Конкурс атауы: ғылыми гранттарды қаржыландыру және (немесе) 2025-2027 жылдарға арналған ғылыми-техникалық жобалар

Жоба жетекшісінің: : Самамбаева Айжан Ережепқызы, PhD, Д. Серікбаев ШҚТУ зерттеулер офисінің жетекші ғылыми қызметкері.

 

Идентификаторлар:

Жобаның зерттеу тобы

№ ТАӘ 40 жасқа дейінгі жас ғалым Жоба бойынша лауазымы Сәйкестендіргіштері
1.  Сайфулина Наиля Михайловна + Жетекші ғылыми қызметкер Scopus 57195285987 Researcher ID Web of Science N-2894–2015 https://orcid.org/0000-0002-7881-0367 Researcher ID in Publons N-2894-2015
2.  Соломатина Наталья Александровна + Жетекші ғылыми қызметкер ORCID 0009-0009-0252-7416,
https://orcid.org/orcid-search/search?searchQuery=0009-0009-0252-7416
3.  Сурова Дарья Сергеевна   Жетекші ғылыми қызметкер ORCID 0000-0003-1847-8697, https://orcid.org/
0000-0003-1847-8697
4.  Көшербаева Гүлзат   Жетекші ғылыми қызметкер -
5.  Юсубалиева Мадина Файзуллиновна   Докторант Scopus Author ID: 57209823702
ORCID 0000-0002-9461-9802, https://orcid.org/0000-0002-9461-9802
6.  Осипова Виктория Владимировна + Аға ғылыми қызметкер ORCID 0009-0008-9314-6274,
https://orcid.org/0009-0008-9314-6274
7.  Кожагелдиева Лаура   Докторант ORCID 0000-0003-0553-8988, https://orcid.org/0000-0003-0553-8988

Жобаның аңдатпасы

Қазақстан жастары арасындағы лудомания (ойын тәуелділігі) мәселесіне арналған бұл зерттеу жобасы әлеуметтік құбылысты социологиялық, экономикалық және құқықтық тұрғыдан жан-жақты талдауға бағытталған. Ойынға тәуелділік – жас ұрпаққа айтарлықтай әсер ететін өзекті әлеуметтік сын-қатерлердің бірі. Жобаның мақсаты – лудоманияның ауқымын, ерекшеліктерін және оның таралуына ықпал ететін негізгі факторларды айқындау, сондай-ақ қоғамның құмар ойындарға деген көзқарасы мен әлеуметтік ұстанымдарын анықтау.

Регрессиялық талдау әдістерін қолдану арқылы ойын мінез-құлқын болжауға мүмкіндік беретін факторлар анықталып, жарнама мен маркетингтік стратегиялардың тәуелділіктің қалыптасуына әсері зерттеледі. Ерекше назар құмар ойындардың қолжетімділігіне және олардың түрлі әлеуметтік топтардағы рөліне аударылады.

Зерттеудің құқықтық бөлігі Қазақстан Республикасының заңнамасын халықаралық тәжірибелермен салыстыруды және оны жетілдіруге бағытталған ұсынымдар әзірлеуді қамтиды. Сонымен қатар, жоба бар профилактикалық және емдеу шараларының тиімділігін бағалап, ақпараттық және әлеуметтік бағдарламалардың жаңа тәсілдерін ұсынады.

Зерттеудің кешенді сипаты лудомания құбылысының табиғатын тереңірек түсінуге және оның таралуын төмендетуге, жастардың әлеуметтік әл-ауқатын нығайтуға бағытталған тиімді мемлекеттік саясат қалыптастыруға үлес қосуға мүмкіндік береді.

Мақсаты: лудомания туралы Қазақстандағы әлеуметтік-психологиялық құбылыс ретінде жан-жақты идеяны әзірлеу және оның алдын алу мен реттеудің пәрменді тәсілдерін жасау болып табылады.

Жобаның күтілетін нәтижелері және алынған нәтижелері:

Жыл

Зерттеу бойынша алынған нәтижелері.
Жарияланымдар (оларға сілтемелері бар) мен патенттер; әлеуетті пайдаланушыларға арналған ақпарат
2025 жыл
  • Қазақстан жастары арасындағы лудоманияны зерттеудің ғылыми негізделген әдіснамасы әзірленді.
  • Ойын тәуелділігінің ауқымы мен ерекшеліктерін бейнелейтін әлеуметтік-экономикалық, құқықтық, медициналық-психологиялық және педагогикалық деректер алынған және жүйелендірілген.
  • Әр түрлі әлеуметтік топтар арасында лудоманияның дамуы мен таралуына әсер ететін факторларға кешенді талдау жүргізілді.
  • Ұлттық және халықаралық тәжірибені салыстыру негізінде заңнамалық және профилактикалық шараларды жетілдіру бойынша ұсыныстар дайындалды.
  • Жастар арасындағы ойын тәуелділігін төмендетуге бағытталған білім беру және ақпараттық бағдарламалар үшін ұсынымдар әзірленді.
  • Аралық нәтижелер халықаралық конференцияда және мүдделі тараптармен өткен воркшоптар барысында ұсынылды.
  • ҒЖБССҚЕК ұсынған журналда 1 (бір) мақала жарияланды. ұсынған журналда 1 (бір) мақала жарияланды.
2026 жыл
  • Лудоманияны зерттеудің теориялық және эмпирикалық тәсілдеріне социологиялық, экономикалық және құқықтық талдау жүргізілді.
  • Қазақстан жастарының құмар ойындарға қатысуының ауқымы мен ерекшеліктері айқындалды.
  • Регрессиялық талдау әдістерін пайдалану арқылы ойын мінез-құлқының негізгі предикторлары анықталды.
  • Жастардың құмар ойындарға қатысты стереотиптері, ұстанымдары және қатысу деңгейі белгіленді.
  • Ойын тәуелділігіне ең бейім әлеуметтік-психологиялық факторлар мен қауіп топтары айқындалды.
  • Лудоманияның қалыптасуына жарнама мен маркетингтің ықпалы талданды.
  • Ойын тәуелділігінің әлеуметтік және экономикалық салдарлары зерттелді.
  • Қазақстан Республикасының заңнамасына құқықтық талдау жасалып, оны жетілдіруге арналған ұсынымдар әзірленді.
  • Қолданыстағы профилактикалық және оңалту шараларының тиімділігі бағаланды.
  • Лудоманияның таралуын төмендетуге бағытталған ақпараттық науқандар мен әлеуметтік бағдарламаларға арналған ұсыныстар жасалды.
  • ҒЖБССҚЕК ұсынған журналдарда 2 (екі) мақала жарияланды.
2027 жыл
  • Ойын тәуелділігінің алдын алу, емдеу және оған қарсы іс-қимылдың қолданыстағы шараларының тиімділігіне бағалау жүргізілді.
  • Лудоманияның таралуын төмендетуге және қоғамдық сананы арттыруға бағытталған ақпараттық кампаниялар мен әлеуметтік бағдарламаларды қалыптастыру бойынша практикалық ұсынымдар әзірленді.
  • ҒЖБССҚЕК ұсынған журналдарда 2 (екі) мақала, сондай-ақ Social Science Citation Index, Science Citation Index Expanded, Arts and Humanities Citation Index және (немесе) Web of Science деректер базасында, не болмаса Scopus деректер базасындағы CiteScore пайызилі кемінде 35 (отыз бес) болатын рецензияланатын ғылыми басылымдарда 3 (үш) мақала немесе шолу жарияланды.
Соңғы өзгерістер күні:
06.11.2025