Ғылым тарихы мен философиясы

Сипаттама: Ғылым феномені нақты мәселе және талдау пәні ретінде қарастырылады. Ғылым мен техника теориясы және олардың постиндустриалды қоғамдағы дамуы туралы түсінік береді. Курстың өзектілігі ғылым философиясы мен жаратылыстану ғылымдарының интеграциясы негізінде ғылыми зерттеу саласында болып жатқан процестерге бағдарлаумен байланысты.

Кредиттер саны: 3

Пререквизиты:

• Философия

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер	15
Практикалық жұмыстар	15
Зертханалық жұмыстар
СӨЖО	15
СӨЖ	45
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны	емтихан

Компонент: ЖОО компоненті

Цикл: Базалық пәндер

Мақсат

• Ғылым тарихы негізінде ғылыми ойлауды дамыту, ғылымның дамуына философиялық концепциялардың ықпалын және философиялық жетістіктер мен ғылыми әдістердің қалыптасуын түсіну

Міндет

• Ғылыми білім дамуының негізгі мәселелерін мәдениет тарихына трансформациялау тұрғысынан меңгеру; - ғылыми әдістемелік әдістер мен принциптерін меңгеру және олардың потенциалын заманауи ғылым мен технологияны қолдануды дамыту үшін пайдалану; - танымдық үрдістері, ерекшеліктері мен болашағын түсінудің классикалық және постмодерндік жолдарын жүзеге асырудың теориялық мәселелерін меңгеру.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Негізгі эпистемологиялық моделдер және рационалды ұғымдардың мәні; - негізгі ғылыми концепциялар; - ғылым әдістері мен ғылыми және ғылыми емес формалары; - білім берудің заманауи әлеуметтік-гуманитарлық формалары; - зерттеу жұмысына қажетті ғылыми-техникалық және кәсіби терең білім.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Ғылыми-зерттеу жұмыстары барысында қалыптасатын мәселелерді шеше білулері керек; - Қажетті зерттеу әдістеріне таңдай білулері қажет; - Ғылыми білімдер методологиясының негізінде қазіргі кезеңдегі теория мен практиканың шындықтарын түсініп, талдай білулері керек.

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Магистрант өз бетінше: - ғылыми-зерттеу және ғылыми-педагогикалық жұмыстарды жүргізе біледі; - өз мамандығы бағытында өте терең білім негізін қалыптастыра алады.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Магистрант өз бетінше; - конференцияларда, симпозиумдарда, дөңгелек столарда, пікір-таластарда, сұхбаттар жүргізуде ғылыми-методологиялық білімдерін қолдана біледі;

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Магистрант алған білімін өз мамандығы бойынша ғылыми-зерттеу және педагогикалық және тәрбие жұмыстарын жүргізуде, ғылыми мақалалар мен тезистер жазу барысында қолдану дағдысын қалыптастыра алады; - қазіргі ғылыми-техникалық прогресстің өзекті мәселелерін терең талдай алады.

Оқыту әдістері

Оқу сабақтарын өткізу кезінде мынадай білім беру технологияларын қолдану қарастырылады: - классикалық: дәрістер, семинарлар, өзіндік жұмыс, кеңес беру, әңгімелесу, коллоквиум, емтихан; - білім алушыны оқытуда рефлексивті тәсіліне негізделген магистант-орталықтанған оқыту; - логикалық-аналитикалық технологиялар: логикалық схемалар, кестелер, курстың тақырыптары бойынша баяндамалар; - коммуникативтік технологиялар: Сократтық диалог, топтық пікірталас, конференция, «шағын топтар»; - кейс-стади әдісі: әлеуметтік-мәдени нақты және гипотетикалық жағдайларды талдау, мүмкін және оңтайлы шешімдерді іздеу; - құзыреттілік-бағытталған оқыту: «контекстік оқыту», «тұлғалық тәжірибе негізінде оқыту», - жобалық-ұйымдастырылған технологиялар: өмірлік-тәжірибелік мәселелерді кешенді шешу үшін философиялық білімді қолдану, қоғам мен тұлғаны дамытудың сценарлық-болжамдық модельдері; - ғылыми-зерттеу ( үрдісінде магистранттардың өзіндік зерттеу қызметі;

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Кезең	Тапсырма түрі	Өлшем
1  рейтинг	Дәріс жазбалары	0-100
	Семинар жұмысы және СӨЖ
	Коллоквиум және бақылау жұмысы
2  рейтинг	Дәріс жазбалары	0-100
	Семинар жұмысы және СӨЖ
	Коллоквиум және бақылау жұмысы
Қорытынды бақылау	емтихан	0-100

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Тапсырма түрі	90-100	70-89	50-69	0-49
	Өте жақсы	Жақсы	Қанағаттанарлық	Қанағаттанарлықсыз
ауызша жауап	Барлық теориялық сұрақтарға дұрыс және толық жауаптар беріледі; Материал логикалық жүйелілікті сақтай отырып сауатты берілген; Шығармашылық қабілеттерін көрсетті.	Барлық теориялық сұрақтарға дұрыс, бірақ толық емес жауаптар берілді, болмашы қателер немесе дәлсіздіктер жіберілді; Практикалық тапсырма орындалды, бірақ шамалы қате жіберілді; Материал сауатты және логикалық реттілікпен берілген.	Теориялық сұрақтарға жауаптар принцип бойынша дұрыс, бірақ толық емес, тұжырымдауда дәлсіздіктер мен логикалық қателер бар; Практикалық тапсырма толық орындалмаған; Материал сауатты берілген, бірақ логикалық жүйелілік бұзылған.	Теориялық сұрақтардың жауаптарында өрескел қателер бар; Практикалық тапсырма орындалмады; Жауапты беруде грамматикалық және терминологиялық қателер орын алып, логикалық жүйелілік бұзылған

