Машина жасаудың техникалық негіздері

Гурьянов Георгий Александрович

Оқытушының портфолиосы

Сипаттама: Инженерлік есептерді шешу процестерінің, машиналарды конструкциялаудың және жасаудың осы процестерді жүргізуге арналған техникалар мен құралдардың техникалық жағы. Машиналардың тиімді техникалық шешімдеріне негізделген жабдықтың жаңа үлгілерін құрудың шығармашылық жағы. Кез-келген машинаны жасау үшін қолданылатын және қолданылуы мүмкін қолданыстағы және пайда болатын жалпы ережелерді, заңдар мен қағидаттарды біріктіру.

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

  • Тау-кен машиналарының құрылысы

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері сағат
Дәрістер 15
Практикалық жұмыстар 30
Зертханалық жұмыстар
СӨЖО 30
СӨЖ 75
Қорытынды бақылау нысаны емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны жазбаша емтихан

Компонент: Таңдау бойынша компонент

Цикл: Кәсіптік пәндер

Мақсат
  • оқытылатындарды инженерлік қызметті жүзеге асыру, техникалық міндеттерді шешу, машиналар мен жабдықтарды жобалау, жасау және жетілдіру барысында техникалық шешімдерді өз бетінше іздеу үшін қажетті терең, жүйелі кәсіби білімдер, іскерліктер мен дағдылар кешенімен қамтамасыз ету, инженерлік ойлауды дамыту, мамандық бойынша практикалық қызметті орындауға мүмкіндік беру.
Міндет
  • – машиналар жасауға арналған техникалық құралдар саласындағы теориялық білімдерді меңгеру, осы білім саласы туралы тұтас түсінік қалыптастыру және оны терең түсінуге қол жеткізу; – алынған білімдерді іс жүзінде қолдану, машиналар жасауда техникалық құралдарды пайдалану арқылы қолданбалы техникалық және жобалау-конструкторлық міндеттерді шешу бойынша дағдылар мен іскерліктерді меңгеру және дамыту, мамандық бойынша практикалық инженерлік қызметті жүзеге асыру; – машиналар жасау саласында және одан тыс өз бетінше шешім қабылдауға, инженерлік ойлауды дамытуға, мамандық бойынша практикалық қызметті жетілдіруге қажетті жүйелі кәсіби білімдер, іскерліктер мен дағдыларды қалыптастыру.
Оқыту нәтижесі: білу және түсіну
  • техникалық машиналар жасау негіздері курсының ақпаратын тану, еске түсіру, қайта жаңғырту және оның мазмұнын түсінетінін көрсету; ақпаратты қабылдай білу, оны жинақтау, түрлендіру, интерпретациялау, қайта тұжырымдау және мысалдар арқылы түсіндіру.
Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану
  • машиналар жасауға қатысты қолданбалы мәселелер мен міндеттердің мәнін түсіне білу, оларды зерттеп, шеше алу; алынған білім, іскерлік және дағдыларды түрлі жағдайларда, таныс және жаңа салалар мен жағдайларда мамандық бойынша практикалық инженерлік қызметті жүзеге асыру үшін қолдана білу.
Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру
  • машиналар жасау саласындағы процестерді, құбылыстарды, жалпы қағидаларды және логикалық өзара байланыстарды түсіндіре білу; ақпаратты бөліктерге бөліп, қайта біріктіре алу; оны логикалық түрде құра білу, мәнін түсіну, жинақтау, салыстыру, бағалау, сынға алу, тексеру, түсіндіру, байланыстар орнату, суждение шығару, қорытынды жасап, оны қорғау, негізгісін көре білу.
Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер
  • машиналар жасау және оларды кәсіби қызметте қолдану мәселелері бойынша ақпаратты, идеяларды, проблемаларды және шешімдерді мамандар мен маман еместерден тұратын аудиторияға монолог және диалог режимінде анық әрі қайшылықсыз жеткізе білу.
Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі
  • машиналар жасау саласындағы білім мен дағдыларды қолдану және мамандық бойынша әрі қарайғы білім алуды жоғары деңгейдегі дербестікпен жүргізу үшін қажетті дағдыларға ие болу.
Оқыту әдістері

– білім алушыларды білімді іздеу және басқару процесіне тарту; – әртүрлі тапсырмаларды дербес шешу; – мәселеге және жобаға бағытталған оқыту; – оқу-зерттеу қызметі; – коммуникативтік технологиялар (пікірталас, миға шабуыл, оқу дебаттары және т.б.); – кейс әдісі (жағдайды талдау); – ақпараттық-коммуникациялық технологиялар.

