Дене шынықтыру

Сипаттама: Бұл бағдарлама әлемдік білім беру стандарттарына сәйкес дене қуаты дайындығын көздейтін "дене шынықтыру" жалпы білім беретін пәнін оқуға бағытталған. Бағдарлама пәнді меңгеру деңгейіне қойылатын талаптар контекстінде бүкіл оқу барысында оқытушы мен білім алушының дене тәрбиесі процесінде бірлескен ынтымақтастығын анықтайды. Практикалық сабақтар білімді, қозғалыс моторикасы мен қозғалыс дағдыларын игеруді, білім алушылардың дене шынықтыру-сауықтыру және жаттықтыруу бағдарламаларын іске асыру тәжірибесін қалыптастыруды көздейді.

Кредиттер саны: 8

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Компонент: Міндетті компонент

Цикл: Жалпы білімдік пәндер

Мақсат

• Бағдарламаның мақсаты-студенттердің әлеуметтік-жеке құзыреттіліктерін және кәсіби қызметке дайындалу үшін денсаулықты сақтауды, нығайтуды қамтамасыз ететін дене шынықтыру құралдары мен әдістерін мақсатты пайдалану қабілетін; болашақ еңбек қызметінде дене қуаты жүктемелердің, жүйке-психикалық стресстердің және қолайсыз факторлардың тұрақты төзімділігін қалыптастыру.

Міндет

• Мақсатты іске асыру үшін келесі білім беру, сауықтыру және тәрбие міндеттері шешілуі керек: 1) денсаулықты сақтау және оңтайлы кәсіби жұмысқа қабілеттілікті қолдау үшін өмірлік маңызды дене қуаты қасиеттерін дамытуда дене шынықтыру мен спортты пайдалану туралы базалық ғылыми негізделген білім беру; 2) дене шынықтыруға мотивациялық-құндылық қатынасты және дене шынықтырумен, спортпен жүйелі түрде айналысуға қажеттілікті қалыптастыру; 3) денсаулықты нығайту, шынығу және ағзаның еңбек қызметінің қолайсыз факторларының әсеріне төзімділігін арттыру; 4) тәртіптілікке, ұжымшылдыққа, жолдастық өзара көмекке тәрбиелеу; 5) психикалық тұрақтылыққа, өз күшіне деген сенімділікке, мақсаттылыққа, батылдық пен шешімділікке, бастамашылыққа, табандылыққа, шыдамдылық пен байсалдылыққа тәрбиелеу; 6) негізгі дене қуаты қасиеттерін – төзімділікті, күшті, жылдамдықты, ептілікті, икемділікті дамыту және жетілдіру; 7) дене қуаты қабілеттерін, әлеуметтік-мәдени тәжірибе, дене шынықтыру мен спорттың әлеуметтік-мәдени құндылықтарын жан-жақты дамыту бойынша дағдыларды игеруді қамтамасыз ету; 8) коммуникативтік дағдыларды, атап айтқанда әртүрлі көздерден алынған ақпаратты пайдалану, оны тиісті нысанда нақты көрсету қабілетін дамыту; 9) ойлау дағдыларын, өзін-өзі дамыту дағдыларын және зерттеу дағдыларын дамыту.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Дене шынықтыру және салауатты өмір салтының негіздерін білу, жеке тұлғаны дамытудағы және оны кәсіби қызметке дайындаудағы дене шынықтырудың әлеуметтік рөлін түсіну.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Дене шынықтыру құралдарын қолдану, дене шынықтыру-спорттық қызметтің жеке және ұжымдық тәжірибесін алу үшін спорттық және кәсіби-қолданбалы дене дайындығын пайдалану; өзінің қозғалыс белсенділігін реттей білу, оқу кезеңінде дене және функционалдық дайындығының қажетті деңгейін ұстап тұру, белсенді демалысты ұйымдастыру, жалпы және кәсіби аурулардың алдын алу, жарақаттанудың алдын алу үшін дене шынықтыру құралдарын пайдалану.

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Пікірлерді толық негіздее білу, анықтамалар беру, дәлелдер келтіре білу.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Жеке және кәсіби мақсаттарға қол жеткізу үшін өзінің функционалдық және қозғалыс мүмкіндіктерін арттыру үшін дене шынықтыру-спорт қызметін пайдаланудың жеке тәжірибесін алу.

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Дене тәрбиесі процесінде табиғи қозғалыстарды ұтымды меңгеру үшін – жүгіру, секіру, лақтыру, жүзу, шаңғы тебу және басқа да қолданбалы қозғалыс әрекеттерінде, сондай-ақ спорттық-техникалық әдістерді орындау дағдылары қалыптасады. Бұл қолданбалы қозғалыс дағдылары мен дағдылары адамның қазіргі өмір сүру жағдайлары үшін үлкен практикалық маңызын сақтайды. Сонымен қатар, бұл өндірістік оқытудың маңызды алғышарттарын жасайды.

