AP23488821 «Электрондық қалдықтардан түсті металдарды реактивсіз энергия мен ресурсты үнемдейтін технологиясын әзірлеу»

  Мәтінді оқу  

Бағдарлама жүзеге асырылатын байқау атауы: 2024-2026 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобалар бойынша гранттық қаржыландыру конкурсы (Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі)

Жобаның жетекшісі: Куленова Наталья Анатольевна, техника ғылымдарының кандидаты, профессор, ЦОП «VERITAS» жетекші ғылыми қызметкері

Идентификаторлар:

  • Хирш индексі: 6
  • ORCID ID: 0000-0002-7063-4899
  • Researcher ID: AAS-6279-2020
  • AU-ID: 24921784600

Жобаның зерттеу тобы

№ р/с Аты-жөні (бар болса) Негізгі жұмыс орны, лауазымы Хирш индексі Идентификаторлар
1 Куленова Наталья Анатольевна, т.ғ.к., профессор Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, «Veritas» Жетілдіру орталығының аға ғылыми қызметкері 6 ORCID ID: 0000-0002-7063-4899,
Researcher ID: AAS-6279-2020, AU-ID: 24921784600
2 Саденова Маржан Ануарбековна, х.ғ.к., қауымдастырылған профессор Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, «Veritas» Жетілдіру орталығының кіші ғылыми қызметкері 6 Scopus Author ID: 6506023050,
Researcher ID WoS: E-6895-2017, ORCID ID: 0000-0002-2870-6668
3 Сапинов Руслан Викторович, PhD, қауымдастырылған профессор (доцент) Торайғыров университеті, коммерциялық емес акционерлік қоғамы 2 ORCID ID: 0000-0001-9334-5806
4 Болдырев Станислав, т.ғ.к., аға ғылыми қызметкер Загреб университеті (Хорватия) 13 ORCID ID: 0000-0002-2866-3995, Scopus ID: 23988686100
5 Утегенова Меруерт Еркиновна, постдокторант Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, «Veritas» Жетілдіру орталығының ғылыми қызметкері 2 Researcher ID: AAS-5218-2020, ORCID ID: 0000-0003-0206-4799, Scopus ID: 57211600803
6 Елеукенов Мұрат Төлеубекович, постдокторант Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, «Veritas» Жетілдіру орталығының инженері - -
7 Шошай Жансерик, постдокторант Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, «Smart engineering» құзырет орталығының кіші ғылыми қызметкері 2 ORCID ID: 0000-0003-1861-0539, Scopus ID: 57267950300
8 Бейсекенов Наиль Аликұлы,
магистрант
Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, «Veritas» Жетілдіру орталығының кіші ғылыми қызметкері 5 Scopus ID: 57321896300, Web of Science ID: ABE-2879-2021, ORCID ID: 0000-0003-4014-2903
9 Садибеков Айдар Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, «Veritas» Жетілдіру орталығының ғылыми қызметкері - -
10 Чуб Виктор Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, «Veritas» Жетілдіру орталығының инженері - -
11 Шушкевич Людмила Владимировна Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, «Veritas» Жетілдіру орталығының зертханашысы - -
12 Пылаева Светлана Игоревна Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, бухгалтерия қызметкері - -
13 Герт Сергей Сергеевич Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, «Veritas» Жетілдіру орталығының инженері - -
14 Сабиева Макпал Д. Серікбаев атындағы ШҚТУ, Ғылым департаментінің қызметкері - -

Жобаның аннотациясы

Қазақстан Республикасының басым бағыттарының бірі қалдықтарды басқару жүйесін дамыту болып табылады. Қазақстанның қалдықтарды басқару саласындағы мемлекеттік саясаты жасыл экономика және көміртегі бейтараптығы бойынша бірқатар стратегиялық құжаттармен айқындалған. Қазақстандағы электрондық қалдықтарды басқару циркулярлық экономиканың қағидаттарына сәйкес жүзеге асырылуы тиіс, оған сәйкес 2050 жылға қарай басқарылмайтын электрондық қалдықтардың жалпы саны екі есе азайып, 84 млн тоннадан 4 млн тоннаға дейін қысқартылады, оларды басқарылатын электрондық қалдықтар жүйесіне қосу арқылы жинау және қайта өңдеу жүзеге асырылады.

Электрондық қалдықтарды қайта өңдеу парниктік газдардың шығарылуын едәуір азайта алады. Электрондық қалдықтарды утилизациялау кезінде олардың құрамдас бөліктерінің едәуір бөлігі қайта қалпына келтіріліп немесе өңделуі мүмкін, бұл жаңа құрамдас бөліктерді өндіру қажеттілігін төмендетеді және тиісінше жаңа материалдарды өндіруге байланысты парниктік газдардың шығарылуын азайтады.
Қазақстандағы электрондық қалдықтарды басқару жүйесін «Циркулярлық экономика» сценарийі бойынша дамыту парниктік газдардың шығарылуын шамамен 95%-ға азайтуға мүмкіндік береді.