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

И= 0,6	Р1+Р2	+0,4Э
	2

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Әріптік жүйе бойынша бағалар	Балдардың сандық эквиваленті	Балдар (%-тік құрамы)	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар
A	4.0	95-100	Өте жақсы
A-	3.67	90-94
B+	3.33	85-89	Жақсы
B	3.0	80-84
B-	2.67	75-79
C+	2.33	70-74
C	2.0	65-69	Қанағаттанарлық
C-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D	1.0	50-54
FX	0.5	25-49	Қанағаттанарлықсыз
F	0	0-24

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• ҒЫЛЫМ ФИЛОСОФИЯСЫНЫҢ ПӘНІ, МАҚСАТТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ
• НАУКА В КУЛЬТУРЕ СОВРЕМЕННОЙ ЦИВИЛИЗАЦИИ 1
• ҚАЗІРГІ ӨРКЕНИЕТ МӘДЕНИЕТІНДЕГІ ҒЫЛЫМ 1
• ҒЫЛЫМНЫҢ ТАРИХИ ЭВОЛЮЦИЯСЫНЫҢ ПАЙДА БОЛУЫ ЖӘНЕ НЕГІЗГІ КЕЗЕҢДЕРІ
• Жаңа заман дәуіріндегі ғылым
• ҒЫЛЫМИ БІЛІМНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ
• ҒЫЛЫМ ДИНАМИКАСЫ ЖАҢА БІЛІМНІҢ ТУУ ҮРДІСІ РЕТІНДЕ
• ҒЫЛЫМИ ДӘСТҮРЛЕР МЕН ҒЫЛЫМИ РЕВОЛЮЦИЯЛАР
• ҒЫЛЫМИ ДӘСТҮРЛЕР МЕН ҒЫЛЫМИ РЕВОЛЮЦИЯЛАР
• ҒЫЛЫМ ӘЛЕУМЕТТІК ИНСТИТУТ РЕТІНДЕ
• ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУДІ ЖҮРГІЗУ ЭЛЕМЕНТТЕРІ
• Нақтылы ғылымдардың қазіргі философиялық мәселелері
• ҚАЗІРГІ ӘЛЕУМЕТТІК ГУМАНИТАРЛЫҚ БІЛІМНІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
• ТЕХНИКА МЕН ТЕХНИКАЛЫҚ Ғылымдар
• ҒЫЛЫМДЫ МАТЕМАТИЗАЦИЯЛАНДЫРУ ЖӘНЕ КОМПЬЮТЕРИЗАЦИЯЛАНДЫРУ ПРОБЛЕМАЛАРЫ
• ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒЫ АКСИОЛОГИЯЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕР, ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ АДАМЗАТ БОЛАШАҒЫ

Негізгі әдебиет

• Мареева Е.В. Мареев С.Н. Философия науки. Уч.пособие. М.,Инфро М 2015.-332с.
• Хрустолев Ю.М. Истории философия науки. Уч-к Р/на Д.Феникс, 2014-477с.
• Ғылым тарихы мен философиясы: магистранттарға арналған оқу құралы. / Д.Б. Тойматаев. - Қостанай: ҚР ІІМ Ш. Қабылбаев атындағы Қостанай. академиясы, 2016. – 209 б. http://kostacademy.kz/akademija/ooniirid/izdanija/2016/toymataev.pdf
• Диалектика и культура. Мат-лы XVI. Международной конференции "Ильенковские чтения" М.,2014-588с. История и философия науки. 2-ое изд.-Под ред. Крянева Ю.В., Моториной Л.Е. -М.,Инфра 2012-414с.
• Есім Ғ., Ғабитов Т., Бəйтенова Н., Алтай Ж. Ғылым тарихы мен философиясы. – Алматы, 2005. 380 б.
• Тяпин, И. Н. Философские проблемы технических наук [Электронный ресурс]: учеб. пособие /. – М.: Логос, 2014.
• Современные проблемы науки [Электронный ресурс]: Учебное пособие / Л.Н. Ясницкий, Т.В. Данилевич.- 2-е изд. - М. : БИ-НОМ. 2012
• Сайт журнала «Философия науки». – Режим доступа: httр://philosophy.nsc.ru/journals.htm
• Философия познания: век XXI. – Алматы: ИФПР КН МОН РК, 2012. – 312 с.

Қосымша әдебиеттер

• Feminist Philosophy of Science: Standpoint Matters.Alison Wylie - 2012 - Proceedings and Addresses of the American Philosophy Association 86 (2):47-76.
• A Critical Review for the Possibility of Science without ‘Eppue Si Muove’: From Thomas Kuhn’s Theory of Science to Psychology of Science.T. Erdem Yilmaz & Omer Faik Anli - 2019 - ViraVerita 9 (May, 2019):48-73.
• Современная философия науки. Хрестоматия. / Сост. Печенкин А.А. – М., 1991.
• Кун, Т. Структура научных революций / Т. Кун. М., 1977
• Фейерабенд, П. Структура научных революций / П. Фейерабенд. М., 1977
• Стёпин В.С., Горохов В.А, Розов М.А. Философия науки и техники. – М.: Гардарики, 2004 - 400с.
• Стёпин В.С., Горохов В.А, Розов М.А. Философия науки и техники. – М.: Гардарики, 2004 - 400с.