Жарылу-өрт қауіпсіздігі
Сипаттама: Пән технологиялық процестердің өрт қауіптілігін, өрттің алдын алудың ұйымдастырушылық және техникалық әдістерін зерттейді. Өнеркәсіптік кәсіпорындардың жарылыс-өрт қауіптілігі мен өрт қауіптілігін бағалау үшін қажетті есептеулер жүргізудің практикалық дағдылары қалыптасады. Сонымен қатар, үй-жайлардың, ғимараттар мен сыртқы қондырғылардың жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша санаттарын айқындау, олардың көлемдік-жоспарлау және конструктивтік шешімдерін зерделеу жүргізіледі. Бұл пәнді оқыту нәтижесінде студенттер нормативтік-құқықтық құжаттамамен жұмыс істеуді үйреніп, нақты өндірістік жағдайларда өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкестікті қамтамасыз ету дағдыларын меңгереді
Кредиттер саны: 6
Пререквизиты:
- Өнеркәсіптік мекемелер жобаларында санитарлық нормаларды қамтамасыз ету
Пәннің еңбек сыйымдылығы:
| Жұмыс түрлері | сағат |
|---|---|
| Дәрістер | 30 |
| Практикалық жұмыстар | 30 |
| Зертханалық жұмыстар | |
| СӨЖО | 30 |
| СӨЖ | 90 |
| Қорытынды бақылау нысаны | емтихан |
| Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны | Емтихан |
Компонент: Таңдау бойынша компонент
Цикл: Кәсіптік пәндер
Мақсат
- Жарылыс-өрт қауіпсіздігінің ұйымдастырушылық-техникалық негіздерін меңгерген және оларды өндірістік процесті ұйымдастыруда қолдана алатын бакалаврларды даярлау.
Міндет
- Пәнді зерделеу міндеті-болашақ маманға үйрету: - адамның тіршілік ету ортасына қауіпті өрт факторларын болжау - өндірістегі өрт қауіптілігі мен жарылыстардың себептерін талдау, - жарылыс өрт қауіптілігінің алдын алу бойынша тиімді іс-шараларды әзірлеу, - жарылыс өрт қауіпсіздігі іс-шараларын әзірлеу кезінде анықтамалық және нормативтік-техникалық әдебиеттерді пайдалану.
Оқыту нәтижесі: білу және түсіну
- Жарылыс-өрт қауіпсіздігі саласындағы негізгі заңнамалық және нормативтік актілер; - объектілерді жарылыстан қорғау жөніндегі профилактикалық жұмыстың маңыздылығы.
Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану
- Жобалық құжаттаманы қарау немесе жарылыс-өрт қауіпсіздігі мәселелері бойынша Объектіні қарау нәтижесінде алынған деректерді жинақтау және жүйелеу; - объектілерді өрттер мен жарылыстардан қорғау жөніндегі іс-шараларды таңдау жүргізу; - жарылыс-өрт қауіпсіздігі саласындағы Қазақстан Республикасының заңдары мен нормативтерін қолдану.
Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру
- Объектінің ықтимал жарылыс-өрт қауіптілігі туралы, -жарылыс-өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етудің ұйымдастырушылық қағидаттары туралы, - объектінің жеке ерекшеліктерін ескере отырып, тиімді іс-шараларды іске асыру туралы
Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер
- Жарылыс өрт қауіпсіздігі және төтенше жағдайлардың алдын алу саласындағы әдістер мен бағдарламаларды әзірлеуде және іске асыруда өзінің өндірістік және қоғамдық қызметін кәсіби түрде жүзеге асыру
Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі
- Жарылыс-өрт қауіпсіздігінің алдын алудың озық әдістері, жарылыс-өрт қауіпсіздігі мәселелерін жедел шешу үшін заманауи құралдарды пайдалану саласындағы білімді жетілдіру
Оқыту әдістері
Оқу сабақтарын өткізу кезінде мынадай білім беру технологияларын пайдалану көзделеді: - интерактивті дәріс (оқытудың мынадай белсенді нысандарын қолдану: құл (басқарылатын) пікірталас немесе әңгімелесу; модерация; слайдтарды немесе оқу фильмдерін көрсету; ми шабуылы; мотивациялық сөйлеу); - берілген шарттар негізінде әртүрлі жағдайлардың даму сценарийлерін құру; - ақпараттық-коммуникациялық (мысалы, қолданбалы бағдарламалардың кәсіби пакеттерін қолдана отырып, компьютерлік сыныптағы сабақтар); - іздестіру-зерттеу (оқу процесінде студенттердің дербес зерттеу қызметі); - оқу міндеттерін шешу.
