Қаржылық есептілік және басқарушылық бақылау
Сипаттама: "Қаржылық есептілік және басқарушылық бақылау" пәні қаржылық есептілікті дайындау, талдау және түсіндіру қағидаттарын терең меңгеруге, сондай-ақ ұйымдардағы басқарушылық бақылаудың заманауи әдістерін игеруге бағытталған. Бағдарлама теориялық аспектілер мен басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін қажетті практикалық дағдыларды ұштастырады. Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына (ХҚЕС), басқарушылық есепке, бюджеттеуге, ішкі бақылау жүйелеріне және тәуекелдерді басқаруға ерекше назар аударылады. Сонымен қатар, пән қаржылық есептілікті цифрландыру және ESG-есептілік сияқты заманауи үрдістерді қамтиды.
Кредиттер саны: 5
Пререквизиты:
- Қаржылық менеджмент
Пәннің еңбек сыйымдылығы:
| Жұмыс түрлері | сағат |
|---|---|
| Дәрістер | 15 |
| Практикалық жұмыстар | 30 |
| Зертханалық жұмыстар | |
| СӨЖО | 30 |
| СӨЖ | 75 |
| Қорытынды бақылау нысаны | емтихан |
| Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны | Билет бойынша емтихан тапсыру |
Компонент: Таңдау бойынша компонент
Цикл: Базалық пәндер
Мақсат
- Магистранттардың қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылау жүйесін кешенді түсінуін қалыптастыру, сондай-ақ осы білімдерді ұйымдардың қызметін талдау, жоспарлау және бақылау үшін қолдану дағдыларын дамыту.
Міндет
- Қаржылық есептілікті дайындау қағидаттары мен стандарттарын зерттеу.
- Компанияның қаржылық жағдайын бағалау үшін қаржылық есептілікті талдау әдістерін меңгеру.
- Басқарушылық бақылау жүйелерін және олардың ұйымның стратегиялық мақсаттарына жетудегі рөлін зерттеу.
- Бюджеттеу, шығындарды басқару және негізгі тиімділік көрсеткіштері (KPI) бойынша дағдыларды дамыту.
- Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерінің заманауи тәсілдерімен танысу.
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылау процестерін автоматтандыру үшін ақпараттық технологияларды қолдануды үйрену.
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылау саласындағы ESG-есептілік және цифрландыру сияқты өзекті үрдістерді қарастыру.
Оқыту нәтижесі: білу және түсіну
- Қаржылық есептіліктің негізгі қағидаттары мен стандарттарын (ХҚЕС, ҚР Бухгалтерлік есеп стандарттары) біледі.
- Негізгі қаржылық есептілік нысандарының құрылымы мен мазмұнын түсінеді: баланс, қаржылық нәтижелер туралы есеп, ақша ағындары туралы есеп және капиталдағы өзгерістер туралы есеп.
- Басқарушылық бақылаудың корпоративтік басқару жүйесіндегі рөлін түсінеді.
- Қаржылық есептілікті талдау әдістері мен олардың компанияның қаржылық жағдайын бағалаудағы қолданылуын біледі.
- Бюджеттеу және KPI жүйелерін әзірлеу және енгізу қағидаттарын түсінеді.
- Тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылаудың заманауи тәсілдерін меңгереді.
Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану
- Қаржылық есептілікті дайындау және талдау үшін халықаралық стандарттарды қолдана алады.
- Компанияның қаржылық жағдайын бағалау және басқарушылық шешімдер қабылдау үшін қаржылық талдау әдістерін пайдалана алады.
- Басқарушылық бақылау жүйелерін, оның ішінде бюджеттеу мен KPI енгізу бойынша шараларды әзірлей алады.
- Ұйымды басқару тиімділігін арттыру үшін тәуекелдерді басқару мен ішкі бақылау құралдарын қолдана алады.
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылау процестерін автоматтандыру үшін ақпараттық технологияларды пайдалана алады.
Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру
- Қаржылық есептілік сапасын сыни тұрғыдан бағалай алады және ықтимал бұрмалауларды анықтай алады.
- Басқарушылық бақылау жүйелерінің тиімділігін талдап, оларды жетілдіру жолдарын ұсына алады.
- Тәуекелдерді бағалап, оларды барынша азайту бойынша шараларды әзірлей алады.
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық есеп деректерін талдау негізінде негізделген қорытындылар мен ұсыныстар жасай алады
Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылау талдауының нәтижелерін есептер, презентациялар және баяндамалар түрінде тиімді ұсына алады.
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылау мәселелері бойынша пікірталастарда өз көзқарасын дәлелді түрде қорғай алады.
