Ақпараттық жүйелерде деректер базасы

Сипаттама: Білім базалары мен банктерін жобалаудың кезеңдерін, құралдары мен әдістерін зерттеу. Қазіргі деректер модельдерін зерттеу және деректер базасы мен банктерін жүргізудің қазіргі құралдарының салыстырмалы сипаттамаларын талдау. Пайдаланушы қосымшаларын әзірлеу кезінде деректерді сипаттау және манипуляциялау тілдерін қолдану, деректерді графикалық бейнелеу, сонымен қатар деректерді бір платформада біріктіру үшін автоматтандыру құралдарын қолдану.

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

• Алгоритмдер, деректер құрылымы және программалау

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер	15
Практикалық жұмыстар
Зертханалық жұмыстар	30
СӨЖО	30
СӨЖ	75
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны	Жазбаша емтихан

Компонент: ЖОО компоненті

Цикл: Базалық пәндер

Мақсат

• Студенттер үшін мәліметтер базасын құруда және оларды пайдалануда жүйелі көзқарас қалыптастыру, қазіргі заманғы IT технологияларды қолданатын ұйымдардың ақпараттық жүйелерін ақпараттық қолдауды құру процесінде тәжірибелік дағдыларды қалыптастыру

Міндет

• Қазақстан Республикасының ақпараттандыру бағдарламасымен, басқару объектілеріне арналған ақпараттық-есептеу қызметтерінің қазіргі жай-күйімен, бизнес қажеттіліктеріне бағытталған проблемаларды шешуге арналған компьютерлік технологияларды енгізу перспективаларымен танысу;
• мәліметтер базасы теориясы саласындағы негізгі білімдерді игеру;
• студенттер нақты ДҚБЖ көмегімен мәліметтер базасын жобалау және жүргізу бойынша теориялық негіздер мен практикалық дағдыларға ие болады.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• деректерді ұсынудың негізгі модельдерін және оларды өңдеу әдістерін, мәліметтер базасы түрінде құрылымдалған деректерді жобалаудың кезеңдері, құралдары мен әдістерін түсіну;
• қолданыстағы логикалық модельдерді ажырата білу;
• деректерді сипаттауға және өңдеуге арналған қазіргі өңдеу құралдарының, тілдердің салыстырмалы сипаттамаларын көрсету.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• ақпараттық қажеттіліктерді анықтау және тақырыптық аймақтың ресми сипаттамасын көрсету үшін қолданыстағы құжат айналымы мен ақпарат ағымына сәйкес пәндік аймақ талдау;
• қосымшалар құру үшін ДҚБЖ тілдік құралдарын қолдану;
• объектіге бағдарланған және визуалды бағдарламалаудың заманауи құралдарымен дербес деректер базасына арналған пайдаланушы интерфейсін жобалау;

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Деректер базасын жобалау мен ұйымдастырудың негізгі қағидаттары бойынша кәсіби тұжырымдарды қалыптастыру.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Деректер базасын құру және IT-жобаларын іске асыру бойынша топта жұмыс істеу қабілеттілігі.

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Ғылыми-техникалық ақпараттарды жүйелі жинауды, Интернеттегі отандық және шетелдік тәжірибені, ғылыми және мерзімді әдебиеттерді талдау, кәсіпорындар мен ұйымдардың IT-инфрақұрылымының даму бағыттарын анықтау.

Оқыту әдістері

проблемалық және жобалық-бағдарланған оқыту технологиялары;

ақпараттық және коммуникациялық (оның ішінде қашықтықтан оқыту) технологиялар.

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Кезең	Тапсырма түрі	Өлшем
1  рейтинг	Зертхана 1	0-100
	Зертхана 2
	Зертхана 3
	Жолды басқару 1
2  рейтинг	Зертхана 4	0-100
	Зертхана 5
	Зертхана 6
	Жолды басқару 2
Қорытынды бақылау	емтихан	0-100