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Кезең Тапсырма түрі Өлшем
1  рейтинг Әр студентке рейтинг үшін жеке тапсырма беріледі. 0-100
2  рейтинг Әр студентке рейтинг үшін жеке тапсырма беріледі. 0-100
Қорытынды бақылау емтихан 0-100
Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты
Тапсырма түрі 90-100 70-89 50-69 0-49
Өте жақсы Жақсы Қанағаттанарлық Қанағаттанарлықсыз
"ШҚТУ" КЕАҚ 029-III-2022 "Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ" КЕАҚ Академиялық саясатының "Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау саясаты" 8-бөліміне сәйкес Теориялық білімді меңгерген, пәнге қатысты терминология мен негізгі ұғымдарды біледі, дәріс материалын жүйелі әрі түсінікті түрде баяндау қабілетіне ие. Технологиялық үдерістер мен олардың құрамдас бөліктерін түсінеді, алынған білім көлемін жеке тапсырмаларда қолдану үшін талдай алады, практикалық жұмыстарды орындау барысында қисынды және негізделген шешімдер көрсетеді. Теориялық білімді меңгерген, пәнге қатысты терминология мен негізгі ұғымдарды біледі, дәріс материалын жүйелі әрі түсінікті түрде баяндай алады, технологиялық үдерістер мен олардың құрамдас бөліктерін түсінеді. Алайда оқытушының көмегімен алынған білім көлемін жеке тапсырмаларда қолдану үшін талдайды және практикалық жұмыстарды орындау барысында 70–89% деңгейінде қисынды әрі негізделген шешімдер көрсетеді. Теориялық білімнің 50%-дан астамын меңгерген, пән бойынша терминология мен негізгі ұғымдарды біледі, дәріс материалын жүйелі әрі түсінікті түрде баяндауға қабілетті, технологиялық үдерістер мен олардың негізгі құрамдас бөліктерін түсінеді. Алынған білім көлемін жеке тапсырмаларды орындауда тек оқытушының көмегімен қолдана алады және практикалық жұмыстарды орындау барысында 50–69% деңгейінде қисынды әрі негізделген шешімдер көрсетеді. Теориялық білімнің 50%-дан аз бөлігін меңгерген, пән бойынша терминология мен негізгі ұғымдарды білмейді, дәріс материалын жүйелі әрі түсінікті түрде баяндау қабілеті жоқ, технологиялық үдерістер мен олардың негізгі құрамдас бөліктерін түсінбейді. Оқытушының қарқынды көмегінсіз жеке тапсырмаларды орындай алмайды және практикалық жұмыстарды орындауда 50%-дан төмен нәтиже көрсетеді.
Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

  • Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
  • Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