- Бюджеттеу және басқарушылық бақылау жүйелерін әзірлеу бойынша бірлескен жобаларға қатысып, командада жұмыс істей алады.
Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылаудың жаңа стандарттары мен әдістерін өз бетінше зерттей алады.
- Кәсіби әдебиеттермен, нормативтік құжаттармен және ақпараттық жүйелермен жұмыс істеу дағдыларын дамытады.
- Жаңа жағдайларда алынған білімді қолдана алады, соның ішінде кейстік талдау жүргізіп, практикалық есептерді шеше алады.
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылауға қойылатын талаптардың өзгеруіне бейімделіп, үздіксіз кәсіби даму мен білім алуға дайын болады.
Оқыту әдістері
интерактивті дәріс (оқытудың келесі белсенді түрлерін қолдану: атқарушы (басқарылатын) пікірталас немесе әңгімелесу; модерация; слайдтарды немесе оқу фильмдерін көрсету; ми шабуылы; мотивациялық сөйлеу);
берілген шарттар негізінде әртүрлі жағдайлардың даму сценарийлерін құру;
ақпараттық-коммуникациялық (мысалы, қолданбалы бағдарламалардың кәсіби пакеттерін пайдалана отырып, компьютерлік сыныптағы сабақтар);
іздеу-зерттеу (оқу үрдісінде студенттердің өзіндік зерттеу қызметі);
оқу міндеттерін шешу
Білім алушының білімін бағалау
Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.
| Кезең | Тапсырма түрі | Өлшем |
|---|---|---|
| 1 рейтинг | Ауызша сауалнама | 0-100 |
| Практикалық жағдайларды талдау | ||
| Жеке тапсырма | ||
| Презентация әзірлеу | ||
| Аралық тестілеу | ||
| Есептер шығару | ||
| 2 рейтинг | Практикалық жағдайларды шешу | 0-100 |
| Ауызша сауалнама | ||
| Практикалық жағдайларды шешу | ||
| Жеке тапсырма | ||
| Презентация әзірлеу | ||
| Аралық тестілеу | ||
| Қорытынды бақылау | емтихан | 0-100 |
Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты
| Тапсырма түрі | 90-100 | 70-89 | 50-69 | 0-49 |
|---|---|---|---|---|
| Өте жақсы | Жақсы | Қанағаттанарлық | Қанағаттанарлықсыз | |
| Тапсырманың түріне байланысты әртүрлі жұмыс түрлері 5-тен 30 балға дейін бағаланады. Бұл ретте, балл санына қарамастан, оларды қою кезінде бағалауда мынадай критерийлерге сәйкес 100% шкала пайдаланылады Есептер шығару | 90-100% - дық баға жұмыстардың тамаша орындалуы кезінде, яғни толық (егжей-тегжейлі түсіндірмелермен және есептеулер мәдениетімен), түпнұсқа және дұрыс жауаптар және жұмыстың жоғары сапалы ресімделуі болған кезде, сондай-ақ курстың мазмұны бойынша сұрақтарға толық, дұрыс жауап берілген кезде қойылады | 70-80-89% баға курстың мазмұны бойынша сұрақтарға дұрыс және дұрыс жауаптар болған кезде, бақылау жұмыстарын сауатты орындаған кезде, бірақ жоғарыда аталған белгілердің кез келгені болмаған кезде қойылады, мысалы: егжей-тегжейлі есептеулер немесе түсініктемелер, сапалы ресімдеу | 60-69% - дық баға курстың мазмұны бойынша сұрақтарға жауаптарда жекелеген дәлсіздіктер болған кезде және бақылау жұмыстарын орындау кезінде немесе қағидаттық емес сипаттағы өзіндік жұмысқа ескертулер болған кезде (тізімдемелер, арифметикалық сипаттағы кездейсоқ қателер, грамматикалық қателер) қойылады; 50-59% - дық баға жауаптарда және бақылау жұмыстарында сұрақтардың жеткіліксіз түсінілгенін куәландыратын және тақырыптық материалдарға қосымша жүгінуді талап ететін дәлсіздіктер мен қателер болған жағдайларда қойылады | 40-49% - дық баға бақыланатын тақырып бойынша елеулі қателер мен білімдегі олқылықтар болған кезде қойылады; 30-39% - дағы баға орындалған бақылау жұмыстарында тек жекелеген оң сәттер болған кезде және курстың мазмұны бойынша сұрақтарға берілген жауаптар болған кезде қойылады; 20-29% - дағы баға орындалған бақылау жұмыстарында оң сәттер толық болмаған кезде және курстың мазмұны бойынша сұрақтарға берілген жауаптар болған кезде қойылады; 0-19% - дағы баға абайсыз жазбалар, дұрыс емес сонымен қатар, жауаптар сауатсыздықтың немесе зерттелетін тақырыпқа және жалпы тақырыпқа этикалық емес көзқарастың қандай да бір көріністерімен бірге жүреді |