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Тапсырма түрі	90-100	70-89	50-69	0-49
	Өте жақсы	Жақсы	Қанағаттанарлық	Қанағаттанарлықсыз
Зертханалық жұмыстарды орындау	Зертханалық жұмысты тапсырмаға сәйкес толық орындау.	Зертханалық жұмысты тапсырмаға сәйкес толық орындау.	Зертханалық жұмысты кестеде емес тапсырмаға сәйкес толық көлемде орындау	Зертханалық жұмыс тапсырмаға сәйкес келмейді
Зертханалық жұмысты қорғау	Жұмысты жеткізу кестесіне сәйкес жұмысты қорғау және барлық сұрақтарға жауап беру.	Жұмысты кестеден ауытқулармен қорғаңыз	Жұмысты қорғамай немесе сұрақтарға ішінара жауап бермей	Қорғаныс жоқ
Тестілеу кезеңі, Жазбаша емтихан	90-100% дұрыс жауаптар	89%-70% дұрыс жауаптар	69%-50% дұрыс жауаптар	49%-0% дұрыс жауаптар

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

И= 0,6	Р1+Р2	+0,4Э
	2

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Әріптік жүйе бойынша бағалар	Балдардың сандық эквиваленті	Балдар (%-тік құрамы)	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар
A	4.0	95-100	Өте жақсы
A-	3.67	90-94
B+	3.33	85-89	Жақсы
B	3.0	80-84
B-	2.67	75-79
C+	2.33	70-74
C	2.0	65-69	Қанағаттанарлық
C-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D	1.0	50-54
FX	0.5	25-49	Қанағаттанарлықсыз
F	0	0-24

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• Деректер базасының түсінігі
• Деректер үлгілері
• Логикалық жобалау
• Постреляциялық және көпөлшемді мәліметтер моделі
• Microsoft SQL Server компоненттері
• Деректер базасының логикалық құрылымы және физикалық іске асырылуы
• Шектеулер мен триггерлерді қолдану
• Сақталған процедуралар мен функцияларды орындау

Негізгі әдебиет

• Технологии проектирования баз данных, Осипов Д.Л., Издание: Черно-белое, апрель 2019 года, Объем, стр: 498, ISBN: 978-5-97060-737-4
• У64 Боб Уорд (Bob Ward). Основы технологий баз данных: учебное пособие / Б. А. Новиков, Е. А. Горшкова, Н. Г. Графеева; под ред. Е. В. Рогова. — 2-е изд. — М.: ДМК Пресс, 2020. — 582 с. ISBN 978-5-97060-841-8
• Путеводитель по базам данных, Комаров В. И., Издание: Черно-белое, февраль 2024 года, Объем, стр: 482, ISBN: 978-5-93700-287-7
• Проектирование и реализация систем управления базами данных, Сьоре Э., Издание: Черно-белое, Перевод: Киселев А., Рогов Е., Оригинальный правообладатель: Springer, октябрь 2020 года, Объем, стр: 466, SBN: 978-5-97060-488-5
• Принципы организации распределенных баз данных, Тамер Ёсу М., Вальдуриес П., Издание: Черно-белое, Перевод:Слинкин А., Дата выхода: октябрь 2020 года, Объем, стр: 678,
• Murach’s SQL Server 2019 for Developers by Bryan Syverson and Joel Murach 19 chapters, 674 pages, 291 illustrations Published April 2020 ISBN 978-1-943872-57-2
• Инновации SQL Server 2019. Использование технологий больших данных и машинного обучения / пер. с англ. Желновой Н. Б. – М.: ДМК Пресс, 2020. – 408 с.: ил. ISBN 978 -5-97060-595-0
• SQL: быстрое погружение. — СПб.: Питер, 2022. — 224 с.: ил. — (Серия «Библиотека программиста»). ISBN 978-5-4461-1835-9

Қосымша әдебиеттер

• С. С. Куликов, Е. Е. Фадеева, РАБОТА С MYSQL, MS SQL SERVER И ORACLE В ПРИМЕРАХ. Минск : БГУИР, 2019. – 287 с
• Джеффри Д. Ульман, Дженнифер Уидом. Основы реляционных баз данных. Издательство "Лори", 2006, 382 с.
• Б Форта. Язык T-SQL для Microsoft SQL Server за 10 минут. – М.: Издательский дом «Вильямс», 2017.- 384 с.
• Карвин Б. Программирование баз данных SQL. Типичные ошибки и их устранение (книга). - БХВ-Петербург, 2012, 332 с.
• Э. Дж. Оппель, Грофф Д. Р., Вайнберг П.Н. SQL: полное руководство (3-е издание). - М: издательство "Диалектика", 2019. - 960 с.