Білім алушының білімін бағалау
Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.
| Кезең | Тапсырма түрі | Өлшем |
|---|---|---|
| Қорытынды бақылау | емтихан | 0-100 |
Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты
| Тапсырма түрі | 90-100 | 70-89 | 50-69 | 0-49 |
|---|---|---|---|---|
| Өте жақсы | Жақсы | Қанағаттанарлық | Қанағаттанарлықсыз | |
| Собеседование по контроль-ным вопросам | демонстрирует си-стемные теоретиче-ские знания, владеет терминологией, ло-гично и последова-тельно объясняет сущность явлений и процессов, делает аргументированные выводы и обобщения, приводит примеры, показывает свобод-ное владение моно-логической речью и способность быстро реагировать на уточ-няющие вопросы | демонстрирует проч-ные теоретические знания, владеет тер-минологией, логично и последовательно объясняет сущность, явлений и процессов, делает аргументиро-ванные выводы и обобщения, приво-дит примеры, пока-зывает свободное владение монологи-ческой речью, но при этом делает несуще-ственные ошибки, которые исправляет самостоятельно или при незначительной коррекции препода-вателем | демонстрирует неглу-бокие теоретические знания, проявляет сла-бо сформированные навыки анализа явле-ний и процессов, недо-статочное умение де-лать аргументирован-ные выводы и приво-дить примеры, показы-вает недостаточно сво-бодное владение моно-логической речью, тер-минологией, логично-стью и последователь-ностью изложения, де-лает ошибки которые может исправить толь-ко при коррекции пре-подавателем. | демонстрирует незнание теоретических основ предмета, несформиро-ванные навыки анализа явлений и процессов, не умеет делать аргумен-тированные выводы и приводить примеры, показывает слабое вла-дение монологической речью, не владеет тер-минологией, проявляет отсутствие логичности и последовательности изложения, делает ошибки, которые не может исправить даже при коррекции препода-вателем, отказывается отвечать на занятии |
| Работа на практических (семинарских) занятиях | выполнил практическую работу в пол-ном объеме с соблю-дением необходимой последовательности действий; в ответе правильно и аккурат-но выполняет все записи, таблицы, ри-сунки, чертежи, гра-фики, вычисленияправильно выполняет анализ ошибок. При ответе на вопросы правильно понимает сущность вопроса, дает точное опреде-ление и истолкова-ние основных поня-тий; сопровождает ответ новыми приме-рами, умеет приме-нить знания в новойситуации; может установить связь между изучаемым и ранее изученным материалом, а также с материалом, усво-енным при изучении других дисциплин | выполнил требова-ния к оценке «5», но допущены 2-3 недо-чета. Ответ обучаю-щегося на вопросы удовлетворяет ос-новным требованиям к ответу на 5, но дан без применения зна-ний в новой ситуа-ции, без ния связей с ранее изученным материа-лом и материалом, усвоенным при изу-чении других дисци-плин; допущены од-на ошибка или не более двух недоче-тов, обучающийся может их исправить самостоятельно или с небольшой помощью преподавателя | выполнил работу не полностью, но не менее 50% объема практиче-ской работы, что поз-воляет получить пра-вильные результаты и выводы; в ходе прове-дения работы были до-пущены ошибки. При ответе навопросы обу-чающийся правильно понимает сущность вопроса, но в ответе имеются отдельные проблемы в усвоении вопросов курса, не пре-пятствующие дальней-шему усвоению про-граммного материала; допущено не более од-ной грубой ошибки и двух недочетов. | выполнил работу не полностью или объем выполненной части ра-бот не позволяет сде-лать правильных выво-дов. При ответе на вопросы демонстрирует не вла-дение основными зна-ниями и умениями в соответствии требова-ниями программы; до-пущены больше ошибок и недочетов, чем необ-ходимо для оценки 3 или не может ответить ни на один из постав-ленных вопросов. |
Бағалау нысаны
Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:
- Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
- Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.
Қорытынды бағаны есептеу формуласы:
| И= 0,6 | Р1+Р2 | +0,4Э |
| 2 |
мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;
Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.
Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:
Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:
| Әріптік жүйе бойынша бағалар | Балдардың сандық эквиваленті | Балдар (%-тік құрамы) | Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар |
|---|---|---|---|
| A | 4.0 | 95-100 | Өте жақсы |
| A- | 3.67 | 90-94 | |
| B+ | 3.33 | 85-89 | Жақсы |
| B | 3.0 | 80-84 | |
| B- | 2.67 | 75-79 | |
| C+ | 2.33 | 70-74 | |
| C | 2.0 | 65-69 | Қанағаттанарлық |
| C- | 1.67 | 60-64 | |
| D+ | 1.33 | 55-59 | |
| D | 1.0 | 50-54 | |
| FX | 0.5 | 25-49 | Қанағаттанарлықсыз |
| F | 0 | 0-24 |
Дәріс сабақтарының тақырыптары
- Өрт қауіпсіздігінің ұйымдық-құқықтық негіздері
- Өрт қауіпсіздігі кәсіпорындарының персоналын оқытуды ұйымдастыру
- Өртті дамыту процестерінің негіздері
- Өнеркәсіптік нысандардағы өрт қаупі
- Ғимараттардың құрылыс конструкцияларының отқа төзімділігі
- Өндірістік тұтану көздері
- Реттелетін өртке қарсы талаптар құрылыс нормалары
- Өрт салдарын шектеу жөніндегі іс-шаралар
- Қондырғылар және алғашқы өрт сөндіру құралдары
- Өрт байланысы және дабыл
Негізгі әдебиет
- Правила пожарной безопасности. Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 21 февраля 2022 года № 55.
- Технический регламент "Общие требования к пожарной безопасности". Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 17 августа 2021 года № 405.
- Акимбекова Н.Н. Пожарная безопасность: Учебное пособие. – Изд. КарГТУ, 2016
- Каменская, Е. Н. Пожарная безопасность : учебное пособие / Е. Н. Каменская. — Ростов-на-Дону, Таганрог : Издательство Южного федерального университета, 2022. — 132 c. — ISBN 978-5-9275-4122-5. — Текст : электронный // Цифровой образовательный ресурс IPR SMART : [сайт]. — URL: https://www.iprbookshop.ru/125709.html
- Шипов, О. В. Пожарная безопасность объектов защиты : учебное пособие по дисциплине «Пожарная безопасность объектов защиты» по направлению подготовки 20.03.01 – Техносферная безопасность (профиль «Пожарная безопасность») / О. В. Шипов. — Тюмень : Государственный аграрный университет Северного Зауралья, 2021. — 166 c. — Текст : электронный // Цифровой образовательный ресурс IPR SMART : [сайт]. — URL: https://www.iprbookshop.ru/117672.html
- ТЕХНИЧЕСКИЙ РЕГЛАМЕНТ Евразийского экономического союза "О требованиях к средствам обеспечения пожарной безопасности и пожаротушения" (ТР ЕАЭС 043/2017). Решение Совета Евразийской экономической комиссии от 23 июня 2017 года № 40
- СН РК 2.02-01-2023. СТРОИТЕЛЬНЫЕ НОРМЫ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН. Пожарная безопасность зданий и сооружений
- СП РК 2.04-103-2013. СВОД ПРАВИЛ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН. Устройство молниезащиты зданий и сооружений
Қосымша әдебиеттер
- Дурановская Г.П. «Безопасность и охрана труда. Трудовое законодательство: комментарии, вопросы и ответы»; Алматы: Lem , 2017 8. Аманжолов Ж. , Охрана труда и техника безопасности; Астана : Фолиант,2011 9. Акимбекова Н.Н. Пожарная безопасность: Учебное пособие. – Изд. КарГТУ, 2016 10. Аипов А.К., Охрана труда и безопасность жизнедеятельности; Учебное пособие,-Астана: Каз.УЭФМТ, 2013
- О гражданской защите. Закон Республики Казахстан от 11 апреля 2014 года № 188-V 3PK.
- Смирнов, С.Н. Противопожарная безопасность / С.Н. Смирнов. — М.: ДиС, 2010. — 144 c.
- Собурь, С.В. Взрывопожарная безопасность предприятия: Курс пожарно-технического минимума: Учебно-справочное пособие / С.В. Собурь. — М.: ПожКнига, 2012. — 480 c.
- Зеленина, А. Н. Разработка плана эвакуации людей из здания. Основы курсовой (проектной) работы в рамках профессионально-практической подготовки специалистов 20.05.01 Пожарная безопасность : учебное пособие / А. Н. Зеленина. — Саратов : Ай Пи Эр Медиа, 2018. — 61 c. — ISBN 978-5-4486-0129-3. — Текст : электронный // Цифровой образовательный ресурс IPR SMART : [сайт]. — URL: https://www.iprbookshop.ru/71579.html
- Правила обучения работников организаций и населения мерам пожарной безопасности и требования к содержанию учебных программ по обучению мерам пожарной безопасности. Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 9 июня 2014 года № 276.
