Конкурс атауы: 2024-2026 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобаларды гранттық қаржыландыруға арналған конкурс (Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі).

Жоба жетекшісіні: Зимановская Наталья Александровна, PhD, қауымдастырылған профессор.

Идентификаторлар:

Scopus Author ID 56369110800 (https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=56369110800)  

Researcher ID Web of Science GLE-4571-2022

ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9881-690X

Жобаның зерттеу тобы

№ Т. А. Ә. Жоба бойынша лауазымы ResearcherID, ORCID, Scopus Author ID идентификаторы (болғандағы)
1 Матайбаева И.Е. ЖҒҚ Scopus Author ID 57195672336, ORCID  0000-0003-0550-7591
https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57195672336
2 Оразбекова Г.Б. ЖҒҚ Scopus Author ID 57215986570, https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57215986570
3 Сайб Надин ЖҒҚ Scopus Author ID: 8417022400, ORCID 0000-0001-7092-1671
4 Третьякова А.Б. КҒҚ ORCID 0000-0002-0803-1587 
5 Белов Ю.А. КҒҚ ORCID 0009-0003-9596-4952

Жас ғалымдар (40 жасқа дейін + оқытушылар (студенттер, магистранттар))
6 Амренова А.Ж. ҒҚ ORCID 0009-0004-8251-9371 https://orcid.org/0009-0004-8251-9371
7 Муратова А.М. ҒҚ ORCID https://orcid.org/0009-0003-7241-5571
Scopus Author ID: 58574678800 
8 Касенов И. Б. инж. ORCID https://orcid.org/0009-0002-7787-3427

Жобаның аңдатпасы

Бүгінгі заманауи геологиялық көзқарас қатты пайдалы қазбалар кен орындарын бағалау мен болжауда басқа тәсілдерді талап етеді. Бұл ғылыми-зерттеу жобасының өзектілігі аналитикалық зерттеу әдістері мен инновациялық компьютерлік технологияларды енгізудің арқасында олардың іздеу ақпараттылығын арттыру тұрғысынан айтарлықтай өзгерістерге ұшыраған спутниктік деректер мен жер үсті құралдарының спектроз сипаттамаларын қолдануға негізделген. Әзірленіп жатқан модельдердің қолданбалы маңыздылығы кен орындарын іздеу және болжау мәселелерін шешуді негіздеу, ақпараттық белгілердің кеңейтілген спектрімен жасырын, әлсіз эрозияға ұшыраған және көмілген жүйелердің белгілерін анықтау және бағалау мүмкіндігі болып табылады.
Геохимиялық әдістің жаңа тәсілі LANDSAN және/немесе ASTER спутниктік деректерін талдауға негізделеді. Интерпретация және тестілеу негізі ретінде зерттелетін аудандағы сирек металдардың белгілі кен орындарының эталондары (Орталық Калба, ШҚО) қолданылатын болады. Спектрлік деректерді талдау эталондық объектілерде кен орындарының осы түріне тән өзгертілген тау жыныстарының аймақтарын бөлуге мүмкіндік береді. Деректер мен алынған нәтижелерді талдауды верификациялау эталондық ретінде пайдаланылмаған белгілі объектілерде жүргізілетін болады. Жаңа бөлінген объектілерді растау далалық бақылаулармен және литогеохимиялық түсірілім жүргізумен жүргізілетін болады, бұл іздеулердің нәтижелілігін бағалауға және әдістің сезімталдық шегін бағалауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ, спутниктік деректерді талдау кезінде метасоматикалық аймақтылықты, тау жыныстарының литологиялық айырмашылықтарын, сондай-ақ кен денелерінің құрылымдық бақылауын бөліп көрсету керек.

Мақсаты

Жобаның мақсаты – мультиспектрлі спутниктік мәліметтерді талдау арқылы Калба-Нарым кен белдеуінің орталық бөлігіндегі сирек металдардың минералдануының іздестіру және болжамдық үлгілерін жасау болып табылады

Жобаның күтілетін нәтижелері және алынған нәтижелері:

Жыл Зерттеу бойынша алынған нәтижелері.
Жарияланымдар (оларға сілтемелері бар) мен патенттер; әлеуетті пайдаланушыларға арналған ақпарат
2024 Спутниктік деректердің таңдауы жасалды(worldview 3, ASTER+). Белгілі кен нысандарының бетінен контурды одан әрі іздеу және нақтылау үшін перспективті аудандар бөлінді. LANDSAT спутниктік деректерін + SRTM деректер көріністерін алу туралы сұраныс жасалды. Жиналған геологиялық геофизикалық ақпараттан кеңістікке байланысты мәліметтер базасы жасалды. 37-ші Халықаралық Геологиялық Конгреске (Оңтүстік Корея, Бусан) баяндама жасалды. "Engineering Education: Challenges, Trends, Best Practices (EE: CTBP)" халықаралық конференциясына баяндамамен қатыст
2025 Геология-геофизикалық ақпараттың бірыңғай кеңістіктікке байланысты геоақпараттық база
2026 Орталық Қалба сирек металдардың минералдану болжамының элементтері бар карта

Инфографика