заңнама
• Жер сілкінісі кезіндегі құтқару жұмыстары
• Таудағы іздестіру-құтқару жұмыстары
• Су тасқыны және су тасқыны кезіндегі құтқару және басқа да шұғыл жұмыстар
• Метеорологиялық сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды ұйымдастыру және жүргізу
• Табиғи өрттерді жою
• Биологиялық Төтенше жағдайлар кезіндегі құтқару жұмыстары
• Өрттер мен жарылыстар кезіндегі авариялық-құтқару жұмыстары
• Радиоактивті заттармен залалданған аумақтағы құтқару және басқа да кезек күттірмейтін жұмыстар
• Химиялық қауіпті заттармен залалданған аумақтағы құтқару жұмыстары
• Мұнайдың төгілуі кезіндегі құтқару және басқа да кезек күттірмейтін жұмыстар
• Ғимараттар мен құрылыстарды бұзу кезіндегі құтқару жұмыстары
• Көлік апатындағытөтенше жағдайлар кезіндегі құтқару жұмыстары
• Тіршілікті қамтамасыз ету объектілеріндегі төтенше жағдайлар кезіндегі авариялық-қалпына келтіру жұмыстары
• Құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды ұйымдастыру

Негізгі әдебиет

• 7.1 Основная 7.1.1Абдрахманов С.К. Спасатель. Учебное пособие. Книга 1-2. Алматы. 2008. С.179. Основы безопасности жизнедеятельности Учебное пособие АЧС РК, Алматы .2001 С. 52-71 7.1.2 Приходько Н.Г. Безопасность жизнедеятельности. Высшая школа. Алматы . 2001. С.106-135. 7.1.3 Закон Республики Казахстан «О гражданской обороне». Алматы. 7.1.5 Абдрахманов С.К. Спасатель. Республиканские курсы ЧС и ГО. Алматы, 2008. 2 книга. 7.1.6 Акимов В.А. Безопасность в чрезвычайных ситуациях природного и техногенного характера. М., 2006. 7.1.7 Пособие в помощь слушателям Республиканских курсов повышения квалификации руководящего состава в области ЧС и ГО. Республиканские курсы МЧС РК. Алматы. 2008. 7.1.8 Хусайынова Н.Т., Бакирова Л.С. Курс лекции. Тактика спасательных работ и ликвидация последствий чрезвычайных ситуаций. Учебное пособие. Семей. Издательство «Интеллект». 2013. 135с. 7.2 дополнительная 7.2.1 Шубин Е.П. Гражданская оборона. М. 1996. С. 96-105 7.2.2 Гринин А.С., Новиков В.Н. Экологическая безопасность. Защита территорий и населения при чрезвычайных ситуациях. М. 1996. С -86-109. 7.2.3 Исанов К.Ш. Обеспечение безопасности жизнедеятельности человека. Учебное пособие Алматы .1999. С. 87-89.

Қосымша әдебиеттер

• «Радиациалық қауіпсіздік туралы» ҚР заңы 23 сәуір 1998. 2 «Азаматтық қорғаныс туралы» ҚР заңы 14 сәуір 2014. 3 Ярмоненко С.Г. Радиобиология человека и животных. - Москва: школа, 2005. - 424 с. 4 Голубев Б.П. Дозиметрия и защита от ионизирующих излучений. - Москва: Энергоатомиздат, 2006. - 462 с. 5 Нормы радиационной безопасности (НРБ - 96). Гигиенические нормы. - Алматы, 2007. - 85 с. 6 Козлов В.Ф. Справочник по радиационной безопасности. - Москва: Атомиздат, 2011. - 384 с. 7 Максимов М.Т., Оджагов Г.О. Радиоактивные загрязнения и их измерения. - Москва: Энергоиздат, 1989. - 336 с. 8 Сельскохозяйственная радиоэкология / Алексахин Н.М., Васильева А.В., Дикарев В.Г. и др.: ПОД ред Р.М. Алексахина, Н.А. Корнеева. - Москва: Экология, 2006.- 400 с. 9 Кириллов В.Ф., Книжников В.А., Коренков И.Л. Радиационная гигиена. - Москва: Медицина, 2012. - 336 с. 10 Радиационная повреждаемость и работоспособность конструкционных материалов / Под ред. А.М. Паршина, П.А. Платонова. - Санкт-Петербург: Политехника, 2004. - 312 с. 11 Приходько Н.Г. Безопасность жизнедеятельности: Конспект лекций. - Алматы: ВШП «Милет», 2012. - 366 с.