И= 0,6 Р1+Р2 +0,4Э
2

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Әріптік жүйе бойынша бағалар Балдардың сандық эквиваленті Балдар (%-тік құрамы) Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар
A 4.0 95-100 Өте жақсы
A- 3.67 90-94
B+ 3.33 85-89 Жақсы
B 3.0 80-84
B- 2.67 75-79
C+ 2.33 70-74
C 2.0 65-69 Қанағаттанарлық
C- 1.67 60-64
D+ 1.33 55-59
D 1.0 50-54
FX 0.5 25-49 Қанағаттанарлықсыз
F 0 0-24
Дәріс сабақтарының тақырыптары
  • Тақырып 1
Негізгі әдебиет
  • 1. Алгоритмы оптимизации проектных решений. Под ред. А.П. Половинкина. М., «Энергия», 2016. 2. Бакатин Ю.П. Основы инженерного творчества. (Практика поиска и защиты новых инженерных решений): Учебное пособие М.: ООО «Техполиграфцентр», 2015. - 113 с. 3. Белокрылов В.Г. Стандартизация и унификация строительных и дорожных машин. Учебное пособие. / В.Г. Белокрылов, Омск, СибАДИ, 2018. 4. Богомолов А.А. Технические основы создания машин: Конспект лекций. – Белгород, изд. БТИСМ, 2012. – 123 с. 5. Болдин А.П., Максимов В.А. Основы научных исследований и УНИРС: Учебное пособие. - МАДИ. – М., 2012. - 76 с. 6. Вертгеймер М. Продуктивное мышление. – М.: Прогресс, 2017. 7. Воинов Б.С. Принципы поискового конструирования: Учебн. Пособие. Горький: ГГУ, 2018. 8. Гасанов А.И, Кокин С.М. Методы инженерного творчества. Учебное пособие для студентов технических специальностей. Части 1-4. – М.: МИИТ, 2014. 9. Гжиров Р.И. Краткий справочник конструктора: Справочник – Л.: Машиностроение, Ленинград. отд-ние, 2013. – 464 с. 10. Гурьянов Г.А., Дудкин М.В., Макенов А.А. Основы творческой деятельности при конструировании и создании машин и оборудования. Учебное пособие. - ВКГТУ. – Усть-Каменогорск. – 2013. – 206 с. 11. Гурьянов Г.А., Дудкин М.В., Макенов А.А. Развитие творческих способностей студентов в процессе обучения в ВУЗе. - LAP Lambert Academic Publishing GmbH & Co. KG, Germany, 2011. - 163 с. 12. Гурьянов Г.А., Дудкин М.В., Макенов А.А., Арпабеков М.И. Основы конструирования и творчества при создании машин и оборудования: Учебник. – Усть-Каменогорск: ВКГТУ. – 2017. – 346 с. 13. Гурьянов Г.А., Дудкин М.В., Макенов А.А. Изобретательство как решение педагогической задачи развития творческих способностей студентов технического вуза. - Усть-Каменогорск: ВКГТУ, 2018. – 140 с. 14. Джонс Дж.К. Инженерное и художественное проектирование / Пер. с англ. – М.: Мир, 2016. 15. Джонс Дж.К. Методы проектирования / Пер. с англ. – М.: Мир, 2016. 16. Дидрих Я. Проектирование и конструирование. Системный подход. М.: Мир, 2011. 17. Заблонский К.И. Основы проектирования машин. Киев: Вища школа, 2011. – 311 с. 18. Завьялов А.Б., Борисовский В.В., Госиков А.З., Сетуха В.В., Голобев С.С. Закономерности развития технических систем. Учебно-методическое пособие (Главный научно-методический центр по повышению квалификации и подготовке кадров, ИПК). - Красногорск, 2011. - 44 с. 19. Зиновкина М.М. Инженерное мышление (Теория и инновационные педагогические технологии). Московский государственный индустриальный ун-т. - М., 2016. 20. Инженерная психология. Теория, методология, практическое применение. – М.: Наука, 2017. 21. Инженеру об изобретении / Под ред. Е.Л. Макеева, М.: Атомиздат, 2014. 22. Кабашев Р.А., Гельцер А.К. Технические основы конструирования строительных машин. – Алматы, 2014. – 197 с., ил. 23. Карпов Л.И., Аристов А.И. Оптимальные задачи стандартизации в машиностроении. ВНИИИ. – М.: 2012. – 82 с. 24. Кириллов Ф.Ф., Добжинский Д.П. Технические основы создания машин: Учебное пособие. – Томск: Изд-во Том. ун-та, 2011. – 189 с. 25. Колосов В.Г. Основы инноватики: Учебное пособие. – СПб. - 2019. 26. Крик Э. Введение в инженерное дело. – М.: Энергия, 2013. 27. Мелещенко Ю.С. Техника и закономерности ее развития. Л.: Лениздат, 2010. 28. Новиков А.Н. Синтез новых технических решений дорожно- строительных машин и оборудования.- М.: МАДИ, 2011. - 32 с. 29. Орлов П.И. Основы конструирования: Справочно-методическое пособие в 2-х кн. Под ред. П.Н. Учаева. – Изд. 3-е, испр. – М.: Машиностроение, 2018. 30. Основы научных исследований: Учеб. для техн. вузов / В.И. Крутов, И.М. Грушко, В.В. Попов и др.; Под ред. В.И. Крутова, В.В. Попова. - М.: Высшая школа, 2015. - 400 с. 31. Патентоведение: Учебник для вузов. Под ред. Рясенцева В.А. 3-е изд. М.: Машиностроение, 2014. – 352 с. 32. Половинкин А.И. Методы инженерного творчества. – Волгоград: ВПИ, 2014. 33. Половинкин А.И. Основы инженерного творчества: Учеб. пособие для студентов втузов. – М.: Машиностроение, 2016.