| Доклад дайындау | жүйелік теориялық білімді көрсетеді, терминологияны біледі, құбылыстар мен процестердің мәнін логикалық және дәйекті түрде түсіндіреді, дәлелді тұжырымдар мен жалпылаулар жасайды, мысалдар келтіреді, монологиялық сөйлеуді еркін меңгергенін және тез әрекет ету қабілетін көрсетеді | күшті теориялық білімді көрсетеді, терминологияны біледі, логикалық және дәйекті түрде мәнін, құбылыстары мен процестерін түсіндіреді, дәлелді тұжырымдар мен жалпылаулар жасайды, мысалдар келтіреді, монологиялық сөйлеуді еркін меңгергендігін көрсетеді, бірақ сонымен бірге мұғалімнің өз бетінше немесе шамалы түзетуімен түзететін маңызды емес қателіктер жібереді | таяз теориялық білімді көрсетеді, құбылыстар мен процестерді талдаудың нашар қалыптасқан дағдыларын, дәлелді қорытынды жасай алмайтындығын және мысалдар келтіре алмайтындығын көрсетеді, монологиялық сөйлеуді, терминологияны, логиканы және презентация дәйектілігін жете білмейді, мұғалім түзеткен кезде ғана түзете алатын қателіктер жібереді | таяз теориялық білімді көрсетеді, құбылыстар мен процестерді талдаудың нашар қалыптасқан дағдыларын, дәлелді қорытынды жасай алмайтындығын және мысалдар келтіре алмайтындығын көрсетеді, монологиялық сөйлеуді, терминологияны, логиканы және презентация дәйектілігін жете білмейді, мұғалім түзеткен кезде ғана түзете алатын қателіктер жібереді пәннің теориялық негіздерін білмегендігін, құбылыстар мен процестерді талдаудың қалыптаспаған дағдыларын көрсетеді, дәлелді қорытынды жасай алмайды және мысалдар келтіре алмайды, монологиялық сөйлеуді нашар меңгергендігін көрсетеді, терминологияны білмейді, презентацияның қисындылығы мен дәйектілігінің жоқтығын көрсетеді, тіпті мұғалім түзете алмайтын қателіктер жібереді, сабаққа жауап беруден бас тартады |
| Емтихан (қорытынды бақылау) | Курстың теориялық мазмұны толық игерілді, олқылықтарсыз игерілген материалмен жұмыс істеудің қажетті практикалық дағдылары қалыптастырылды, оқу бағдарламасында көзделген барлық оқу тапсырмалары орындалды, олардың орындалу сапасы максимумға жақын балл санымен бағаланды | Курстың теориялық мазмұны толығымен игерілді, олқылықтарсыз, игерілген материалмен жұмыс істеудің кейбір практикалық дағдылары жеткіліксіз қалыптасқан, оқу бағдарламасында қарастырылған барлық оқу тапсырмалары орындалған, олардың ешқайсысының орындалу сапасы минималды балл санымен бағаланбаған, тапсырмалардың кейбір түрлері қателіктермен орындалған. | Курстың теориялық мазмұны ішінара игерілген, бірақ олқылықтар маңызды емес, игерілген материалмен жұмыс істеудің қажетті практикалық дағдылары негізінен қалыптасады, оқу бағдарламасында қарастырылған оқу тапсырмаларының көпшілігі орындалады, кейбір орындалған тапсырмаларда қателер болуы мүмкін. | Курстың теориялық мазмұны игерілмеген, қажетті практикалық жұмыс дағдылары қалыптаспаған, орындалған оқу тапсырмаларында өрескел қателіктер бар, Курс материалында қосымша өзіндік жұмыс оқу тапсырмаларын орындау сапасының айтарлықтай артуына әкелмейді. |
Бағалау нысаны
Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:
- Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
- Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.
Қорытынды бағаны есептеу формуласы:
| И= 0,6 | Р1+Р2 | +0,4Э |
| 2 |
мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;
Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.
Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:
Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:
| Әріптік жүйе бойынша бағалар | Балдардың сандық эквиваленті | Балдар (%-тік құрамы) | Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар |
|---|---|---|---|
| A | 4.0 | 95-100 | Өте жақсы |
| A- | 3.67 | 90-94 | |
| B+ | 3.33 | 85-89 | Жақсы |
| B | 3.0 | 80-84 | |
| B- | 2.67 | 75-79 | |
| C+ | 2.33 | 70-74 | |
| C | 2.0 | 65-69 | Қанағаттанарлық |
| C- | 1.67 | 60-64 | |
| D+ | 1.33 | 55-59 | |
| D | 1.0 | 50-54 | |
| FX | 0.5 | 25-49 | Қанағаттанарлықсыз |
| F | 0 | 0-24 |
Дәріс сабақтарының тақырыптары
- Қаржылық есептілікке кіріспе Қаржылық есептіліктің ұғымы, мақсаттары және міндеттері
- Қаржылық есептіліктің құрамы мен құрылымы Қаржылық есептілік нысандары: баланс, қаржылық нәтижелер туралы есеп, ақша ағындары туралы есеп, капиталдағы өзгерістер туралы есеп
- Қаржылық есептілікті дайындау қағидаттары Қаржылық ақпараттың сапалық сипаттамалары
- Есеп саясаты және оның қаржылық есептілікке әсері Есеп саясаты ұғымы
- Қаржылық есептілікті талдау Қаржылық есептілікті талдау әдістері: көлденең, тікелей, коэффициенттік талдау
- Басқарушылық бақылауға кіріспе Басқарушылық бақылаудың ұғымы, мақсаттары және міндеттері
- Басқарушылық бақылау жүйелері Басқарушылық бақылау жүйелерінің түрлері
- Бюджеттеу – басқарушылық бақылау құралы ретінде Бюджет түрлері: операциялық, қаржылық, инвестициялық
- Басқарушылық есеп және оның басқарушылық бақылаудағы рөлі Басқарушылық есеп ұғымы
- Негізгі тиімділік көрсеткіштері (KPI) KPI әзірлеу және енгізу
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылаудың өзара байланысы Басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін қаржылық есептілік деректерін пайдалану
- Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау Тәуекел ұғымы және оның түрлері
- Қаржылық есептілікті аудит және бақылау Аудит түрлері: ішкі және сыртқы
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылаудағы ақпараттық технологиялар Қаржылық есептілікті дайындау процестерін автоматтандыру
- Қаржылық есептілік пен басқарушылық бақылаудағы заманауи үрдістер Қаржылық есептіліктің цифрландырылуы
Негізгі әдебиет
- Закон Республики Казахстан «О бухгалтерском учет и финансовой отчетности» № 234 - III от 28.02.2007 г.
- Об утверждении Национального стандарта финансовой отчетности: Приказ Министра финансов Республики Казахстан от 31 января 2013 года № 50
- Международные стандарты финансовой отчетности // https://uchet.kz/standarts/msfo/index.php?SECTION_ID=7530
- Исмухамбетова, З. Н. 1С Бухгалтерия: учет и отчетность : учебное пособие / З. Н. Исмухамбетова. — Алматы : Алматы Менеджмент Университет, 2023. — 174 c. — ISBN 978-601-269-325-6. — Текст : электронный // Цифровой образовательный ресурс IPR SMART : [сайт]. — URL: https://www.iprbookshop.ru/139066.html
- Карибжанов О.М. Основы формирования финансовой отчетности в соответствии с МСФО: учебное пособие.- Алматы: ТОО «Центральный дом бухгалтера», 2020.- 124 с.
- Борисова, Н. М. Финансовый контроль деятельности экономического субъекта : учебное пособие для СПО / Н. М. Борисова, Г. В. Цветова. — 2-е изд. — Саратов : Профобразование, 2023. — 118 c. — ISBN 978-5-4488-1642-0. — Текст : электронный // Цифровой образовательный ресурс IPR SMART : [сайт]. — URL: https://www.iprbookshop.ru/131422.htm
Қосымша әдебиеттер
- Ендовицкая, Е. В. Финансовый контроль и аудит : учебное пособие / Е. В. Ендовицкая, Е. Ю. Колесникова, Е. И. Тулинова. — Воронеж : ВГУИТ, 2018. — 132 с.Теория и история государственного финансового контроля : учебное пособие / И. М. Ванькович, Э. А. Исаев, Д. В. Горохова [и др.] ; под редакцией Е. А. Федченко. — Москва : Прометей, 2021. — 236 c. — ISBN 978-5-00172-171-0. — Текст : электронный // Цифровой образовательный ресурс IPR SMART : [сайт]. — URL: https://www.iprbookshop.ru/125634.html
- Бабаев Ю.А., Петров А.М. Международные стандарты финансовой отчетности: учебник. - М.: Вузовский учебник, 2022. - 398 с.