Оқыту әдістері

Университеттің басым бағыты – дене шынықтыру сабақтарында және спорт түрлерінен жаттықтыру сабақтарында заманауи білім беру технологияларын қолдану арқылы білім сапасын арттыру. Дене шынықтыру сабақтарындағы заманауи технологиялардың өзектілігі жалпы адам-заттың және әрбір студенттің дамуының қазіргі кезеңінде салауатты өмір салтының ерекше рөлімен анықталады. Жаттықтырушы-мұғалім заманауи технологияларды пайдалана отырып, оқушылардың дене қуаты қасиеттерін ғана емес, шығармашылық мүмкіндіктерін де дамыта алады. Оқу сабақтарын өткізу кезінде мынадай білім беру технологияларын пайдалану көзделеді: 1) денсаулық сақтау технологиялары; 2) ойын технологиялары; 3) коммуникативтік технологиялар; 4) проблемалық-модульдік оқыту технологиялары; 5) іздестіру-зерттеу (оқу процесінде студенттердің өзіндік зерттеу қызметі).

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• 1

Негізгі әдебиет

• 1. Бегидова Т. П. Теория и организация адаптивной физической культуры. – М.: Юрайт, 2019. – 192б. 2. Бишаева А.А., Малков А.А. Физическая культура. Оқулық. – М.: КноРус, 2020. – 312б. 3. Булыкина Л. В., Губа В. П. Волейбол: учебник / Л. В. Булыкин. – М.: Советский спорт, 2020. – 412б. 4. Багнетова, Е. А. Гигиена физического воспитания и спорта. Дәрістер курсы / Е.А. Ба-гнетова. – М.: Феникс, 2016. – 256б. 5. Бурухин С. Ф. Методика обучения физической культуре. Гимнастика. – М.: Юрайт, 2019. – 174б. 6. Виленский М. Я., Горшков А. Г. Физическая культура. Оқулық. – М.: КноРус, 2020. – 216б. 7. Вайнер Э. Н. Валеология: ЖОО арналған оқулық. – Флинта баспасы, 2016. – 449б. 8. Жданкина Е.Ф. И.М., Добрынин И.М. Лыжная подготовка студентов в вузе: оқу құралы / — Екатеринбург: Урал.ун-та, 2015. – 126б. 9. Жилкин А.И., Кузьмин В.С., Сидорчук Е.В. Легкая атлетика. – Москва: Академия, 2015. – 464б. 10. Качашкин В. М. Методика физического воспитания / В.М. Качашкин. – М.: Про-свещение, 2015. – 304б. 11. Коновалов В.Л. Баскетбол: учебное пособие для СПО/В.Л. Коновалов, В.А. Пого-дин.-2-е изд.-Санкт-Петербург: Лань, 2023. – 84б. 12. Кузнецов В. С., Колодницкий Г. А. Теория и история физической культуры. – М.: КноРус, 2020. – 448б. 13. Кузнецов В. С., Колодницкий Г. А. Физическая культура. Оқулық. – М.: КноРус, 2020. – 256б. 14. Озолин Н.Г., Воронин В.И., Примаков Ю.И. Легкая атлетика. ДТ институттарына арналған оқулық. – М: Альянс, 2017. – 671б. 15. Ломан, Вольфганг Бег, прыжки, метания / Вольфганг Ломан. – М.: Физкультура и спорт, 2015. – 160б. 16. Физическая культура и физическая подготовка. Оқулық / Под ред. В.Я. Кикотя, И.С. Барчукова. – М.: ЮНИТИ, 2016. – 431б. 17. Ямалетдинова Г.А. Педагогика физической культуры и спорта: дәрістер курсы: [оқу құралы] / Г. А. Ямалетдинова; М-во образования и науки Рос. Федерации, Урал.федер.ун-т. – Ека-теринбург: Урал.ун-та баспасы, 2014. – 84 б.

Қосымша әдебиеттер

• 1. Галецкая Л.Н. Физическая культура студентов специального учебного отделения: Оқу құралы /Л.Н. Гелецкая, Д.А. Шубин, И.Ю. Бирдигулова. – М.: Инфра-М, 2015. – 472б. 2. Двигательная активность и здоровье человека: (сауықтыру дене шынықтыру жат-тығуларының теориялық және әдістемелік негіздері): оқу құралы. Щанкин А.А., Николаев В.С. – Директ-Медиа, 2015. – 80б. 3. Качанов Л. Н., Шапекова Н., Марчибаева У. Лечебная физическая культура и массаж. Оқулық. – М.: Фолиант, 2018. – 272б. 4. Литош Н. Л. Адаптивная физическая культура для детей с нарушениями в развитии. Психолого-педагогическое сопровождение. – М.: Юрайт, 2020. – 170б. 5. Решетников Н.В. Физическая культура: Учебник/Н.В. Решетников. – М.:Академия, 2018. – 228б. 6. Махов С.Ю. Гигиена физической культуры и спорта [Электронды ресурс]: оқу әдістемелік құралы. – Орел: МАБИВ, 2020. – 228 б.